5-HTP – bezpośredni prekursor serotoniny i jego wpływ na nastrój, sen oraz apetyt

5-hydroksytryptofan (5-HTP) jest substancją chemiczną, którą organizm wytwarza z tryptofanu (niezbędnego aminokwasu, który otrzymuje się z pożywienia). Po przekształceniu tryptofanu w 5-HTP, substancja chemiczna jest zmieniana w inną substancję chemiczną, zwaną serotoniną (neuroprzekaźnik, który przekazuje sygnały między komórkami mózgu). Bezpośrednie dostarczanie 5-HTP pomaga podnieść poziom serotoniny w mózgu. Ponieważ serotonina pomaga regulować nastrój i zachowanie, 5-HTP może mieć pozytywny wpływ na sen, nastrój, niepokój, apetyt i odczuwanie bólu.

5-HTP – w czym może pomóc?

Korzyści płynące ze stosowania 5-HTP można podsumować jednym zdaniem – zwiększona produkcja serotoniny. Serotonina działa w organizmie poprzez ułatwianie przekazywania sygnałów między komórkami nerwowymi, a także poprzez zmianę funkcji mózgu, które kontrolują sen i stany nastroju.

 

Nootropowe leczenie zaburzeń nastroju i problemów ze snem opiera się na fakcie, że naturalne aminokwasy, takie jak 5-HTP i L-Tryptofan, mogą pomóc w rozwiązaniu niektórych niekorzystnych stanów zdrowotnych poprzez zwiększenie poziomu serotoniny w mózgu.

 

Zaburzenia, które zostały skutecznie wyleczone za pomocą naturalnych suplementów nootropowych obejmują:

• Zaburzenia snu,
• Zaburzenia nastroju, takie jak lęk i depresja,
• Utrata wagi i zaburzenia odżywiania, zwłaszcza „binge eating”,
• Migreny i napięciowe bóle głowy.

200 mg 5-HTP w kapsułce – bezpośredni prekursor serotoniny

 

Depresja

Wstępne badania wskazują, że 5-HTP może działać równie dobrze jak niektóre leki przeciwdepresyjne w leczeniu osób z łagodną i umiarkowaną depresją. Podobnie jak klasa leków przeciwdepresyjnych znana jako selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), która obejmuje fluoksetynę (Prozac) i sertralinę (Zoloft), 5-HTP zwiększa poziom serotoniny w mózgu. W jednym z badań porównano działanie 5-HTP z fluwoksaminą (Luvox) u 63 osób i stwierdzono, że ci, którym podano 5-HTP, radzili sobie równie dobrze jak ci, którzy otrzymywali Luvox. Mieli również mniej skutków ubocznych niż grupa Luvox. Jednak te badania były zbyt małe, aby powiedzieć na pewno, czy 5-HTP działa. Potrzebne są dalsze badania. Ciekawostką jest fakt, iż połączenie suplementacji z EGCG zwiększa skuteczność stosowania 5-HTP.

 

Fibromialgia

Badania sugerują, że 5-HTP może poprawić objawy fibromialgii, w tym ból, niepokój, poranną sztywność i zmęczenie. Wiele osób z fibromialgią ma niski poziom serotoniny i lekarze często przepisują im leki przeciwdepresyjne. Podobnie jak leki przeciwdepresyjne, 5-HTP podnosi poziom serotoniny w mózgu.

Bezsenność

W jednym z badań osoby, które przyjmowały 5-HTP zasypiały szybciej i spały głębiej niż osoby, które przyjmowały placebo. Naukowcy zalecają przyjmowanie od 200 do 400 mg na noc w celu pobudzenia serotoniny, ale uzyskanie pełnej skuteczności może zająć od 6 do 12 tygodni.

Migreny i inne bóle głowy

Leki przeciwdepresyjne są czasami przepisywane na migrenowe bóle głowy. Badania sugerują, że wysokie dawki 5-HTP mogą pomóc ludziom z różnymi rodzajami bólów głowy, w tym migrenami. Jednak dowody są mieszane, a inne badania nie wykazały żadnego efektu.

