źródło zdjęcia: cbd-infos-tCZVzr9TvxQ-unsplash-scaled.jpg
Popularność konopi i olejków CBD cechuje się stale wzrastającą popularnością ze względu na stopniowy rozwój literatury naukowej. Badania nad CBD na ludziach koncentrowały między innymi na dwóch rzadkich postaciach padaczki: zespole Draveta i zespole Lennoxa-Gastauta. U ludzi i zwierząt CBD okazał się być obiecujący w leczeniu wielu różnych dolegliwości, w szczególności lęku, depresji, bólu, stanów zapalnych czy wsparciu w chorobach nowotworowych.
Mimo iż nadal należy zachować sceptycyzm i studzić hurra optymizm związany z potencjałem CBD i konopi to warto śledzić nowe badania naukowe, które rzucają światło na potencjalne zastosowanie ich w leczeniu.
CZYM JEST CBD?
CBD jest jednym z najpowszechniej występujących fitokannabinoidów pochodzących z konopi indyjskich. Może być pozyskiwany z rośliny lub wytwarzany syntetycznie. W handlu CBD można znaleźć w różnych produktach, takich jak roztwory olejowe, spraye, pigułki, nalewki, e-liquidy czy balsamy, a droga podania wpływa na farmakokinetykę CBD.
CBD jako fitokannabinoid posiada zdolność wiązania się z receptorami endokannabinoidowymi, których rolą jest między innymi utrzymanie homeostazy fizjologicznej organizmu. Wpływa on na regulację prawię wszystkich procesów zachodzących w ludzkim organizmie. Okazuje się również, że CBD posiada zdolność wiązania się ze specyficznymi receptorami serotoninowymi co może potencjalnie argumentować część efektów widywanych w badaniach naukowych.
CBD I THC – Wpływ na jakość snu
Jednym z potencjalnych benefitów CBD jest wpływ na poprawę jakości snu. Niedawno pojawił się przegląd naukowy, który uwzględnił prace naukowe badające zarówno wpływ CBD jak i CBD w połączeniu z THC, na parametry snu.
Łącznie uwzględniono 34 badania, z których 16 to badania z randomizacją, 2 to badania bez grupy kontrolnej, 7 to badania przekrojowe, 5 to badania kohortowe, 3 to badania serii przypadków, a 1 to opis przypadku. Większość badań obejmowała uczestników z określonymi schorzeniami, w tym nowotworem, stwardnieniem rozsianym i przewlekłym bólem. Tylko 2 badania dotyczyły konkretnie osób cierpiących na bezsenność. W sumie 19 badań koncentrowało się głównie lub wyłącznie na CBD, a 21 badań koncentrowało się na połączeniu CBD i THC w mniej więcej równych ilościach. Dawka CBD wahała się od 2,5 do 330 mg dziennie.
CBD i THC podawano różnymi drogami, najczęściej doustnie lub podjęzykowo. Oceniane wyniki obejmowały jakość snu, zaburzenia snu w ciągu nocy, zdolność zasypiania i pozostawania w uśpieniu oraz całkowity czas snu. Prawie we wszystkich badaniach oceniano te zmienne za pomocą kwestionariuszy i skal ocen, a tylko w 2 badaniach zastosowano polisomnografię. Ryzyko błędu systematycznego oceniono jako niskie w 16 badaniach, umiarkowane w 4 badaniach i wysokie w 14 badaniach.
W odniesieniu do stosowania samego CBD 4 z 7 badań (wykazały statystycznie istotną poprawę snu. Większa ilość prac stosowała jednak połączenie CBD z THC. 12 z 16 badań (badania kliniczne) wykazało statystycznie istotną poprawę snu.
Warto pamiętać, że wiele ocenianych badań obejmowało uczestników ze schorzeniami, które powodują problemy ze snem z powodu bólu, więc możliwe jest, że obserwowane korzyści były pośredniczone przez zmniejszenie bólu, co jest znanym efektem kannabinoidów. Dodatkowo, rozpiętość stosowanych dawek w poszczególnych pracach naukowych była skrajnie duża.
Ashwagandha Diamond od Apollo’s Hegemony – wsparcie w walce z chronicznym stresem
CBD a zaburzenia lękowe
Zaburzenia lękowe są bardzo rozpowszechnione wśród młodych ludzi. Dzieciństwo i młodość to etap życia, w którym ryzyko rozwoju lęku jest podwyższone. Podstawowym leczeniem zaburzeń lękowych jest psychoterapia poznawczo-behawioralna oraz farmakoterapia. Niestety nie są to formy zawsze skuteczne, a wiele osób cechuje się lekoopornością. To właśnie tutaj szuka się nowych rozwiązań.
