źródło zdjęcia: rob-hampson-cqFKhqv6Ong-unsplash
Niedawny rozwój wielofunkcyjnego „smartfona”: i jego późniejsza popularność na całym świecie zmieniły funkcjonowanie komunikacji i informacji; zmienione zostały zainteresowania, wartości i pragnienia wielu użytkowników i wywołały obawy na całym świecie dotyczące nadużywania i uzależnienia.
Telefony komórkowe a smartfony są zarówno mobilnymi, osobistymi urządzeniami, które wskazują na tożsamość społeczną i status, ale główną różnicą między nimi jest to, że smartfon ma stały dostęp do Internetu, a co za tym idzie do wszystkich atrakcyjnych i problematycznych treści w Internecie. Smartfony stają się coraz bardziej niezbędne w życiu codziennym i oferują szeroką gamę aplikacji mobilnych do celów informacyjnych, komunikacyjnych, edukacyjnych i rozrywkowych. Smartfony zazwyczaj mają ekrany dotykowe, mobilny dostęp do Internetu za pośrednictwem sieci Wi-Fi lub komórkowych, możliwość instalacji aplikacji na smartfony oraz inne funkcje, takie jak odtwarzacze multimedialne, aparaty cyfrowe i nawigacja oparta na GPS. Smartfony zapewniają liczne korzyści, takie jak towarzyskość, rozrywka, wyszukiwanie informacji, zarządzanie czasem, strategie radzenia sobie i utrzymanie tożsamości społecznej. Smartfon stał się istotną częścią codziennego życia, a badania wykazały, że niektórzy ludzie tak bardzo przywiązują się do swojego urządzenia, że odczuwają lęk separacyjny, gdy nie ma go przy sobie. Urządzenie może nawet działać uspokajająco w sytuacjach stresowych, oferując efekt „koca bezpieczeństwa”, dzięki któremu początkowa negatywna reakcja na stresor jest obniżona w podobny sposób, jak w przypadku dzieci i koca zapewniającego komfort.
Istnieją 2 rodzaje uzależnień, jedno to uzależnienie od narkotyków, takie jak narkotyki, alkohol, a drugi to zachowania związane z działaniem, takie jak gra, internet, a nawet smartfon. W przypadku smartfona przeprowadzono niewiele badań. Uzależnienie od smartfonów ma wiele aspektów, które są podobne do uzależnienia od Internetu i dlatego kryteria uzależnienia od Internetu należy wziąć pod uwagę przy opracowywaniu kryteriów uzależnienia od smartfonów. Niestety uzależnienie od Internetu jest odporne na leczenie, niesie ze sobą znaczne ryzyko i ma wysoki odsetek nawrotów.
Statystyki
Nadmierne lub patologiczne korzystanie ze smartfonów jest dwa razy częstsze wśród nastolatków niż wśród dorosłych. Wcześniejsze badania wykazały, że rozpowszechnienie problematycznego korzystania ze smartfonów wśród dzieci i młodzieży sięga nawet 10% w krajach takich jak Wielka Brytania, 16,7% na Tajwanie, 16,9% w Szwajcarii, 30,9% w Korei oraz 31% w Indiach. W niedawnym badaniu przeprowadzonym w Wielkiej Brytanii około 90% nastolatków w wieku od 16 do 24 lat ma smartfony, a około połowa z nich sprawdziłaby swój telefon w ciągu 5 minut po przebudzeniu. W Korei 80,4% uczniów szkół podstawowych zaczęło używać smartfonów w wieku 10 lat lub poniżej, a 59,9% z nich spędzało na nich co najmniej godzinę dziennie. [6]
Dziewczęta wykazywały większą skłonność do trudności w korzystaniu ze smartfonów. Około 69% dziewcząt i 63% chłopców zgłosiło obawy przed oddzieleniem lub brakiem dostępu do swoich smartfonów. Większość nastolatków spędzała czas na Facebooku, a następnie na WhatsApp, Twitterze, Instagramie i innych platformach społecznościowych. Chłopcy używali smartfonów do celów rozrywkowych, takich jak gry i filmy lub muzyka, podczas gdy dziewczęta używały więcej aplikacji komunikacyjnych do pisania SMS-ów i czatowania. [6]
5-HTP – prekursor serotoniny mogący wpływać pozytywnie na przebieg terapii uzależnień
Objawy na podstawie cech uzależnienia
Znaczne upośledzenie funkcjonowania
Jedną z podstawowych cech uzależnienia behawioralnego powinno być upośledzenie funkcjonalne. Badania wykazały negatywne konsekwencje związane z intensywnym korzystaniem ze smartfonów, takie jak problemy interpersonalne i akademickie (Bian i Leung, 2015; Darcin i in., 2016; Hawi i Samaha, 2016; Murdock, 2013). Jednak chociaż relacje twarzą w twarz mogą ucierpieć z powodu nadrzędności korzystania ze smartfona nad interakcją in vivo, a intensywne korzystanie może mieć negatywny wpływ na osiągnięcia w nauce, problemy te mogą być również związane z wieloma innymi przyczynami i stresorami, które nie są brane pod uwagę zaliczać się do kategorii uzależnień.