 

Otyłość

Kilka małych badań zbadało, czy 5-HTP może pomóc ludziom schudnąć. W jednym z badań, ci, którzy wzięli 5-HTP jedli mniej kalorii, chociaż nie próbowali diety, w porównaniu do tych, którzy wzięli placebo. Naukowcy uważają, że 5-HTP sprawił, że ludzie czuli się bardziej pełni (nasyceni) po jedzeniu, więc jedli mniej.

 

Kolejne badanie, w którym porównano 5-HTP z placebo podczas diety i okresu bez diety, wykazało, że ci, którzy brali 5-HTP stracili około 2% masy ciała podczas okresu bez diety i kolejne 3% podczas diety. Osoby przyjmujące placebo nie straciły na wadze. Jednak dawki stosowane w tych badaniach były wysokie i wiele osób doświadczyło skutków ubocznych, takich jak nudności. Jeśli masz poważną nadwagę, skonsultuj się z lekarzem przed podjęciem jakichkolwiek środków wspomagających odchudzanie. Pamiętaj, że trzeba będzie zmienić swoje nawyki żywieniowe i ćwiczenia, aby stracić więcej niż kilka kilogramów.

Regeneracja po stosowaniu rekreacyjnych używek

Dość niecodzienne zastosowanie, jednakże 5-HTP bardzo często zalecane jest po zastosowaniu substancji psychoaktywnych, głównie rozchodzi się o psychodeliki z kategorii, do których należy MDMA znane także pod nazwa Ectasy czy molly. Podstawowym sposobem działania “M’ki” jest pośredni agonizm serotoninergiczny, zwiększający ilość serotoniny uwalnianej do synapsy. XTC działa na transporter serotoninyi przenoszona jest do zakończenia nerwowego neuronu. Efektem tego jest uwalnianie serotoniny przez transporter serotoniny. MDMA zakłóca także magazynowanie serotoniny w pęcherzykach i w ten sposób zwiększa ilość neuroprzekaźnika dostępnego do wykorzystania. Proces ten prowadzi do znacznego zwiększenia ilości serotoniny dostępnej w synapsie. W wyniku tego dochodzi jednak do uszczuplania zapasów molekuły szczęścia w neuronach, więc aby przeciwdziałać owemu stanowi, w następnych dniach, dostarczanie 5-HTP pozwala na szybkie uzupełnienie serotoniny.

 

5-HTP czy L-tryptofan?

Tytułowy bohater artykułu, w ogólnym rozrachunku, uznawany jest za efektywniejszy  zamiennik L-tryptofanu. Wynika to głównie z kilku różnic:

• 5-HTP konwertowany jest bezpośrednio do serotoniny, gdzie droga aminokwasu – L-tryptofanu – do serotoniny jest odrobinę dłuższa, a konwersja do 5-HTP charakteryzuje się dość niską efektywnością,
• L-tryptofan może być wykorzystywany także w innych ścieżkach metabolicznych, które ostatecznie nie prowadzą do wzrostu serotoniny, na której zależy użytkownikom 5-HPT,
• Tryptofan bezpośrednio konkuruje o transportery z innymi aminokwasami np. BCAA czy tyrozyna, co nie ma miejsca w przypadku 5-HTP.

Ekstrakt z zielonej herbaty standaryzowany na EGCG – działanie synergistyczne z 5-HTP

Dawkowanie 5-HTP

Najczęściej spotykaną dawką stosowaną w protokołach suplementacyjnych jest to przedział 100-200 mg /porcję a dobowa podaż mieści się w granicach 200-600 mg. W wyniku danych potrzeb, 5-HTP, stosowane jest doraźnie lub codziennie. Drugi przypadek zalecany jest tylko u osób ze znaczącym niedoborem serotoniny i dawka dostarczana w ciągu dnia nie powinna przekraczać 200 mg (zdecydowanie należy skonsultować z lekarzem). Doraźne stosowanie sprawdzi się u osób zdrowych, które czują, iż danego dnia potrzebują więcej molekuły szczęścia – serotoniny. Stosowanie rano będzie wpływało głównie na poprawę samopoczucia, natomiast wieczorem, sprawdzi się jako wsparcie szybkości zasypiania oraz jakości snu.

