Problem marnowania żywności – jak planować zakupy?
Żyjemy w dobie konsumpcjonizmu, coraz więcej kupujemy, ale również marnujemy, zwłaszcza żywności. Jednakże współcześni konsumenci są bardziej świadomi i częściej zastanawiają się, co robić, aby codzienne działania nie wpływały negatywnie na środowisko naturalne. Z pewnością ogromnie istotna jest edukacja konsumencka na poziomie planowania i robienia zakupów, a także późniejszego przechowywania i przygotowywania żywności w kuchni.
Marnowanie żywności – ogromny problem
Dane Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO, skrót od Food and Agriculture Organization of the United Nations) wskazują, że marnujemy rocznie 1,3 miliarda ton żywności. To strata około 1/3 produkowanej żywności, w czasach gdy aż 821 milionów ludzi na świecie głoduje. W Polsce marnuje się aż 247 kg rocznie żywności na osobę! W świetle raportu dotyczącego marnowania żywności w Polsce 42 osobom badanym na 100 zdarza się wyrzucać żywność. Najczęściej wyrzucane jest pieczywo, owoce, wędliny i warzywa. Wśród najczęściej wymienianych przyczyn wyrzucania żywności są:
- przekroczenie terminu ważności,
- zakup produktu o niewłaściwej jakości,
- zbyt duże zakupy,
- za duże porcje posiłków,
- niewłaściwe przechowywanie żywności.
Szacuje się, że wyrzucana żywność generuje rocznie około 3,3 miliarda ton gazów cieplarnianych, a z nią marnuje się 250 bilionów litrów wody. W związku z tym procesem nasila się ocieplenie klimatu, postępują susze, powodzie, malejące zasoby wody słodkiej. Zmiany prowadzą do problemów w sektorze rolniczym, co zubaża pierwotną produkcję żywności. Warto zatrzymać ten proces, zarówno ze względów społecznych, jak finansowych.
Kompleksowa multiwitamina zawierająca odpowiednie dawki i formy składników
Planowanie zakupów
Przede wszystkim należy zacząć od przemyślanych zakupów. Są one kluczem do zmniejszenia ilości wyrzucanej żywności, ponieważ aż ¾ Polaków (72,7%) kupuje żywność spontanicznie. Warto przygotować sobie listę zakupów. Przed zakupami należy sprawdzić zawartość lodówki, zamrażarki i szafek, gdyż może okazać się, że wcale nie potrzebujemy dokupować kolejnych produktów. Powinniśmy sięgać jedynie po produkty, których rzeczywiście potrzebujemy. Istotne jest, aby nie robić zakupów z pustym brzuchem, bo sprzyja to kupowaniu jedzenia, którego tak naprawdę nie potrzebujemy. Na zakupach należy wprowadzić nawyk czytania etykiet.
Organizacja kuchni
Na podstawie warunków przechowywania i dat przydatności, należy ułożyć produkty w szafkach i lodówce. Na brzegu ustawiajmy te, których data ważności niedługo kończy się i starajmy się je zużyć w pierwszej kolejności. Jeżeli przesypujemy produkty sypkie do opakowań, to należy podpisać je datami otwarcia.
Przechowywanie żywności
Odpowiednie przechowywanie produktów oraz konserwacja produktów żywieniowych, zmniejszają ryzyko wcześniejszego zepsucia produktu, a także jego zmarnowanie. Nie tylko chroni to przed czynnikami zewnętrznymi, ale również pozwala zachować zapach, kształt, strukturę i optymalną wilgotność. Przykładowo chleb, warto trzymać w materiałowym woreczku lub włożyć do chlebaka. Przechowywanie chleba w woreczku foliowym może spowodować zbieranie się wilgoci i nie zapewnia właściwego obiegu powietrza.
Decyzje, jakie podejmujemy podczas zakupów, także mogą pomóc ograniczyć marnowanie żywności. Przede wszystkim kupujmy tyle chleba, ile potrzebujemy. Dodatkowo to, jak długo kupiony przez nas chleb pozostanie świeży, zależy w dużej mierze od składu. Na etykietach pakowanych produktów zawarte są informacje, jak powinno się je przechowywać przed i po otwarciu. Jednak przed otwarciem należy upewnić się, że wykorzystamy go w całości, bez ryzyka, iż niewykorzystaną część wyrzucimy. Pomocne może okazać się mrożenie, gdyż większość produktów spożywczych, można mrozić.
Omega-3, D3 i K2MK7 zamknięte w jednej kapsułce – wygoda dla każdego
Wykorzystywanie w całości
Istnieje wiele produktów spożywczych, których zdecydowana większość części jest jadalna. Prawie wszystkie warzywa i owoce, po dokładnym umyciu można zjeść ze skórką. Jeżeli są już bardziej dojrzałe, można wykorzystać do placków, czy koktajlu. Życie w stylu zero waste jest realnym działaniem, który ma wpływ na planetę, także przez ograniczenie marnowania żywności. Problem ma globalny charakter, a małe, codzienne zmiany w naszych domach mogą realnie przyczyniać się do ograniczenia jego skali.
Konserwacja żywności
Kiszenie jest jedną z najbardziej skutecznych metod konserwowania żywności. Do tego procesu przeznacza się produkty spożywcze o dużej zawartości wody np. kapustę i ogórki. Należy pamiętać, że do kiszenia nadają się również inne warzywa – buraki ćwikłowe, pomidory, cukinia, bakłażany, cebula, patisony, fasola szparagowa, papryka, czosnek, dynia, kalafior, a nawet świeże oliwki. Kisić można także grzyby oraz owoce – gruszki, jabłka i śliwki. Mrożenie to również jeden ze skuteczniejszych sposobów na przedłużenie trwałości żywności. Sprawdzi się gdy chcemy zachować sezonowe smaki na zimę, a także jak kupimy czegoś za dużo. Mrożenie pozwala zachować odpowiednią jakość produktów spożywczych nawet do kilkunastu miesięcy. Szczególnie sprawdzi się w przypadku żywności, która charakteryzuje się krótką przydatnością do spożycia, jak warzyw i owoców. Również można mrozić mięso, pieczywo, półprodukty i wyroby gotowe. Nie nadają się jednak warzywa o wysokiej zawartości wody jak sałata i warzywa kapustne.
EGCG – prozdrowotny ekstrakt z zielonej herbaty. Aż 50% EGCG
Podsumowanie
Warto wprowadzać zmiany etapami, zaczynając od codziennych czynności, takich jak przemyślane zakupy, a w dalszej kolejności świadome gotowanie. W ten sposób każdy z nas może realnie ograniczyć zjawisko marnowania żywności, które nadal stanowi poważny problem.
Bibliografia:
- Biernat-Jarka A., Trębska P. (2017), Problem marnotrawstwa w perspektywie unijnej polityki bezpieczeństwa żywności, 24 Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, tom XIX, zeszyt 3
- Bolos, Laura & Lagerkvist, Carl &Nayga, Rodolfo. (2019). Consumer Choice and Food Waste: Can Nudging Help? Choices. Quarter 1. (34)1:
- Dubbeling M. et al (2016) City Region Food Systems and Food Waste Management. Linking Urban and Rural Areas for Sustainable and Resilient Development, International Network of Resource Centres on Urban Agriculture and Food Security (RUAF Foundation) and Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO)
- Ellison, B., and J.L. Lusk. 2018. “Examining Household Food Waste Decisions: A Vignette Approach.”
- Marnując żywność marnujesz planetę. Raport Federacji Polskich Banków Żywności – nie marnuję jedzenia, 2018
.
