Kiedy zauważysz przedmiot, który leci w kierunku twojej głowy, twój mózg wyśle sygnał do twojej ręki, aby się przed nim chronić. Dobry refleks pomaga w sporcie, ćwiczeniach i codziennych czynnościach fizycznych, takich jak przechodzenie przez ulicę czy prowadzenie samochodu. Niektórzy ludzie rodzą się z szybszą reakcję na bodźce, a inni muszą ćwiczyć, aby uzyskać szybszy czas reakcji.
Czym jest odruch?
Odruchy to mimowolne i automatyczne reakcje organizmu koordynowane przez komórki nerwowe i służące ochronie organizmu. Istnieją dwa typy odruchów: odruchy wrodzone i odruchy nabyte. Fizyczny lub chemiczny bodziec uderza w komórkę czuciową – receptor. Receptor przekształca bodziec w sygnały elektryczne. Impulsy te biegną przez doprowadzające włókno nerwowe – prowadzące do ośrodkowego układu nerwowego, do rdzenia kręgowego, gdzie przetwarzany jest bodziec. Sygnał ostatecznie dociera do efektora (głównie komórek mięśniowych) przez odprowadzające włókno nerwowe (wyprowadzające). Następnie przekazuje pobudzenie elektryczne z włókien nerwowych mięśnia. Rezultatem jest reakcja, która objawia się skurczem mięśnia.
Ten proces jest tak szybki i automatyczny, że nie zdajemy sobie z tego sprawy. Zwykle mózg nie jest w to zaangażowany, nie myślimy o tym. Dlatego też nie jest możliwa kontrola odruchów wrodzonych.
Odruchy słabną wraz z wiekiem. Fizyczne zmiany we włóknach nerwowych spowalniają szybkość przewodzenia. Części mózgu odpowiedzialne za kontrolę motoryczną z czasem tracą komórki. Ale wpływ wieku na odruchy i czas reakcji jest bardzo różny w zależności od osoby. Można faktycznie spowolnić, a nawet odwrócić skutki starzenia, pozostając aktywnym fizycznie.
Rodzaje odruchów
1. Wrodzone (odruchy bezwarunkowe) – w odruchach wrodzonych rozróżnia się odruch własny i odruch zewnętrzny. Najważniejszą różnicą jest liczba zaangażowanych synaps. Tylko jedna synapsa jest zaangażowana w samoodruch, a kilka synaps jest zaangażowanych w odruchy nabyte (warunkowe).
2. Nabyte (warunkowe) – te których można się nauczyć. Najlepszym przykładem odruchu warunkowego jest zwiększona produkcja śliny u psów Pawłowa, gdy zaczyna bić dzwonek.
Zaburzenia odruchowe
Każdy, kto cierpi na zaburzenia odruchowe, powinien skonsultować się z lekarzem. Pierwsze badania może przeprowadzić zazwyczaj lekarz rodzinny. W zależności od powagi sytuacji przekieruje nas on dalej. Jeśli regularnie przyjmuje się leki, powinno się o tym poinformować lekarza. Jeśli objawy były poprzedzone jakimś konkretnym zdarzeniem, na przykład wypadkiem, pacjent musi również poinformować o tym lekarza, gdyż przyczyną może być wstrząs mózgu lub nawet uraz mózgu. W chorobach, które wpływają na ośrodkowy układ nerwowy, takich jak choroba Parkinsona, osoba dotknięta chorobą cierpi na drgawki, które mają ogromny wpływ na życie codzienne. Pacjenci z chorobą Parkinsona mogą przyjmować leki łagodzące objawy. Często konieczne jest podanie leków składających się z kilku substancji czynnych, aby maksymalnie złagodzić powikłania. U dzieci zaburzenie odruchowe zwykle objawia się jako „drżenie nerwowe”. Może to być zmarszczka powieki lub innych mięśni twarzy. Dzieci, które cierpią na nadpobudliwość, często również wykazują te objawy.
Rhodiola – wparcie funkcji kognitywnych
Eksperyment Pawłowa
Zagadnieniem odruchów zajął się Pawłow. Mówi on o klasycznym warunkowaniu przy nabywaniu odruchów. Jego eksperyment na ten temat jest również znany jako eksperyment z psem. Pawłow zakłada, że neutralny bodziec, który nie wywołuje reakcji, w połączeniu z bezwarunkowym bodźcem, który wyzwala wrodzony odruch, wyzwala tę reakcję, nawet jeśli występuje ona sama.
Używając tego przykładu, oznacza to, że pies zacznie się ślinić na widok jedzenia. Jedzenie jest więc bezwarunkowym bodźcem. Dzwonienie dzwonkiem nie wywołuje tej reakcji u psa. Dzwonek jest bodźcem neutralnym. Jeśli dzwonek dzwoni regularnie przed karmieniem, w pewnym momencie pies pobudza wydzielanie śliny, nawet jeśli dzwoni tylko dzwonek, mimo że pies nie zauważył jeszcze żadnego pożywienia. Zatem powtarzając kombinację dwóch bodźców, odruchu można się nauczyć lub wyćwiczyć.
B-balance – wsparcie układu nerwowego
Badanie odruchów
Badana grupa mięśniowa musi znajdować się w pozycji neutralnej (nie może być rozciągnięta ani skurczona).