W niedawno opublikowanym badaniu 31 uczestników (średnia wieku 21 lat; przedział wiekowy 12–25 lat) codziennie przyjmowało doustną dawkę CBD o wysokiej czystości. Wszyscy uczestnicy rozpoczęli od dawki 200 miligramów dziennie (mg/dzień), którą zwiększono do 400 mg/dzień w 1 tygodniu, do 600 mg/dzień w 4 tygodniu i do 800 mg/dzień w 8 tygodniu, jeśli uczestnicy nie wykazywali znaczącej poprawy objawów. Okres interwencji trwał 12 tygodni.
Oprócz leczenia CBD uczestnicy kontynuowali swoją zwykłą opiekę kliniczną przez cały czas trwania badania, która obejmowała dwutygodniowe sesje CBT i/lub leki przeciwdepresyjne oraz opiekę psychospołeczną zapewnioną przez ich lekarza.
Wynikiem badania była poprawa nasilenia lęku, którą mierzono za pomocą Ogólnej Skali Nasilenia Lęku i Upośledzenia (OASIS). Wtórne wyniki badań obejmowały objawy lęku i depresji, funkcjonowanie społeczne i zawodowe oraz bezpieczeństwo, skuteczność i tolerancję CBD. Wszystkie wyniki badania oceniono na początku badania, w 4. tygodniu, 8. tygodniu, 12. tygodniu oraz w punkcie kontrolnym trwającym 26 tygodni.
Nasilenie lęku (wyniki OASIS) zmniejszyło się o 43% po 12 tygodniach leczenia CBD. Co więcej, 18 uczestników doświadczyło co najmniej 33% redukcji objawów lękowych, a 12 uczestników doświadczyło co najmniej 50% redukcji objawów lękowych. Wyniki oceny lęku mierzone za pomocą Skali Oceny Lęku Hamiltona (HARS) również zmniejszyły się o 50%. Po 12 tygodniach leczenia nastąpiła 30% redukcja nasilenia objawów depresyjnych i 11% poprawa funkcjonowania społecznego i zawodowego. Liczba uczestników, których scharakteryzowano jako „znacznie” lub „poważnie” chorych, zmniejszyła się z 17 na początku badania do 5 pod koniec badania. Warto zaznaczyć, że żadna poprawa w zakresie lęku, depresji lub funkcjonowania społecznego i zawodowego nie została utrzymana w 26-tygodniowym punkcie kontrolnym.
Niewielkie działania niepożądane zgłaszało 80% uczestników i obejmowały zmęczenie, obniżony nastrój, zmiany apetytu, senność, nudności, biegunkę, suchość w ustach, bezsenność, uderzenia gorąca i zimne dreszcze. Kluczowe wydają się być również zauważone interakcje z lekami przeciwdepresyjnymi. Uczestnicy, którzy przyjmowali leki przeciwdepresyjne, doświadczyli mniejszej poprawy objawów lękowych niż ci, którzy nie przyjmowali leków przeciwdepresyjnych. Co więcej, zdarzenia niepożądane występowały częściej u uczestników, którzy przyjmowali leki przez cały czas trwania badania.
Wpływ CBD na apetyt
Spora część badań naukowych spróbowała odpowiedzieć na pytanie, jak wpływa stosowanie CBD na apetyt. Znany jest bowiem efekt stymulujący apetyt w odniesieniu do THC, co z pewnością doświadczył każdy, kto choć raz rekreacyjnie spróbował jego działanie.
W niedawno opublikowanym przeglądzie naukowym uwzględniono 11 badań oceniających wpływ CBD na apetyt. W 3 badaniach oceniano uczestników z zespołem Dravet, 2 oceniano uczestników z zespołem Lennoxa-Gastauta, 2 oceniano zdrowych uczestników i w 1 badaniu oceniano uczestników z niekliniczną paranoją, cukrzycą typu 2 oraz autyzmem. Uwzględniono badania oceniające zarówno dzieci, jak i dorosłych, a większość włączonych badań oceniała apetyt lub masę ciała.
Sześć z 11 badań nie wykazało znaczącego wpływu CBD na apetyt, podczas gdy 5 badań wykazało widoczne zmniejszenie apetytu po podaniu CBD. Warto jednak zwrócić uwagę, że w kilku badaniach oceniano zmiany apetytu lub masy ciała raczej jako działanie niepożądane niż punkt końcowy badania i nie miały one na celu oceny zmian apetytu. W badanych populacjach występowała znaczna heterogeniczność. W związku z tym wyniki te należy interpretować z ostrożnością.