Podsekcję upośledzenia czynnościowego związanego z uzależnieniem stanowią również problemy finansowe. W przypadku narkomanii, uzależnienia od hazardu i innych, jednym z podstawowych problemów jest znaczna utrata pieniędzy związana z utrzymaniem nałogu. Kiedy Billieux, Van der Linden i Rochat (2008) stworzyli Kwestionariusz Problematycznego Użytkowania Telefonu Komórkowego (PMPU-Q), jednym z wymiarów, którym się przyjrzeli, były problemy finansowe związane z używaniem telefonu komórkowego.
Poważne konsekwencje fizyczne
Jedną z głównych cech uzależnienia jest upośledzenie zdrowia fizycznego. Palacze mają niewielkie upośledzenie psychiczne, ale cierpią z powodu widocznych zaburzeń fizycznych. Wydaje się, że tak nie jest w przypadku korzystania ze smartfonów. Nie ma więcej fizycznych konsekwencji niż łagodne zapalenie ścięgien i anegdotyczne doniesienia o cierpieniu na zawroty głowy lub niewyraźne widzenie, ból w nadgarstkach lub z tyłu szyi i miejskie incydenty od ludzi rozmawiających / wysyłających SMS-y podczas chodzenia.
EPA i DHA, czyli NNKT – ogólne wsparcie pracy organizmu
Tolerancja
Tolerancja w ramach uzależnienia od telefonów komórkowych została opisana jako „stopniowy wzrost korzystania z telefonów komórkowych w celu uzyskania tego samego poziomu satysfakcji, a także konieczność zastępowania urządzeń operacyjnych nowymi modelami, które pojawiają się na rynku” [10]. W badaniach analiza czynnikowa umieściła wiele pozycji dotyczących utraty kontroli w czynniku tolerancji, tj. „Próbuję skrócić czas korzystania ze smartfona, ale mi się nie udaje” oraz „Używam smartfona przez dłuższy czas i wydaje więcej pieniędzy niż zamierzałem”. Liczba godzin spędzonych z telefonem jest wykorzystywana jako kryterium.
Istotność
W Skali Uzależnienia od Smartfonów pozycja „Mam w pamięci smartfon, nawet gdy go nie używam” odnosi się do pojęcia istotności. W składowym modelu uzależnienia Griffithsa (2005) istotność występuje wtedy, gdy dana czynność staje się najważniejszą czynnością dla użytkownika i dominuje w jego myśleniu.
Odstawienie
Nie jest obowiązkowe, aby substancja powodowała odstawienie, które można uznać za zaburzenie używania substancji (tj. halucynogeny), a poza tym odstawienie nie jest jednym z kryteriów zaburzeń hazardowych. W przypadku zaburzeń w grach internetowych Kaptsis i inni autorzy (2016) również stwierdzili po systematycznym przeglądzie, że dostępne dowody na istnienie prawdziwego uzależnienia w grach internetowych są bardzo słabo rozwinięte. Jednak naukowcy zajmujący się uzależnieniem od smartfonów odkryli, że niektóre elementy można pogrupować we współczynnik wycofania, gdy kwestionariusze zostały podane do ich próbek. Przykładami pozycji sprawdzających czynnik wycofania są: „Czuję się niespokojny i rozdrażniony, gdy smartfon jest niedostępny” , „Byłoby bolesne, gdybym nie mógł korzystać ze smartfona” oraz „Zabieram smartfon do toalety, nawet gdy mi się spieszy”.