- Ścięgno przyczepione do mięśnia/ mięśni, który ma być / mają być badane, musi być wyraźnie oznaczone. Układamy kończynę w pozycji umożliwiającej łatwe uderzenie w ścięgno specjalnym młotkiem.
- Aby łatwiej było zlokalizować ścięgno, należy spiąć mięsień do którego jest przyczepione. Kiedy mięsień się skraca, powinieneś być w stanie zarówno zobaczyć, jak i poczuć ścięgno.
- Uderzamy w ścięgno jednym, energicznym ruchem. Nie należy wywoływać bólu.
Ten system oceniania jest raczej subiektywny.
0 – Brak oznak skurczu.
1 – Zmniejszone, ale nadal obecne (hiporefleksja). Hiporefleksja jest generalnie związana z deficytem neuronów ruchowych.
2 – Normalny.
3 – Super-normalny (hiperrefleksyjny). Hiperrefleksja jest często przypisywana uszkodzeniom górnych neuronów ruchowych.
4 – Najwyższy stopień – powtarzające się skracanie mięśnia po pojedynczej stymulacji.
https://pixabay.com/pl/vectors/refleks-ludzi-lekarza-pacjent-148133/
Co może pomóc?
1. Wyluzuj – Twój czas reakcji zawsze będzie wolniejszy, jeśli jesteś zbyt spięty. Sztywne mięśnie poruszają się wolniej. Ważne jest pozostanie zrelaksowanym, ale czujnym. Być może powinieneś poświęcić więcej czasu na medytację, skupienie się na oddychaniu lub ćwiczenie uwagi.
2. Gry wideo mogą pomóc w szybkości reakcji. Badanie przeprowadzone przez naukowców z University of Rochester wykazało, że gry akcji pomagają szybciej podejmować właściwe decyzje. Rozwija się także zwiększona wrażliwość na otoczenie.
3. Gra w piłkę – innym nieocenionym i niedrogim narzędziem poprawiającym refleks jest piłka tenisowa. Jednak myślę, że każda odbijająca się piłka się nada. Wszystko, czego potrzebujesz, to powierzchnia, o którą możesz rzucić piłkę, którą musisz złapać w odpowiednim momencie. Możesz też poprosić kogoś znajomego, aby pomógł Ci w rzutach i ćwiczeniu refleksu.
4. Graj w tenisa stołowego. “Ping pong” to świetny sport, który pomaga poprawić refleks i koordynację ręka-oko. Można znaleźć stoły stosunkowo niedrogo w internecie lub w wielu sklepach z artykułami sportowymi. Można również dołączyć do klubu tenisa stołowego, co pozwoli ci zmierzyć się z innymi osobami i podjąć się większego wyzwania.
5. Wyśpij się – brak snu może mieć ogromny wpływ na refleks i podejmowanie decyzji w ułamku sekundy. Naukowcy odkryli, że brak snu może powodować spowolnienie prawie tak samo jak alkohol, więc upewnij się, że poświęcasz na sen około 6-8 godzin dziennie.
6. Zadbaj o swoją dietę. Utrzymanie ciała i mózgu w optymalnej formie jest niezbędne, jeśli chcesz mieć szybki refleks. Pokarmy bogate w rafinowane cukry i tłuszcze trans mogą powodować spowolnienie. Upewnij się, że spożywasz wystarczającą ilość białka, złożonych węglowodanów i zdrowych tłuszczów. Żywność, taka jak orzechy, ryby, owoce i warzywa zwiększają funkcje poznawcze. Pamiętaj również, aby pić dużo wody, ponieważ odwodnienie może również prowadzić do letargu i skrócenia czasu odruchów.
7. Uprawiaj sport – wybierz taki sport, aby łatwo można było określić twój cel. Im bardziej konkretne działanie, tym lepiej. Wiele sportów, w tym hokej czy siatkówka to świetne aktywności fizyczne, które pomagają budować refleks. Poszukaj zajęć sportowych, w których musisz manipulować przedmiotem, takim jak piłka, za pomocą narzędzia takiego jak kij czy ręce. Te sporty zazwyczaj wymagają szybkich reakcji i mogą pomóc w budowaniu odruchu i świadomości. Praktyka czyni mistrza. Odruchy są zwykle reakcją mimowolną, więc musisz rozwinąć pamięć mięśniową. Jeśli nie włożysz pracy, nie zobaczysz żadnych wyników.
Podsumowanie
Szybkość reakcji jest kluczową, często pomijaną umiejętnością. Warto poświęcić trochę czasu, aby ćwiczyć szybkość reakcji na bodźce. Na pewno zaprocentuje to na przyszłość, ale również i w życiu codziennym. Może to pomóc bardziej niż Ci się wydaje. Bez względu na sport, poziom sprawności czy wiek, skrócenie czasu reakcji może przynieść złe skutki. Spróbuj poprawić swój refleks, na pewno będzie to z korzyścią dla Ciebie! Powyższe rady na pewno Ci w tym pomogą! 😉
Źródła:
http://rochester.edu/news/show.php?id=3679
https://www.today.com/health/too-little-sleep-expect-slow-reflexes-next-day-t118483
https://www.britannica.com/science/reflex-physiology
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4540252/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK531502/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5341261/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC493082/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3921411/
https://pixabay.com/pl/vectors/sportowych-lekkoatletyka-kola%C5%BC-150518/