Rhodiola Rosea od Apollo’s Hegemony – poprawa motywacji i samopoczucia
CBD a chroniczne dolegliwości bólowe
W niedawnym przeglądzie systematycznym oceniono bezpieczeństwo i skuteczność CBD u dorosłych z przewlekłym bólem. Prace naukowe obejmowały osoby dorosłe z dolegliwościami bólowymi trwającymi do 3 miesięcy. Łącznie uwzględniono 12 badań (4 przeglądy narracyjne, 4 przeglądy systematyczne, 1 opis przypadku, 2 badania obserwacyjne i 1 randomizowane badanie kontrolowane).
Ogólnie wyniki były mieszane. Chociaż kilka badań sugerowało, że CBD może być korzystne w przypadku przewlekłego bólu, wyniki były niespójne, co podkreśla potrzebę dalszych badań na ten temat. Ten systematyczny przegląd podkreśla brak wysokiej jakości badań oceniających CBD pod kątem przewlekłego bólu. Kilka z włączonych badań wykazało niejednoznaczne wyniki, a kilka z nich podawało jednocześnie CBD z THC, co utrudnia określenie wpływu samego CBD na przewlekły ból.
CBD jako forma łagodzenia negatywnych skutków THC na mózg
Niektóre dowody sugerują, że marihuana może wpływać na funkcjonowanie prążkowia – regionu mózgu zaangażowanego w przetwarzanie nagrody i zachowanie ukierunkowane na cel. Niedawno opublikowane dwa badania, które sprawdziły interakcję pomiędzy jednoczesnym stosowaniem THC i CBD na funkcjonalną łączność prążkowia.
W pierwszym z nich udział wzięło 17 zdrowych uczestników, którzy nawykowo spożywali konopie indyjskie przez 8 dni w miesiącu (8 mg THC, 8 mg THC + 10 mg CBD) lub placebo podczas trzech oddzielnych sesji w odstępie co najmniej jednego tygodnia. Następnie dokonano badania rezonansem magnetycznym.
Po podaniu samodzielnie, THC zmniejsza funkcjonalną łączność (w porównaniu z placebo) między prążkowiem limbicznym, prążkowiem asocjacyjnym oraz prążkowiem czuciowo-ruchowym i wieloma obszarami mózgu. THC + CBD nie powodowało zakłóceń między prążkowiem limbicznym a jakimkolwiek obszarem mózgu. Ponadto, chociaż THC + CBD zmniejszyło łączność między prążkowiem asocjacyjnym oraz międzyprążkowiem czuciowo-ruchowym a kilkoma obszarami mózgu, efekty nie były tak duże, jak te obserwowane w przypadku samego THC. Zarówno w warunkach THC, jak i THC + CBD, najsilniej dotknięte zostało prążkowie czuciowo-ruchowe.
W drugim, randomizowanym projekcie krzyżowym 23 zdrowych uczestników, którzy nigdy nie używali konopi indyjskich ani CBD. Spożyli oni doustną dawkę 600 mg CBD lub placebo podczas dwóch oddzielnych sesji w odstępie co najmniej jednego tygodnia. Po 150 minutach od podania leku dokonano rezonansu magnetycznego.
CBD zwiększyło łączność między prążkowiem asocjacyjnym a różnymi obszarami mózgu w porównaniu z placebo, podczas gdy zmniejszało łączność między prążkowiem limbicznym między prążkowiem czuciowo-ruchowym a innymi obszarami mózgu. Zmniejszenie łączności było mniejsze niż w przypadku CBD w połączeniu z THC w pierwszym badaniu. Wyniki sugerują więc, że zastosowanie CBD może potencjalnie zmniejszać negatywny wpływ THC na łączność prążkowia z różnymi obszarami mózgu.
Ultra Fish Oil od Apollo’s Hegemony – duża dawka Omega 3 w kapsułce
CBD a zespół stresu pourazowego (PTSD)
Osoby z zespołem stresu pourazowego (PTSD) — upośledzającym zaburzeniem psychicznym, które może rozwinąć się po ekspozycji na traumatyczne wydarzenia — zazwyczaj doświadczają intensywnych negatywnych emocjonalnych i psychologicznych objawów w odpowiedzi na przypomnienie traumatycznego wydarzenia, które wywołało u nich PTSD.