Ashwagandha wysokiej jakości od Apollo’s Hegemony – adaptogen o działaniu wyciszającym
Dla większości użytkowników, po pewnym czasie i adaptacji, wieloaspektowa funkcjonalność smartfona staje się nieodzowną częścią codziennego życia, dlatego brak jej pod ręką prowadzi do konieczności przebudowy i dostosowania swoich codziennych czynności, co zawsze początkowo jest niewygodne i/lub stresujące. Ponadto przebywanie z dala od urządzenia może być dla wielu stresującym stanem ze względu na świadomość, że ich kontakty, zarówno osobiste, jak i zawodowe, będą odczuwać niezadowolenie i/lub obrazę, gdy zostaną zignorowani. Dlatego reakcja stresu na brak tego ważnego narzędzia nie jest nienormalna. Należy również zauważyć, że smartfony są często drogie i zawierają wrażliwe dane osobowe; dlatego głównym stresorem podczas ich nieobecności może być obawa, że urządzenie może wpaść w niepowołane ręce, ulec uszkodzeniu lub zostać skradzione, co jest normalną reakcją w kontekście.
Utrata kontroli
Utrata kontroli jest obok istotności składową uzależnienia psychicznego. W przypadku korzystania ze smartfonów utrata kontroli jest nadal znacznie poniżej progu dotkliwości, który zasługiwałby na uwagę kliniczną. Ponownie, literatura dotycząca testów przesiewowych potwierdza dowody na uzależnienie psychologiczne i utratę kontroli, ale poziom jej nasilenia nie jest często podawany lub standaryzowany. Na przykład elementy utraty kontroli to „Staram się spędzać mniej czasu na smartfonie, ale wysiłki poszły na marne” ; „Nie kontroluję impulsu do korzystania ze smartfona”; oraz „Czuję, że jestem zajęty telefonem komórkowym przez dłuższy czas niż zamierzałem”.
Jak walczyć?
Ćwiczenia fizyczne
Rehabilitacja ruchowa ma popartą dowodami wiedzę naukową o ćwiczeniach fizycznych, aby rozwiązać szeroki zakres problemów z naszym ciałem. Wykorzystuje się w niej programy ćwiczeń do rehabilitacji pacjentów w oparciu o sprawdzone metody naukowe. Rehabilitacja ruchowa ma na celu odzyskanie nie tylko rehabilitacji mięśniowo-stawowej po zabiegu chirurgicznym, przewlekłym bólu lub zmęczeniu, schorzeniach neurologicznych lub metabolicznych, ale także stanach psychicznych, takich jak depresja i lęk uzależnień.
Uzależnienie od telefonu to zaburzenie psychiczne objawiające się fizycznymi i psychologicznymi oznakami i objawami. Osoba uzależniona od internetu lub telefonu nie wykonuje zbyt wielu aktywności fizycznych, generalnie lekceważy swoje zdrowie, a także bardzo często posiada negatywne objawy fizyczne, takie jak zespół cieśni nadgarstka, nieprawidłowa postawa, bóle pleców, migrenowe bóle głowy, zła higiena osobista, nieregularne odżywianie, brak snu, zmęczenie oczy, suche oczy. Brak snu może wpływać na funkcjonowanie układu odpornościowego i wydzielanie hormonów stresowych, a także na układ sercowo-naczyniowy i trawienny [1].
Ćwiczenia mają na celu zapobiegać powstawaniu dysproporcji w aparacie ruchu, takich jak: pogłębiona kifoza kręgosłupa w odcinku piersiowym, zamknięcie klatki piersiowej, dyslokacja łopatek, problemy z palcami rąk, nieprawidłowe ustawianie szyi. Dobór ćwiczeń dla osób uzależnionych od telefonu musi dobrać dobrany indywidualnie w oparciu o wcześniejszą diagnozę. Program Mindfulness często jest łączony z ćwiczeniami fizycznymi i opiera się również na jodze lub aktywności fizycznej do medytacji. Wysiłkowa rehabilitacja może dążyć do zmian psychicznych poprzez poczucie pewności siebie, satysfakcji i nowego poczucia szczęścia, ponieważ dochodzi do zmian powysiłkowych na poziomie chemii mózgu. W zależności od treningu mogą być to zmiany w poziomach beta-endorfin, BDNF, serotoniny, dopaminy oraz wielu innych.
