Masaż – kompendium wiedzy

 Każdy z nas szuka dla siebie najlepszej formy relaksu, dzięki której może rozluźnić się i odstresować. Bezsprzecznie jedną z takich możliwości jest masaż, który kojarzy się nam wszystkim z przyjemną chwilą zapomnienia o wszystkich problemach. Istnieje wiele rodzajów masażu. Niezaprzeczalnie masaż ma wiele korzyści i wpływa pozytywnie na organizm oddziałując nie tylko mięśnie będące elementem układu ruchu, lecz także na inne układy organizmu człowieka.

Na czym polega zabieg masażu?

Masaż polega na kontakcie rąk osoby wykonującej masaż z ciałem osoby poddawanej temu zabiegowi. Sam lekki ruch pocierania danego obszaru wpływa na skórę. Poprzez wykorzystanie mocniejszego ucisku można wpływać także na głębiej położone struktury takie jak powięzi, mięśnie czy więzadła. Działanie można zmieniać w prosty sposób, w końcu narzędziem do masażu są ręce, którymi można dostosować odpowiednią siłę masażu. Masaż klasyczny prowadzony jest zgodnie z kierunkiem przepływu krwi żylnej.

Podczas wykonywania chociażby masażu klasycznego, w poszczególnych momentach masażu wykonywane są różne techniki, które oddziałują w różny sposób na organizm. Tak oto masaże zazwyczaj są rozpoczynane i kończone od techniki zwanej głaskaniem. Ta technika jest jedną z najłatwiejszych oraz najdelikatniejszych technik masażu, a jej działanie polega na usuwaniu złuszczonego naskórna oraz substancji pochodzących z gruczołów skórnych. Po za tym głaskanie wstępnie pobudza krążenie.

Kolejną techniką należącą do podstawowych ruchów w masażu jest rozcieranie, które poprzez większy nacisk na tkanki w porównaniu do głaskania ma na celu rozdrabnianie poszczególnych struktur oraz rozprowadzanie płynów. Rozcieranie tak samo jak głaskanie wpływa na pobudzenie krążenia.

Ugniatanie jest kolejną techniką masażu. Podobnie jak w przypadku rozcierania, ugniatanie wpływa na płyny znajdujące się w ciele człowieka(głównie pod skórą). Ugniatanie umożliwia przepływ substancji, które zostały uwolnione w wyniku rozcierania.

Zapewne kojarzycie sceny masaży z filmów, w których miły zabieg masażu nagle zamienia się w uderzanie dłonią o ciało w stylu uderzeń rodem ze wschodnich sztuk walki. Otóż technika ta nazywa się oklepywaniem. W tej technice dochodzi do szybkich i dosyć mocnych uderzeń o ciało osoby masowanej. Uderzenia powodują skurcze mięśni gładkich oraz mięśni poprzecznie prążkowanych oddziałując na obwodowy układ nerwowy.

Trudną do wykonania techniką, która sprawia duży wysiłek dla terapeutów jest wibracja. Technika ta pobudza mięśnie gładkie oraz mięśnie poprzecznie prążkowane, które zaczynają drżeć. Po za tym wibracja może obniżyć nadmierną pobudliwość nerwu. Drżenie spowodowane wibracją ręki terapeuty oddziałuje także na głębiej położone tkanki. Obecnie w ośrodkach badawczych jest prowadzonych wiele badań sprawdzających reakcje organizmu na wibracje, dzięki czemu ona może będzie używana powszechniej w środowisku medycznym.

Do innych technik używanych w masażu jest chociażby roztrząsanie, która należy do łagodnych technik. Ten rodzaj techniki w zależności od szybkości i siły wykonania może pobudzać lub rozluźniać tkanki(głównie układ ruchu).

Wałkowanie to wykorzystanie w jednej technice głaskania, rozcierania oraz ugniatania. Ze względu na to może to być alternatywa dla długiego masażu. Wykonanie samego wałkowania skraca czas wykonania zabiegu(na przykład podczas zawodów sportowych).

Kurkumina z dodatkiem piperyny o silnym działaniu przeciwzapalnym

Rodzaje masażu

Kiedy odwiedzimy gabinet, w którym przeprowadza się zabiegi masażu, zazwyczaj mamy do wyboru kilka rodzajów masażu.

Najpopularniejszym rodzajem masażu jest masaż klasyczny, który jest dosyć łagodny, a jego działanie polega na rozluźnieniu mięśni czy poprawie krążenia. Po zabiegu czujemy się zrelaksowani. Bardzo podobne działanie ma masaż relaksacyjny, w którym jako środek poślizgowy wykorzystuje się naturalne olejki eteryczne.

O wiele bardziej poczujemy masaż tkanek głębokich, który także będzie bardziej wpływał na mięśnie, powięzi czy więzadła. W tym rodzaju masażu stosuje się submaksymalny ucisk(na granicy bólu lub stale zwiększany ucisk poprzez powolną poprawę tolerancji na ten bodziec). Dzięki temu możemy bardziej oddziaływać na tkanki. Ten rodzaj masażu charakteryzuje się niskim zużyciem środka poślizgowego oraz wolnymi ruchami.

Masaż poprzeczny wykonywany jest prostopadle do włókien mięśnia. Jest on niezwykle skuteczny w zwalczaniu dolegliwości bólowych oraz obniżaniu napięcia mięśni. Polega on na działaniu na stosunkowo małym obszarze niską amplitudą ruchów.