Niedawno pojawiła się praca, która zbadała wpływ CBD podany przed wspomnieniem traumatycznego zdarzenia na reakcję emocjonalną. 33 osoby dorosłe (w wieku od 18 do 60 lat) z zespołem stresu pourazowego przyjęły pojedynczą dawkę CBD (300 miligramów) lub placebo przed wysłuchaniem nagrania audio z ich wcześniej nagranego raportu o zdarzeniu, które wywołało u nich zespół stresu pourazowego. Głównymi wynikami były niepokój, zaburzenia poznawcze i dyskomfort. Zostały one subiektywnie ocenione za pomocą Visual Analog Mood Scale (VAMS). Naukowcy zbadali również, czy wpływ CBD na te wyniki zależał od charakteru traumatycznego wydarzenia (seksualny vs. nieseksualny). Drugorzędnymi wynikami były ciśnienie krwi (skurczowe i rozkurczowe), częstość akcji serca i stężenie kortyzolu.
Lęk, zaburzenia poznawcze i dyskomfort pogorszyły się w obu grupach po tym, jak uczestnicy przypomnieli sobie traumatyczne wydarzenie. Jednak w grupie urazów niezwiązanych z kontekstem seksualnym upośledzenie funkcji poznawczych i niepokój wzrosły mniej w przypadku CBD w porównaniu z placebo. Skurczowe ciśnienie krwi i częstość akcji serca wzrosły w obu grupach po tym, jak uczestnicy przypomnieli sobie traumatyczne wydarzenie, bez różnic między grupami.
Pamięć robocza u osób stosujących CBD
Niedawno opublikowane badanie przekrojowe zbadało związek między stosowaniem CBD a pamięcią roboczą. Oceniono łącznie 54 uczestników (średnia wieku 33 lata), z których 26 zgłosiło stosowanie CBD, a 28 nie stosowało CBD ani żadnego innego kannabinoidu. Wśród użytkowników CBD podawanymi powodami jego stosowania były: poprawa snu (38,5% użytkowników CBD), zmniejszenie bólu (26,9% użytkowników), poprawa nastroju (26,9% użytkowników) i łagodzenie migreny (7,7% użytkowników). Użytkownicy CBD zostali dodatkowo podzieleni na grupy w zależności od tego, czy używali kropli CBD, czy tabletek. Aby ocenić pamięć roboczą zastosowano test N-back. Trafność i szybkość udzielania odpowiedzi przez uczestników została określona w trzech wersjach tego testu.
Nie było różnicy między żadną z grup pod względem dokładności ani szybkości odpowiedzi w żadnej z trzech wersji testu pamięci roboczej. Nie było również związku między długością czasu używania CBD a wynikami testu.
Stosowanie kannabinoidów u dzieci
Wzrasta akceptacja stosowania kannabinoidów medycznych u dzieci, zwłaszcza w leczeniu opornych na leczenie stanów padaczkowych, takich jak zespół Draveta i zespół Lennoxa-Gastauta. Rosnąca ilość badań nad kannabinoidami umożliwiła również lepszą analizę bezpieczeństwa i skuteczności tych terapii.
Niedawno pojawił się przegląd systematyczny i metaanaliza, która obejmowała 8 badań kannabinoidów medycznych u dzieci. Rodzaje kannabinoidów obejmowały produkty syntetyczne (nabilon), kannabidiol (CBD) i CBD + tetrahydrokannabinol (THC).
CBD poprawiło wszystkie pomiary objawów padaczki u dzieci z zespołem Draveta, z 50% zmniejszeniem częstości napadów w porównaniu z placebo. Większość badań dotyczących napadów padaczkowych, w których uczestniczyło łącznie ponad 450 dzieci, uznano za wysokiej jakości. Pomimo poprawy u większości uczestników, CBD może zaostrzyć padaczkę u niektórych osób. Zmniejszony apetyt i niepożądane zdarzenia psychiczne zostały zidentyfikowane jako potencjalne obawy, ale dowody były mieszane.
Wyższe dawki CBD (20 miligramów na kilogram masy ciała dziennie) mogą z większym prawdopodobieństwem zmniejszyć apetyt niż niższe dawki (poniżej 10 mg/kg dziennie). Niepożądane zdarzenia psychiczne były częstsze w 2 badaniach, w których zastosowano syntetyczny kannabinoid nabilon zamiast naturalnych kannabinoidów.
Autorzy zaznaczają, że potrzebne są długoterminowe badania w celu określenia wpływu kannabinoidów medycznych na rozwój dzieci. Pomimo dodania kilku badań od czasu przeglądu systematycznego z 2017 r. dotyczącego stosowania kannabinoidów medycznych u dzieci, ogólna liczba dowodów pozostaje ograniczona i potrzebne są dalsze badania wysokiej jakości, aby wyjaśnić kwestie dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa.
