Wraz z rosnącą współcześnie skalą problemów zdrowotnych związanych z chorobami nowotworowymi wzrasta zainteresowanie i zapotrzebowanie na skuteczne metody leczenia oraz zapobiegania chorobom onkologicznym.Choć od czasu odkrycia likopenu minęło już wiele lat, ciągle odkrywane są jego nowe, korzystne dla zdrowia właściwości.
Czym jest likopen?
Likopen należy do karotenoidów, czyli naturalnych barwników występujących w roślinach, głównie w pomidorach, ale nie tylko! Jest on silnym przeciwutleniaczem i może istotnie zmniejszać ryzyko rozwoju chorób układu krążenia oraz schorzeń nowotworowych. Likopen stanowi cenny surowiec do produkcji tzw. żywności funkcjonalnej, która zyskuje w ten sposób nowe wartości odżywcze i smakowe. Stosowany jest on także jako składnik kosmetyków.
Na co może pomóc?
Składnik ten wykazuje wielokierunkowe działanie.
- Usuwa wolne rodniki. Ma on dwa razy większą zdolność do neutralizacji wolnych rodników od β karotenu,
- Dodatkowo likopen zwiększa efektywność działania witaminy C, E oraz β karotenu,
- Antyoksydacyjne działanie likopenu wynika również z modulacji enzymów, które zapobiegają generowaniu reaktywnych form tlenu,
- Pomaga w chorobach nowotworowych prostaty i jelita,
- Reguluje cykl komórkowy,
- Zapobiega utlenianiu lipidów, działa przeciwzapalne,
- Wpływa na cały metabolizm.
„Likopen usuwa z organizmu wolne rodniki. Są one odpowiedzialne za rozwój chorób nowotworowych, a tym samym zmiesza ryzyko powstania raka. Wysokie spożycie likopenu może zmniejszyć ryzyko zachorowania m.in. na raka prostaty. Potwierdzają to badania przeprowadzone na grupie 48 tys. mężczyzn, których zwyczaje żywieniowe obserwowano przez 4 lata. U mężczyzn, którzy jedli 10 lub więcej dań z pomidorów tygodniowo, ryzyko rozwoju raka było mniejsze o 34 proc., a u tych jedzących 4-7 dań tylko o 20 proc. mniejsze. Ponadto dieta bogata w likopen może również wspomóc leczenie raka prostaty. Tak wynika z badań przeprowadzonych wśród mężczyzn, którym trzeba było usunąć gruczoł krokowy. Przez 3 tygodnie podawano im 15 mg likopenu dziennie. Okazało się, że u 80 proc. badanych rozmiary prostaty zmniejszyły się.
Dzięki likopenowi zmniejsza się również prawdopodobieństwo zachorowania na raka szyjki macicy. Z badań przeprowadzonych u kobiet, które są predysponowane do zachorowania na ten nowotwór, wynika, że wysoki poziom likopenu we krwi aż pięciokrotnie zmniejsza ryzyko rozwoju tej choroby.
Likopen poprawia funkcjonowanie układu krwionośnego u pacjentów, którzy zmagają się z jego dysfunkcją, zmniejszając w ten sposób ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego, m.in. udaru i zawału. Likopen reguluje bowiem funkcje śródbłonka i powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych (żył, tętnic i naczyń włosowatych) u pacjentów z chorobami układu krążenia.”
Omega-3, D3 i K2MK7 w jednej kapsułce!
W jakich produktach się znajduje?
Likopen dostaje się do organizmu wraz z pokarmem. Organizm człowieka sa, nie potrafi produkować likopenu, więc musimy go dostarczać z pożywieniem. Głównym źródłem likopenu są pomidory, szczególnie te dojrzewające na słońcu. Jeżeli nie zachodzi reakcja alergiczna – wskazane jest włączenie ich do naszej codziennej diety. Świeże pomidory zawierają około 20 mg likopenu w 100 gramach. Najzdrowsze są te pomidory, które dojrzały na krzaku. Pomidory zerwane przed dojrzeniem i dochodzące w skrzynkach tracą niestety pewną ilość witamin. Surowy pomidor można wykorzystać na wiele sposobów. Jest doskonałą przekąską samą w sobie, ale też dodatkiem do chleba, sałatek i surówek.
Pomidorów używa się również do zup i sosów. Sporządza się z nich przeciery pomidorowe, koncentraty, dodaje do soków, a nawet piecze ciasta. Warzywo to jest często niedoceniane. Idealnie sprawdza się w profilaktyce przeciwnowotworowej, w dietach redukcyjnych, w leczeniu cukrzycy, chorób wątroby, nerek i serca. Pomidory świetnie działają na cały układ pokarmowy przeciwdziałając zaparciom. Są świetnym lekiem na niestrawności, a przez wysoką zawartość wody dobrze gaszą pragnienie.
