Często słyszy się zdania typu „unikaj soli”, „sól mniej”.
Media lansują modę na nieużywanie soli.
Czy słusznie? Dlaczego? Czy szkodliwość soli to tylko mit?
Czy sól jest nam potrzebna?
Jakie procesy reguluje sód w organizmie?
Jaką sól wybrać i dlaczego?
Coraz częściej spotykam się z opinią, że sól szkodzi, dlatego ludzie przestają jej używać. Jest to OGROMNY BŁĄD! Szczególnie, gdy Twoja dieta składa się z produktów nieprzetworzonych, gdy gotujesz w domu i nie jesz na mieście. Nie dodając soli do swoich naturalnych posiłków, pozbawiasz się jej właściwie zupełnie. Tym czasem jest ona nam konieczna i niezbędna, gdyż reguluje gro procesów w organizmie. Bardzo podstawowych procesów, które warunkują stan i funkcjonowanie całego ciała. Niezbędną wiedzą jest fakt, iż zarówno nadmiar, jak i niedobór soli, będzie dla organizmu niezwykle niekorzystny! POTRZEBUJESZ SOLI ABY ŻYĆ!
Oto kilka zadań, jakie pełni w naszym organizmie tak strasznie demonizowany sód:
Odpowiada za równowagę osmotyczną, czyli przenikanie wody w obie strony w równym stopniu, w zewnątrzkomórkowych płynach ustrojowych. Reguluje objętości wszystkich płynów w organizmie. Odpowiada za całą gospodarkę wodną. Nadmiar sodu odpowiadać będzie za trzymanie wody w organizmie, niedobór za odwodnienie. Odpowiednie nawodnienie jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu.
Prawidłowa różnica między płynem wewnątrz i na zewnątrz komórki warunkuje poprawny transport aminokwasów i węglowodanów do tkanek. SPORTOWCU – jeśli nie solisz, nie dziw się, że nie rośniesz.
Sód zwiększa wydzielanie soków trawiennych.
Sód pomaga utrzymać prawidłową regulację kwasowo-zasadową organizmu regulując, ją wraz z potasem i chlorem.
Sód jest konieczny do działania pompy sodowo-potasowej. Sód jako antagonista potasu tworzy wraz z nim różnicę stężeń po obu stronach błony komórkowej. Różnica tych stężeń umożliwia powstanie potencjału błony, dzięki czemu może ona pełnić wiele funkcji takich jak, przenoszenie impulsów nerwowych oraz wykonywania skurczu i rozkurczu komórek mięśniowych.
Pewnie nie wiesz, że nasze ciało zawiera około 100 gramów soli! Oczywiście zużywamy ją każdego dnia, dlatego też koniecznej jest jej uzupełnianie z pożywieniem.
Jaką sól wybrać spośród tych dostępnych w sklepie? Jakie jej rodzaje spotkamy w sklepie?
Sól kuchenna to najbardziej popularna sól spożywcza. Drobny, biały proszek, znany każdemu. Znajdziesz ją w każdym sklepie. Jest produkowana poprzez odparowanie wody z solanek. Poprzez poddanie oczyszczaniu chemicznemu, pozbawiona jest wszelkich składników mineralnych. Sól kuchenna zawiera w swoim składzie 40 % sodu. Niestety dodatkowo znajdziemy w niej często antyzbrylacz, który zapobiega powstawaniu gródek w soli. Sól kuchenna jest dodatkowo jodowana, co wynika z zaleceń Ministra Zdrowia. Z powodu oczyszczonego stanu, braku jakichkolwiek minerałów, poza sodem, nie jest to sól, którą polecam stosować. Warto wybierać inne, bardziej korzystne dla zdrowia, produkty.
Sól kamienna jest wydobywana z naturalnych złóż w kopalniach w postaci brył, bez poddawania oczyszczaniu. Tutaj na półkach sklepowych znajdziemy polską sól Kłodawską. Bryły wydobywane w kopalniach są kruszone i mielone. Ziarna tej soli nie są tak drobne jak sól kuchenna. Możemy ją kupić w postaci drobno lub gruboziarnistej, nadającej się do młynka. Taka sól zawiera dużo więcej składników mineralnych takich jak potas, chrom, wapń, mangan, miedź czy też magnez.