Eurycoma Long Jack od Apollo’s Hegemony – naturalne wsparcie libido
PODSUMOWANIE
CBD jest suplementem, który można śmiało nazwać jako „obiecujący”. Jego potencjał jest niezwykle plejotropowy ze względu na szerokość działania układu endokannabinoidowego w ustroju ludzkim. Należy jednak pamiętać, że działanie CBD jest często przeceniane. Zakres stosowanych dawek waha się od 10 do nawet 600mg na dzień. Skuteczna suplementacja może oznaczać wydatek nawet 3000 zł miesięcznie. Na dzień dzisiejszy warto obserwować rosnącą literaturę naukową, zachowując sceptycyzm przy potencjalnej suplementacji CBD.
BIBLIOGRAFIA:
[1] D. McDuff, T. Stull, J.M. Castaldelli-Maia, M.E. Hitchcock, B. Hainline, C.L. Reardon, Recreational and ergogenic substance use and substance use disorders in elite athletes: a narrative review, Br. J. Sports Med. 53 (12) (2019) 754–760.
[2] J. Corroon, J.A. Phillips, A cross-sectional study of cannabidiol users, Cannabis Cannabinoid Res. 3 (1) (2018) 152–161.
[3] K. Iffland, F. Grotenhermen, An update on safety and side effects of cannabidiol: a review of clinical data and relevant animal studies, Cannabis Cannabinoid Res. 2 (1) (2017) 139–154.
[4] R. Mechoulam, L. Hanus, Cannabidiol: an overview of some chemical and phar- macological aspects. Part I: chemical aspects, Chem. Phys. Lipids 121 (1–2) (2002) 35–43.
[5] S.A. Millar, N.L. Stone, A.S. Yates, S.E. O’Sullivan, A systematic review on the pharmacokinetics of cannabidiol in humans, Front. Pharmacol. 9 (2018) 1365.
[6] Ranum RM, Whipple MO, Croghan I, Bauer B, Toussaint LL, Vincent A. Use of Cannabidiol in the Management of Insomnia: A Systematic Review. Cannabis Cannabinoid Res. 2022 Sep 23. doi: 10.1089/can.2022.0122. Epub ahead of print. PMID: 36149724.
[7] Wall MB, Freeman TP, Hindocha C, Demetriou L, Ertl N, Freeman AM, Jones AP, Lawn W, Pope R, Mokrysz C, Solomons D, Statton B, Walker HR, Yamamori Y, Yang Z, Yim JL, Nutt DJ, Howes OD, Curran HV, Bloomfield MA. Individual and combined effects of cannabidiol and Δ9-tetrahydrocannabinol on striato-cortical connectivity in the human brain. J Psychopharmacol. 2022 Jun;36(6):732-744. doi: 10.1177/02698811221092506. Epub 2022 May 20. PMID: 35596578; PMCID: PMC9150138.
[8] Pinto JS, Martel F. Effects of Cannabidiol on Appetite and Body Weight: A Systematic Review. Clin Drug Investig. 2022 Nov;42(11):909-919. doi: 10.1007/s40261-022-01205-y. Epub 2022 Oct 1. PMID: 36180814; PMCID: PMC9525229.
[9] Villanueva MRB, Joshaghani N, Villa N, Badla O, Goit R, Saddik SE, Dawood SN, Rabih AM, Niaj A, Raman A, Uprety M, Calero M, Khan S. Efficacy, Safety, and Regulation of Cannabidiol on Chronic Pain: A Systematic Review. Cureus. 2022 Jul 16;14(7):e26913. doi: 10.7759/cureus.26913. PMID: 35860716; PMCID: PMC9288157.
[10] Bolsoni LM, Crippa JAS, Hallak JEC, Guimarães FS, Zuardi AW. The anxiolytic effect of cannabidiol depends on the nature of the trauma when patients with post-traumatic stress disorder recall their trigger event. Braz J Psychiatry. 2022 May-Jun;44(3):298-307. doi: 10.1590/1516-4446-2021-2317. PMID: 35293520; PMCID: PMC9169481.
[11] Jones É, Vlachou S. Cannabidiol Does Not Cause Significant Changes to Working Memory Performance in the N-Back Task. Pharmaceuticals (Basel). 2021 Nov 16;14(11):1165. doi: 10.3390/ph14111165. PMID: 34832947; PMCID: PMC8623009.
[12] Treves N, Mor N, Allegaert K, Bassalov H, Berkovitch M, Stolar OE, Matok I. Efficacy and safety of medical cannabinoids in children: a systematic review and meta-analysis. Sci Rep. 2021 Dec 6;11(1):23462. doi: 10.1038/s41598-021-02770-6. PMID: 34873203; PMCID: PMC8648720.