Jednak pomidory nie są jedynym źródłem likopenu. Okazuje się, że są pewne warzywa i owoce, które go zawierają, jednak w mniejszej ilości. Są nimi arbuz, czerwona papryka, czerwony grejpfrut, owoce dzikiej róży, gujawa, papaja, suszone morele. Co ciekawe, największe stężenie likopenu znajduje się nie w samych owocach, a w przetworach tych warzyw i owoców. Dlatego warto wzbogacić naszą dietę o sosy i zupy na bazie pomidorów, jednak należy uważać, gdyż wiele z nich ma dodanych wiele niepotrzebnych konserwantów czy tonę cukru. Przetwory zawierające likopen najlepiej przechowywać w zaciemnianych miejscach. W przypadku soków pomidorowych warto dodać oliwę, gdyż likopen jest związkiem, który rozpuszcza się w tłuszczach, z tego względu, że jest to związek hydrofobowy. Forma cis likopenu jest łatwiej wchłanialna, niż forma trans. Zaleca się spożywanie produktów bogatych w likopen po obróbce termicznej, np. gotowaniu – dlatego warto spożywać przetwory np. z pomidorów.
Nie ma jeszcze określonej normy, która mówiłaby nam ile likopenu mamy spożywać. Przyjęło się, że dzienne spożycie likopenu powinno być wyższe niż 5-10 mg. Taką ilość dostarczymy poprzez zjedzenie dwóch pomidorów. Nie jest to wcale tak dużo, szczególnie że pomidory mają mało kalorii. Utrudnione jego wchłanianie powoduje na przykład błonnik pokarmowy, ale to nie oznacza że mamy się go bać.
Wspomóż pracę układu odpornościowego dzięki kurkuminie
Likopen w kosmetyce
Olej z nasion pomidora z łatwością przenika do głębszych warstw skóry. Jest doskonałym dodatkiem do:
- preparatów anti-aging,
- produktów do pielęgnacji ust,
- produktów do opalania,
- kosmetyków do golenia,
- idealny do pielęgnacji włosów.
Jest zalecany do skóry suchej, tłustej oraz mieszanej. Dzięki olejowi z nasion pomidora zwiększona zostaje produkcja kolagenu.
Pomidor znalazł szerokie zastosowanie w kosmetykach:
- Oczyszcza i orzeźwia skórę,
- środek rewitalizujący,
- usuwanie martwych komórek naskórka,
- zmniejsza worki i cienie pod oczami,
- posiada dużo witaminy C, a więc wzmacnia naczynia krwionośne,
- łagodzi zmiany potrądzikowe,
- rozjaśnia przebarwienia.
- reguluje utratę wody w warstwie rogowej
Ekstrakt pomidora jest doskonały w utrzymaniu prawidłowej gospodarki wodnej skóry. Głównie ze względu na obecność węglowodanów, α-hydroksykwasów oraz witamin.
Kwasy AHA zajdują się w: kwasie cytrynowym, jabłkowym, glikolowym, mlekowym, pirogronowym.
Ciekaworstka: w niższych stężeniach używane są w preparatach nawilżających, zaś w wyższych w preparatach złuszczających.
Likopen w preparatach kosmetycznych:
- Działanie przeciwutleniające – ochrona koloru włosów, ochrona przed promieniami UV
- Wzrost i rozwój komórek – pielęgnacja skory i włosów,
Ekstrakt z pomidora używany w wielu preparatach kosmetycznych chroni organizm z zewnątrz.
Wesprzyj kondycję włosów, skóry i paznokci – MSM
Podsumowanie
Powyższe przykłady pokazują, że warto zwrócić na ilość likopenu, którą posiadamy w naszej diecie. Pozwala on regulować wiele procesów i działa prozdrowotnie. Nie bez powodu od małego mówią nam, abyśmy spożywali owoce i warzywa, gdyż jest to cenne źródło witamin, karotenoidów oraz innych związków.
Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Likopen
https://www.poradnikzdrowie.pl/diety-i-zywienie/co-jesz/likopen-w-pomidorach-zmniejsza-ryzyko-zawalu-i-rozwoju-nowotworow-aa-zHAZ-N6tS-2R8c.html
Likopen (ang.) w bazie PubChem,
Likopen (nr L9879) w katalogu produktów Sigma-Aldrich
Antyoksydanty w ziołach. Medycyna dawna i współczesna
http://www.e-biotechnologia.pl/Artykuly/Likopen/
https://biotechnologia.pl/kosmetologia/pomidor-skladnik-innowacyjnych-preparatow-kosmetycznych,14547
