Obraz asierromero z freepik
Popularność witaminy C nie maleje, ostatnio pojawiły się preparaty tzw. liposomalnej witaminy C. Według opisów producentów jest to witamina C zamknięta w liposomalnej otoczce o większej trwałości, przyswajalności i biodostępności w porównaniu z tradycyjnym kwasem L-askorbinowym. Czy tak faktycznie jest? Co na ten temat mówią badania? Przeczytaj i dowiedz się…
Zanim o właściwościach i wynikach badań na temat biodostępności liposomalnej witaminy C, kilka słów o tym, co oznacza sama nazwa.
Czym są liposomy ?
Liposomy to struktury powstające z fosfolipodów, czyli związków, w których skład wchodzi kwasy tłuszczowe, glicerol i kwas fosforanowy. Fosfolipidy składają się z główki hydrofobowej- tłuszczolubnej oraz ogonka hydrofilowego – wodnolubnego. Liposomy zbudowane są z pęcherzyków wypełnionych wodą lub roztworem wodnym otoczonych podwójną warstwą fosfolipidów, na podobnej zasadzie co błony biologiczne. Fosfolipidy ułożone są równolegle, obok siebie stykając się między warstwami ogonkami – hydrofilowy rdzeń, tak że zarówno z zewnątrz liposomu, jak wewnątrz znajdują się główki.
Wewnątrz liposomów sztucznie umieszczać można wodne roztwory substancji, w tym leków i kwasów nukleinowych, stąd też licznie wykorzystywane są w kosmetologii i farmacji, jako modele błony biologicznej.
Struktura liposomu. Obraz Microbiology Club z Pixabay
Co oznacza liposomalna witamina C?
Witamina C to inaczej kwas l-askorbinowy i podkreślanie, że jest lewoskrętna witaminą C jest chwytem marketingowym, ponieważ każda przyswajalna forma ma przedrostek „L-..”:. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj. Liposomalna witamina C to nic innego jak kwas l-askorbinowy w wodnym roztworze zamknięty w otoczce liposomalnej.
Preparat wspierający kondycję aparatu ruchu – KUP TUTAJ
Czy liposomalna witamina C działa? Czy wchłania się lepiej niż tradycyjny kwas l-askorbinowy w tabletkach lub proszku?
Wbrew pozorom zamykanie substancji w tym witaminy C w liposomalnej otoczce nie jest czymś nowym. Rozwiązanie to znane jest już od lat siedemdziesiątych i z roku na rok udoskonalane. Same liposomy opisane zostały po raz pierwszy w 1965 roku. W badaniach przeprowadzonych w 2016 roku przez Davis J. L. i wsp. [6] wynika, iż podanie doustne witamina C w liposomach (10,3 ± 0,9 mg/dl h) daje większe stężenie tej witaminy w porywaniu z placebo (3,1 ± 0,4 mg/dl h) i witaminą C podawaną w tradycyjny sposób (7,6 ± 0,4 mg/dl h), (we wszystkich przypadkach P < 0,01). W tych samych badaniach wykazano również, że podawana w ten sposób witamina C działa równie skutecznie co tradycyjna- chroni przed stresem oksydacyjnym. Podobne wyniki otrzymali badacze [9] sprawdzający skuteczność liposomalnej witaminy C wobec ciśnienia krwi. Jak również [13] inni badacze sprawdzający skuteczność tej witaminy wobec ostrych infekcji dróg oddechowych u dzieci w wieku od 4 do 12 lat. Ponadto poziom witaminy C maksymalny możliwy do uzyskania po podaniu w tej formie jest znacznie wyższy od podawanej w formie tradycyjnej.
Jak działa liposomalna witamina C?
Lipidowa otoczka, w której zamknięta jest witamina C, pozwala na zaplanowane, kontrolowane, powolne uwalnianie substancji aktywnej. Celem jest uzyskanie stężenia terapeutycznego. Trudnością w podaniu takiej formy witaminy C jest dostarczenie jej tak, by była zarówno stabilna, jak i wiązała się w określonych miejscach przewodu pokarmowego, w celu zwiększenia jej skuteczność. Stąd tez na bieżąco udoskonala się metody, otrzymywania liposomalnej witaminy C.