Masaż sportowy jest masażem, który jest dostosowany do danej dyscypliny sportowej i różni się specyfiką w zależności od okresu przygotowań sportowca. W masażu kładzie się duży nacisk na regenerację potreningową, a więc także na jak najszybszą gotowość do podjęcia kolejnego wysiłku fizycznego oraz przygotowanie do osiągania jak najlepszych wyników.

Do masażu można wykorzystać gorące kamienie, które ogrzewając mogą rozluźnić napięte struktury(głównie mięśnie).

Masaż tajski polega na ucisku określonych punktów ciała oraz rozciąganiu przez terapeutę. Na podobnej specyfice został stworzony masaż Shiatsu, który także polega na uciskach danych punktów zgodnie ze „szlakami energetycznymi”.

Istnieje także wiele form masażu z kultury wschodniej oraz masażu z wykorzystaniem nietypowych substancji takich jak na przykład…czekolada.

EPA + DHA: omega-3 niezbędne dla zdrowia aparatu ruchu

Zasady wykonywania masażu

Skóra osoby masowanej powinna być przede wszystkim czysta, w przypadku dużej ilości owłosienia w okolicy, która ma być poddana zabiegowi, najlepiej byłoby wykonać depilację, ponieważ wykonywanie masażu na sporej ilości włosów może być bolesne dla masowanego. Zabieg powinien zostać wykonany na gołą okolicę ciała, a nie przez ubranie.

Masaż może pobudzić pracę jelit oraz nerek. W związku z tym nie należy przychodzić na masaż brzucha bezpośrednio po posiłku. Przed masażem zaleca się skorzystanie z toalety.

Masaż powinien być wykonany w wygodnej pozycji zarówno dla osoby masowanej jak i terapeuty. Osoba poddawana zabiegowi zazwyczaj leży lub siedzi w ustawieniu, w którym mięśnie nie są napięte. Pozwala to na zrelaksowanie się, a także zapobiega bólom, które mogą pojawić się w przypadku nieprawidłowej pozycji. Niewygodna pozycja, napinająca mięśnie lub nadmiernie rozciągająca przy czasowym unieruchomieniu na czas zabiegu może sprawić, że będziemy czuć się gorzej, niż przed zabiegiem, a tego nie chcemy. Także terapeuta powinien dostosować do swojego wzrostu wysokość, na jakiej będzie osoba masowana. Dzięki temu uniknie on dolegliwości bólowych. Najlepiej, jakby masaż został wykonany na specjalnym stole lub krześle do masażu. Dla amatorów koszt takiego taniego stołu to 300-600 zł.

Ważnym elementem, bez którego praktycznie nie powinna być wykonywana większość zabiegów jest środek poślizgowy. Nie mamy fizjologicznie skóry pokrytej śluzem, więc należy ułatwić wykonanie masażu za pomocą takich środków. Wykonanie zabiegu bez „wspomagaczy” może skutkować silnym podrażnieniem skóry. W końcu praca na skórze przez pół godziny naraża skórę na podrażnienia. Do najpopularniejszych środków poślizgowych należy oliwa, talk kosmetyczny, wazelina, lanolina oraz mydło. Środek poślizgowy należy dobrać indywidualnie. Najlepiej jest sprawdzić przed masażem, czy skóra toleruje dany środek. Preparaty nakładamy zawsze na ręce osoby wykonującej masaż i dopiero rękoma rozprowadzamy je po obszarze poddawanemu zabiegowi. Nie należy także przesadzać z ilością środka, ponieważ zbyt śliska powierzchnia przeszkadza w wykonywaniu poszczególnych technik.

Po masażu możemy odczuwać ciepło. Po wykonaniu zabiegu nie powinniśmy narażać się na kontakt z zimnem. Oziębienie może wpłynąć negatywnie na nasze ciało.

Masaż wpływa na wiele układów organizmu człowieka. Ze względu na to bezpośrednio po wykonaniu zabiegu należy powstrzymać się od aktywności ruchowych i odpocząć.

Przeciwwskazania

Niestety wiele osób nie może korzystać z masażu lub jego określonych technik ze względu na jednostki chorobowe lub zły stan zdrowia. Podstawowymi przeciwwskazaniami do wykonywania masażu są:

• gorączka,
• stan podczas ostrego stanu zapalnego,
• stany, w których dochodzi do uszkodzeń skóry,
• krwotoki,
• choroby zakaźne,
• stany, w których może dojść do złamania kości,
• zapalenia żył,
• zakrzepy,
• tętniaki,
• menstruacja,
• III oraz IV stadium choroby Burgera.

Kobiety w ciąży powinny skonsultować się z lekarzem prowadzącym ewentualną chęć skorzystania z masażu. Tak samo sprawa tyczy się osób z nowotworem, która chciałaby skorzystać z masażu w okolicy nie podjętej procesowi chorobowemu. Każdy pacjent z jednostką chorobową (zwłaszcza choroby kardiologiczne) powinien skonsultować chęć pójścia na masaż z lekarzem.

Połączenie dla zdrowia stawów

Zastosowanie

Masaże są wykorzystywane w wielu jednostkach chorobowych. Masaż wykorzystywany jest szczególnie w przypadku problemów ortopedycznych, ponieważ podczas zabiegu oddziałujemy głównie na tkanki układu ruchu. Po za tym dużą część wykonywanych masaży stanowią zabiegi mające na celu zrelaksować się.

Wpływ masażu na poszczególne układy organizmu jest dosyć szeroki i zostanie poświęcony temu osobny artykuł.

Literatura:

„Masaż klasyczny” Adam Zborowski, Wydawnictwo AZ, Kraków 1998