Przedtreningówka Gainz Desire od testosterone.pl – pomaga
w zmotywowaniu się na dobry trening
Metody behawioralne
Czynniki osobiste mogą odgrywać kluczową rolę w korzystaniu z telefonów i rozwoju uzależnienia. Cechy osobowości nastolatków, które pozytywnie korelowały z uzależnieniem od komórki, obejmowały częste zachowanie z unikaniem, uzależnienie od nagrody, niską samoocenę i niską współpracę z ludźmi [2]. Młodzież o słabszych osiągnięciach w nauce zwykle posiada mniejszy szacunek od otaczających ludzi, a słabe oceny mogą wiązać się z niską samooceną i problemami behawioralnymi, takimi jak zaburzenia snu, objawy agresywne lub depresyjne, porzucanie szkoły, aspołeczne zaburzenia osobowości i nadużywanie alkoholu . Tego rodzaju uczucia i izolacja skłoniłyby nastolatków do korzystania z Internetu w poszukiwaniu poczucia przynależności i samozadowolenia. Więc działa to w dwie strony.
Większość badań skupiała się na związkach między cechami psychologicznymi a uzależnieniem od Internetu i telefonu [3]. Leczenie klasyczne koncentruje się zazwyczaj na indywidualnych czynnikach, takich jak niska samoocena oraz objawy agresywne i depresyjne. Głównym zagadnieniem klasycznego leczenia jest to, jak zmienić osobiste odczucia i myśli uzależnionego.
Kanna od Apollo’s Hegemony – naturalny antydepresant przypominający działanie SSRI
Podejście lub terapia poznawczo-behawioralne (CBT – Cognitive behavioral therapy) jest typową opieką psychiatryczną dla rozwoju objawów psychologicznych, takich jak zaburzenia obsesyjno-kompulsywne. CBT może pomóc osobie z uzależnieniem od Internetu w rozpoznaniu myśli i uczuć powodujących niewłaściwe korzystanie z komputera w celu zaspokojenia osobistych potrzeb. Ogólnie rzecz biorąc, CBT jest skuteczną metodą leczenia nadużywania substancji, depresji i lęku do problemów związanych z uzależnieniami.
CBT to połączenie dwóch różnych tradycji psychologicznych. CBT dotyczy interakcji myśli, emocji, doznań fizycznych i zachowań. Wykorzystuje przetwarzanie poznawcze, które pomaga klientom rozpoznawać negatywne myśli, a strategie behawioralne pomagają im zidentyfikować pomocne i nieprzydatne zachowanie.
Rolą CBT jest staranne zidentyfikowanie tendencyjnych procesów poznawczych, które wpływają na zachowanie i podejmowanie decyzji oraz rzucenie światła na zarówno proces nawrotu, jak i stany umysłu i reakcje, które pozostawiają osobę podatną na stare rozwiązania. Istnieje 5 etapów zmiany zachowania w godzinach nadliczbowych. To jest wstępna kontemplacja, kontemplacja, przygotowanie, utrzymanie i zakończenie. Na etapie przedkontemplacyjnym terapeuta skupia się na przełamaniu zaprzeczenia, że istnieje poważny problem związany z korzystaniem z komputera. Na etapie kontemplacji jednostka rozpoznaje potrzebę zmiany, ale pragnienie zmiany może nie być istotne i może istnieć uczucie lub przytłoczenie. Na etapie przygotowań osoba jest gotowa do opracowania planu rozwiązania problemu. Stan utrzymania zaczyna się, gdy osoba czuje, że ma kontrolę nad korzystaniem z komputera i wkłada mniej energii w zmianę zachowania. Ostatni etap, wypowiedzenie, ma na celu zapobieganie nawrotom.
CBT to nie tylko dokonywanie określonych i zidentyfikowanych zmian w myślach i zachowaniach, ale także uczynienie klientów ich własnymi terapeutami. Umożliwi im to zastosowanie nauki wypracowanej w trakcie sesji i pomiędzy sesjami w ogólnym życiu.
Dobrym rozwiązaniem może być rozmowa motywacyjna. To krótkie, skoncentrowane na pacjencie, dyrektywne podejście, które kładzie nacisk na osobisty wybór i odpowiedzialność. Jest ona największym wyzwaniem stojącym przed agencjami zajmującymi się leczeniem zaburzeń związanych z używaniem substancji psychoaktywnych. Przeważnie osoby, które są od czegoś uzależnione, zaprzeczają problemowi i nie szukają rehabilitacji. Tak więc dla osób, które nie są gotowe do samodzielnej zmiany swojego zachowania, taki typ rozmowy może pomóc.