 

Możliwe skutki uboczne, interakcje

Suplementu nie należy stosować przy jednoczesnym braniu leków przeciwdepresyjnych, głównie są to:  SSRI, iMAO a także SNRI. Wymienione leki charakteryzują się podwyższeniem poziomu molekuły serotoniny przy pomocy szlaków takich jak: hamowanie wychwytu zwrotnego czy spowolnieniu metabolizmu serotoniny, co może skutkować zbyt wysoką akumulacją molekuły szczęścia w synapsach. Ważnym aspektem jest fakt, iż 5-HTP nie należy stosować także w okresie charakteryzującym się krótkim odstępem od zastosowania substancji wywierających wpływ na szlaki serotoninergiczne. Co więcej, dopamina oraz serotonina, wzajemnie wykazywać mogą działanie antagonistyczne, gdy stosowane są dłuższe interwencje suplementacyjne, ponieważ posiadają ten sam receptor   w mózgu. Doprowadzić to może do zbytniego uszczuplenia dopaminy, zaburzając przy tym prawidłowy balans biochemii mózgu. 5-HTP nie wykazuje działania uzależniającego.

Podsumowanie

5-HTP to suplement, który może poprawić samopoczucie i ogólną jakość życia, jednakże nie powinien być stosowany na ślepo, bez jakiejkolwiek wiedzy, gdyż może zadziałać, jak miecz obusieczny.

 

Literatura:

• Angst J, Woggon B, Schoepf J. The treatment of depression with L-5-hydroxytryptophan versus imipramine. Results of two open and one double-blind study. Arch Psychiatr Nervenkr. 1977;224(2):175-186.
• Attele AS, Xie JT, Yuan CS. Treatment of insomnia: an alternative approach. Altern Med Rev. 2000;5(3):249-259.
• Birdsall TC. 5-Hydroxytryptophan: a clinically-effective serotonin precursor. Altern Med Rev. 1998;3(4):271-280.
• Byerley WF, Judd LL, Reimherr FW, Grosser BI. 5-Hydroxytryptophan: a review of its antidepressant efficacy and adverse effects. J Clin Psychopharmacol. 1987;7(3):127-137.
• Cangiano C, Laviano A, Del Ben M, et al. Effects of oral 5-hydroxy-tryptophan on energy intake and macronutrient selection in non-insulin dependent diabetic patients. Int J Obes Relat Metab Disord. 1998;22(7):648-654.
• Cangiano C, Ceci F, Cascino A, et al. Eating behavior and adherence to dietary prescriptions in obese adult subjects treated with 5-hydroxytryptophan. J Clin Nutr. 1992;56(5):863-867.
• Caruso I, Sarzi Puttini P, Cazzola M, Azzolini V. Double-blind study of 5-hydroxytryptophan versus placebo in the treatment of primary fibromyalgia syndrome. J Int Med Res. 1990;18(3):201-209.
• Cauffield JS, Forbes HJ. Dietary supplements used in the treatment of depression, anxiety, and sleep disorders. Lippincotts Prim Care Pract. 1999;3(3):290-304.
• Ceci F, Cangiano C, Cairella M, et al. The effects of oral 5-hydroxytryptophan administration on feeding behavior in obese adult female subjects. J Neural Transm. 1989;76(2):109-117.
• Curcio JJ, Kim LS, Wollner D, Pockaj BA. The potential of 5-hydroxytryptophan for hot flash reduction: a hypothesis. Altern Med Rev. 2005;10(3):216-221.
• DeBenedittis G, Massei R. Serotonin precursors in chronic primary headache. A double-blind cross-over study with L-5-hydroxytryptophan vs. placebo. J Neurosurg Sci. 1985;29(3):239-248.
• Elko CJ, Burgess JL, Robertson WO. Zolpidem-associated hallucinations and serotonin reuptake inhibition: a possible interaction. J Toxicol Clin Toxicol. 1998;36(3):195-203.
• Freedman RR. Treatment of menopausal hot flashes with 5-hydroxytryptophan. Maturitas. 2010;65(4):383-385.
• Gardner DM, Lynd LD. Sumatriptan contraindications and the serotonin syndrome. Ann Pharmacother. 1998;32(1):33-38.
• Gendle MH, Young EL, Romano AC. Effects of oral 5-hydroxytryptophan on a standardized planning task: insight into possible dopamine/serotonin interactions in the forebrain. Hum Psychopharmacol. 2013;28(3):270-273.
• Iovieno N, Dalton ED, Fava M, Mischoulon D. Second-tier natural antidepressants: Review and critique. J Affect Disord. 2011;130(3):343-357.
• Jangid P, Malik P, Singh P, Sharma M, Gulia AK. Comparative study of efficacy of I-5-hydroxytryptophan and fluoxetine in patients presenting with first depressive episode. Asian J Psychiatr. 2013;6(1):29-34.
• Joffe RT, Sokolov ST. Co-administration of fluoxetine and sumatriptan: the Canadian experience. Acta Psychiatr Scand. 1997;95(6):551-552.
• Joly P, Lampert A, Thomine E, Lauret P. Development of pseudobullous morphea and scleroderma-like illness during therapy with L-5-hydroxytryptophan and carbidopa. J Am Acad Dermatol. 1991;25(2 pt 1):332-333.
• Juhl JH. Primary fibromyalgia syndrome and 5-hydroxy-L-tryptophan: a 90-day open study. Altern Med Rev. 1998;3(5):367-375.
• Keszthelyi D, Troost FJ, Jonkers DM, et al. Visceral hypersensitivity in irritable bowel syndrome: evidence for involvement of serotonin metabolism–a preliminary study. Neurogastroenterol Motil. 2015;27(8):1127-1137.
• Mason BJ, Blackburn KH. Possible serotonin syndrome associated with tramadol and sertraline coadministration. Ann Pharmacother. 1997;31(2):175-177.
• Meyers S. Use of neurotransmitter precursors for treatment of depression. Altern Med Rev. 2000;5(1):64-71.
• Perry NK. Venlafaxine-induced serotonin syndrome with relapse following amitripyline. Postgrad Med J. 2000;76(894):254-256.
• Puttini PS, Caruso I. Primary fibromyalgia and 5-hydroxy-L-tryptophan: a 90-day open study. J Int Med Res. 1992;20:(2)182-189.
• Reibring L, Agren H, Hartvig P, et al. Uptake and utilization of [beta-11c] 5-hydroxytryptophan (5-HTP) in human brain studied by positron emission tomography. Psychiatry Res. 1992;45(4):215-225.
• Ribeiro CA. L-5-Hydroxytryptophan in the prophylaxis of chronic tension-type headache: a double-blind, randomized, placebo-controlled study. Headache. 2000;40(6):451-456.
• Shaw K, Turner J, Del Mar C. Are tryptophan and 5-hydroxytryptophan effective treatments for depression? A meta-analysis. Aust N Z J Psychiatry. 2002;36(4):488-491.
• Sternberg EM, Van Woert MH, Young SN, et al. Development of a scleroderma-like illness during therapy with L-5-hydroxytryptophan and carbidopa. New Eng J Med. 1980;303(14):782-787.
• Teitelbaum J. Chronic fatigue spectrum. Rakel D, ed. Integrative Medicine. 3rd ed. Philadelphia, PA: Elsever Saunders; 2012:47.
• Toner LC, Tsambiras BM, Catalano G, Catalano MC, Cooper DS. Central nervous system side effects associated with zolpidem treatment. Clin Neuropharmacol. 2000;23(1):54-58.
• Van Praag HM. Management of depression with serotonin precursors. Biol Psychiatry. 1981;16(3):291-310.
• Zmilacher K, Battegay R, Gastpar M. L-5-hydroxytryptophan alone and in combination with a peripheral decarboxylase inhibitor in the treatment of depression. Neuropsychobiology. 1988;20(1):28-33.
• Marty Hinz et al. „5-HTP efficacy and contraindications” Neuropsychiatr Dis Treat. 2012; 8: 323–328.
• Schruers K et al. „L-5-hydroxytryptophan induced increase in salivary cortisol in panic disorder patients and healthy volunteers.” Psychopharmacology (Berl). 2002 Jun;161(4):365-9.
• Bruni O et al. „L -5-Hydroxytryptophan treatment of sleep terrors in children.” Eur J Pediatr. 2004 Jul;163(7):402-7. Epub 2004 May 14.
• Cangiano C et al. „Eating behavior and adherence to dietary prescriptions in obese adult subjects treated with 5-hydroxytryptophan.” Am J Clin Nutr. 1992 Nov;56(5):863-7.
• Ceci F et al. „The effects of oral 5-hydroxytryptophan administration on feeding behavior in obese adult female subjects.” J Neural Transm. 1989;76(2):109-17.