Jej skład chemiczny przedstawia się następująco:
Sód Na+ 385 mg/kg soli
Potas K + 900 ”
Wapń Ca + 2472 ”
Magnez Mg + 81 ”
Amon NH4 + 4 ”
Chlorki Cl – 596 ”
Siarczek SO 4-2 5833 ”
Wodorowęglan HCO3 12 ”
Bromki Br 28 ”
Jodek J 10 ”
Sól morska jest uzyskiwana w procesie odparowania wody z dna mórz oraz oceanów. Uzyskuje się ją w naturalnym procesie odparowywania wody morskiej. Zawiera w swoim składzie cenne mikroelementy takie jak magnez, jod, cynk, potas, selen, lit. Jest pozbawiona chemicznych dodatków do żywności. Jest bardziej słona niż sól kuchenna. Jej stosowanie nie jest jednak aż tak korzystne dla organizmu, ponieważ poza minerałami, zawartymi w wodzie morskiej, w procesie jej odparowania, w soli pozostają też toksyny, których w morzach i oceanach znajdziemy niestety mnóstwo.
Sól himalajska jest dobrze znana na rynku. Dzięki zawartemu w niej żelazu, ma charakterystyczny różowy odcień. Wydobywa się ją na głębokości 400-600 m u stóp Himalajów, we wschodnim pasie Karakorum w Pakistanie. Prawdziwa sól himalajska może zawierać ponad osiemdziesiąt minerałów, ponadto uznawana jest za najczystszą sól na świecie. Występuje w postaci drobno i gruboziarnistej, najczęściej w młynkach, tak aby można było nią oprószyć potrawy tuż przed podaniem. Jest to sól, którą bardzo poleca się do stosowania, właśnie w związku z wymienionymi poniżej w tabeli minerałami.
Mniej znane sole, które możemy spotkać na półkach sklepowych to:
Sól hawajska występuje w trzech odmianach – czerwonej, czarnej i różowej. Najbardziej popularną odmianą jest czerwona – znana jako Alaea Hawaiian Sea Salt. Swój wyjątkowy kolor zawdzięcza temu, iż jest to sól morska wymieszana z iłowym, czerwonym pyłem wulkanicznym. Z kolei czarna sól hawajska – znana również jako Hiwa Kai Hawaiian Sea Salt jest używana jest nie tylko w kuchni, ale też do kąpieli. Sól ta zawiera sporo minerałów, ale podobnie jak sól morska jest zanieczyszczona toksynami, znajdującymi się w morzach i oceanach.
Sól francuska (Fumee de sel) to sól gruboziarnista, matowa. Pochodzi z Guerande w Bretanii. Jest suszona na słońcu i aromatyzowana dymem z palonych, dębowych beczek po winie Chardonnay. Jest to odmiana soli morskiej.
Sól peruwiańska, Maraska (malownicza miejscowość położona w sercu Świętej Doliny Inków), zwana inaczej Solą Inków jest różową sólą. Pochodzi ze szczytów wysokich Andów, gdzie jest wypłukiwana przez gorące źródła spływające do dolin. Posiada wiele cennych naturalnych minerałów m.in. magnez, żelazo, wapń, miedź i cynk. Dzięki tym minerałom kryształki soli posiadają lekko różową barwę. Jest to sól niezwykle czysta i ceniona na rynku.
Sól indyjska Kala Namak to czarna sól z posmakiem siarki. Surowa sól jest różowa, ale zostaje poddana prażeniu w wysokiej temperaturze z dodatkiem węgla drzewnego. Tradycyjnie przy produkcji soli Kala Namak używa się suszonych owoców, kory lub popiołu. Następnie podgrzewa się taką sól do temperatury powyżej 800°C co powoduje jej stopienie, a na skutek reakcji chemicznej następuje reakcja powodująca utrwalenie koloru i smaku. Sól ta ma szereg cudownych wręcz właściwości. Dodana do kąpieli działa podobnie jak źródła termalne – pomaga łagodzić bóle, dezynfekuje. Może leczyć miejscowe stany zapalne czy też infekcje. Dobrze działa na pękające stopy, grzybice, opuchnięcia. Można stosować ją także na włosy. Pozwala na ich szybszy wzrost oraz sprawia, że są bardziej lśniące i grubsze.
Sól Maldon pochodzi z angielskiego hrabstwa Essex. Posiada krystalicznie czysty smak. Jej cechą charakterystyczną są miękkie płatki w kształcie piramidek. Jest to rodzaj soli morskiej.
Biorąc zatem pod uwagę różne rodzaje soli możemy wybrać dla siebie taką, która prócz sodu, niezbędnego w naszym organizmie, dostarczy nam wielu potrzebnych minerałów.
Jedź sól na zdrowie!