Terapia poznawczo-behawioralna uważności (mindfulness)
Parę naukowców znaleźli możliwe rozwiązanie w praktyce „uważności” – rodzaju medytacji, która pomaga ludziom oderwać się od negatywnych myśli i związanych z nimi smutnych nastrojów [4]. Terapia ta wydaje się zapobiegać nawrotom u pacjentów, którzy doświadczyli trzech i więcej epizodów depresji. Uzależnienie jest w istocie nawykiem. Uważa się, że osoba uzależniona działa automatycznie lub „bezmyślnie”, przy niewielkiej rzeczywistej świadomości sygnałów i nadużywania substancji. Idea promowania uważności może zatem okazać się ważna w walce uzależnienia od telefonów [5].
Czym może szkodzić uzależnienie od telefonu?
Istnieje wiele negatywnych konsekwencji związanych z nadmiernym używaniem smartfonów. Nadmierne używanie smartfona może prowadzić do zmian neurologicznych, w których mózg osoby dotkniętej chorobą ma znacznie wyższy poziom kwasu gamma-aminomasłowego (GABA), co skutkuje gorszą uwagą i kontrolą, a także łatwiejszym rozpraszaniem się [7]. Łatwy dostęp do szybkiego przepływu informacji ze smartfonów nastolatków może również zmniejszyć ich koncentrację. Ze względu na niedojrzałość neurologiczną nastolatki mogą stać się bardziej zależne od natychmiastowych nagród związanych ze smartfonami, w przeciwieństwie do naturalnych i/lub opóźnionych nagród, które pochodzą z interakcji z przyjaciółmi i członkami rodziny lub ich hobby. Łączność w częściach mózgu, które regulują emocje, podejmowanie decyzji, hamowanie i kontrolę impulsywną, może również zależeć od nadmiernego używania smartfonów.
Jedną z poważniejszych konsekwencji niekontrolowanego korzystania ze smartfonów są wypadki. Niezamierzone urazy, takie jak wypadki drogowe, kolizje z pieszymi wzrosły wraz z częstością użytkowników smartfonów rozmawiających, wysyłających SMS-y lub słuchających muzyki podczas jazdy. Jeden na trzech nastolatków w wieku 16-17 lat zgłosił, że pisał SMS-y podczas prowadzenia samochodu [8]. W Korei wypadki związane z używaniem smartfonów wśród pieszych wzrosły 1,9 razy w ciągu 4 lat. W rezultacie powstał termin „smombie”, łączący słowa smartphone i zombie, aby opisać użytkowników smartfonów, którzy są „wchłaniani” przez ich smartfona, co skutkuje brakiem koncentracji na czymkolwiek innym, a tym samym zwiększonym ryzykiem wypadków.
Poza bezpośrednimi skutkami problematycznego korzystania ze smartfonów, niebezpieczny akt przesyłania strumieniowego wideo na żywo za pomocą smartfona wymaga zwrócenia na siebie uwagi. Około 37–67% streamerów lub wykonawców jest w wieku od 11 do 23 lat. Aby zwiększyć swoją popularność lub zyskać akceptację i pewność siebie, streamerzy mogą angażować się w niebezpieczne czynności lub wyzwania, które mogą skutkować urazami i stratami, takimi jak picie oleju kuchennego, objadanie się, lub wykonywanie w swoim życiu jakiejś wulgarności lub nieprzyzwoitości – strumieniowe przesyłanie wideo za pośrednictwem Facebooka na żywo, YouTube lub Twitch.
Bibliografia
- Diane M. Computer addiction: implications for nursing psychotherapy practice. Perspect Psychiatric Care. 2005;41:153–161.
- Weinstein A, Lejoyeux M. Internet addiction or excessive internet use. Am J Drug Alcohol Abuse. 2010;36:277–283.
- Chien L, Shong L, Chin W. The effects of parental monitoring and leisure boredom and adolescnet’s internet addiction. 2009;44:993–1004.
- Segal Z, Williams JM, Teasdale J. Mindfulness based cognitive therapy for depression: a new approach to preventing relapse. London: Guilford Press; 2011.
- Frank R. Approaches to addiction series part 4. Drugs Alcohol Today. 2004;4:30–34.
- https://doi.org/10.1016/B978-0-12-818626-8.00008-6
- Hong F., Chiu S., Huang D.
- A model of the relationship between psychological characteristics, mobile phone addiction and use of mobile phones by Taiwanese university female students Computers in Human Behavior, 28 (2012), pp. 2152-2159
- Madden M., Lenhart A. Teens and distracted driving Pew Research Center, Washington, DC (2009)
- Chóliz, M. (2010). Mobile phone addiction: A point of issue. Ad