Związki w formie liposomalnej, mają zdolność do „biernego” kumulowania się w miejscach o zwiększonej przepuszczalności naczyń krwionośnych, a tym samym ukierunkowywania działania. Ponadto zaobserwowano zmniejszenie występowania skutków ubocznych, ta właściwość jest szczególnie przydatna w przypadku zamykania leków w liposomalnej otoczce.
PODSUMOWANIE
Rozwiązanie zamykania leków i innych substancji w otoczkach liposomalnych jest coraz powszechniejsze i nie bez powodu. Powoduje większe stężenie danej substancji zarówno w stosowaniu doustnym. jak i zewnętrznym w postaci kosmetyków. Efekt ten możliwy jest dzięki pewnego rodzaju dopasowaniu otoczki lipidowej do błony biologicznej. Stosowanie witaminy C w formie liposomalnej może przynosić lepsze efekty w porównaniu z tradycyjną witaminą C.
BIBLIOGRAFIA:
- Moskalewskiego i W. Sawickiego: Fizjologia molekularna komórki; Warszawska Akademia Medyczna 1998
- Agnieszka Kantorska. Witamina C rola i znaczenie dla organizmu. Praca poglądowa w ramach specjalizacji z farmacji aptecznej Kierownik specjalizacji- dr n. farm. Hanna Jankowiak-Gracz – https://www.woia.pl/dat/attach/921_witamina-c-rola-i-znaczenie—praca-specjalizacja-apteczna-agnieszka-kantorska.pdf dostęp 30.11.2021
- Hickey S., Roberts H.J. i Miller N.J., Pharmacokinetics of oral vitamin C, Journal of Nutritional & Environmental Medicine, 2008,17, s. 169–177
- Davis JL., Paris HL., Beals JW., Binns SE., Giordano GR., Scalzo RL1, Schweder MM, Blair , Bell C., Liposomal-encapsulated Ascorbic Acid: Influence on Vitamin C Bioavailability and Capacity to Protect Against Ischemia-Reperfusion Injury. Nutr Metab Insights. 2016; 9: 25–30.
- Sarecka-Hujar, R. Bawierz: Zastosowanie nanonośników do miejscowej aplikacji witaminy C; Kosmetologia Estetyczna 2017, 5(6): 443-447
- Davis JL, Paris HL, Beals JW et al. Liposomal-Ancapsulated Ascorbic Acid: Influence on Vitamin C Bioavailability and Capacity to Protect Against Ischemia- -Reperfusion Injury. Nutr Metab Insights. 2016; 9: 25-30.
- Rogers JA, Anderson KE. The potential of liposomes in oral drug delivery. Crit Rev Ther Drug Carrier Syst. 1998;15(5):421–480
- Allen TM, Cullis PR. Liposomal drug delivery systems: from concept to clinical applications. Adv Drug Deliv Rev. 2013;65(1):36–48.
- Khalili A, Alipour Sh, Fathalipour M, Purkhosrow A, Mashghoolozekr E, Bayat GhR, Nekooeian AA. Liposomal and Non-Liposomal Formulations of Vitamin C: Comparison of the Antihypertensive and Vascular Modifying Activity in Renovascular Hypertensive Rats. Iran J Med Sci. 2020;45(1):41-49. doi: 10.30476/ijms.2019.45310.
- Allen T. M., Cullis P. R.: Liposomal drug delivery systems: From concept to clinical applications; Advanced Drug Delivery Reviews 2013, 65:36-48
- Woodley J.F.: Liposomes for oral administration of drugs.; Crit Rev Ther Drug Carrier Syst 1985; 2(1):1-18.
- Banham A. D., Standish M. M., watkis J. C.: Diffusion of univalent ions across the lamellae of swollen phospholipids;
- Yogesh Dound, Yogita Gaikwad: Effect of Liposomal Vitamin C on Immune Function in Children Aged 4-12 Years; The Indian Practitioner 2020, 73(7): 29-35
