Zielona herbata – właściwosci zdrowotne

Herbata jest jednym z najczęściej spożywanych napojów. Zielona herbata, za sprawą dużej ilości antyoksydacyjnych polifenoli w zielonej herbacie wykazuję wyjątkowo korzystne właściwości zdrowotne.

Zielona herbata

Zielona herbata powstaje z niesfermentowanych liści. Cechuje ją duża zawartość składników, zwanych polifenolami i niska ilość kofeiny.  Zawiera głównie katechiny, spośród których najważniejszy to galusan epiga­lokatechiny (EGCG), stanowiący ponad 50% ogólnej ilości.

W zielonej herbacie znajduje się wiele składników aktywnych:

• polifenole – katechiny, epigalokatechiny, galusan epigalokatechiny, galusan epikatechiny, epikatechina,
• flawonoidy – kwercetyna, kemferol, myrycetyna,
• kwasy fenolowe – kwas galusowy, p-kumarowy, kawowy,
• alkaloidy purynowe – kofeina, teobromina, teofilina,
• aminokwasy,
• witaminy B, C, E, K,
• potas, glin, fluor.

Działanie zielonej herbaty

Polifenole głównie katechiny obecne w herbacie zielonej, wykazują silne właściwości antyoksydacyjne (przeciwutleniające), dzięki czemu chronią komórki przed szkodliwymi skutkami działania wolnych rodników.

Zielona herbata wykazuję wiele korzyści zdrowotnych, m.in:

• Poprawia pracę mózgu,
• Wspiera utratę tkanki tłuszczowej,
• Działa przeciwnowotworowo,
• Obniża ryzyko chorób serca.

Produkty na bazie zielonej herbaty często stosowane są  jako wsparcie podczas odchudzania. Działanie to wynika z obecności polifenoli (głównie katechin) oraz alkaloidów (przede wszystkim kofeiny).

Najbardziej aktywnym katechinem w zielonej herbacie jest epigallokatechina-3-galusan (EGCG). Udowodniono w badaniach, że jest 20 razy silniejszym antyoksydantem niż witamina C! Związek ten wykazuje działanie przeciwnowotworowe. EGCG można również zakupić w formie suplementu, jeżeli zależy nam na kontroli stosowanej dawki.

Green Tea EGCG – ekstrakt z zielonej herbaty

 

Należy pamiętać, iż nie wszystkie rodzaje zielonej herbaty zawierają taką samą ilość polifenoli. Ich stężenie zależy m.in.

• Od rodzaju herbaty,
• Ilości liści użytych do zaparzenia,
• Czasu zaparzania,
• Temperatury parzenia.

Najwyższe stężenie katechin występuje w zaparzonej gorącej herbacie, mniej w preparatach typu instant. Najniższe ilości znajdują się w herbatach mrożonych oraz gotowych do picia.  W celu dostarczenia większej ilości polifenoli najlepiej wybierać japońskie gatunki zielonej herbaty, parzyć około 8–10 min i pić ją zaraz po zaparzeniu.

Działanie prozdrowotne

Obecnie istnieje duża różnorodność w odniesieniu do wpływu picia herbaty na ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Trudno jest porównać efekty, gdyż grupy osób, które badano, różniły się wyjściowym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych . Ponadto na ten parametr wpływa wiele innych czynników. Istnieją metaanalizy, w których autorzy sugerują ochronne działanie herbaty przeciwko chorobom układu krążenia. W przypadku samego udaru mózgu wynik jest zależny od ilości wypijanej herbaty –  większe spożycie wiąże się z mniejszym ryzykiem. Mechanizmy wspierające działanie zielonej herbaty to:

– zmniejszenie ciśnienia tętniczego,

– korzystny wpływ na lipidy, glikemię i masę ciała,

– działanie przeciwzapalne,

– działanie przeciwkrzepliwe i poprawiające funkcję śródbłonka tętnic.

Polifenole działają również przeciwzapalnie, a także stymulująco na system immunologiczny.  Bioaktywne związki zawarte w zielonej herbacie działają ochronnie na mózg. Mogą zmniejszać ryzyko demencji, częstego zaburzenia neurodegeneracyjnego u osób starszych.  Zielona herbata zawiera również L-teaninę, która zwiększa aktywność neuroprzekaźnika GABA, który działa przeciwlękowo.

Bezpieczeństwo

EFSA (European Food Safety Authority) oceniła bezpieczeństwo katechin pochodzących z zielonej herbaty. Katechiny pochodzące z zielonej herbaty są bezpieczne, jednak przyjmowanie ich wraz z suplementami diety powyżej 800 mg dziennie może stanowić zagrożenie dla zdrowia. Ilości te mogą mieć związek z początkowymi objawami uszkodzenia wątroby. Jeżeli pijemy zieloną herbatę, średnio przyjmujemy od 90 do 300 mg tych związków.  Wobec braku danych, dotyczących bezpieczeństwa stosowania w okresie ciąży skoncentrowanych ekstraktów zielonej herbaty, podobnie jak wielu innych ziołowych suplementów diety, nie zaleca się sięgać po takie preparaty kobietom ciężarnym i matkom karmiących piersią.

Podsumowanie

Herbata była spożywana już w starożytności, a obecnie uznawana jest za jeden z najpopularniejszych napojów konsumowanych na całym świecie. Zielona herbata to nie tylko oryginalny w smaku napój, ale także naturalny produkt, który dobrze wpisuje się w prozdrowotny model żywienia.

Biografia:

1. Xicota, Laura i wsp. Potential role of (-)-epigallocatechin-3-gallate (EGCG) in the secondary prevention of Alzheimer disease. Current drug targets 2017, 174–195.
2. Mason, Russ: 200 mg of Zen: L-theanine boosts alpha waves, promotes alert relaxation. Alternative & Complementary Therapies 2001, 91–95.
3. Dekant W. i wsp. Safety assessment of green tea based beverages and dried green tea extracts as nutritional supplements. Toxicol. Lett.; 2017. 277:104-108
4. Arab L., Khan F., Lam H., Tea consumption and cardiovascular disease risk. Am. J. Clin. Nutr., 2013, 98 (suppl.), 1651S-1659S.
5. Deka A., Vita J.A., Tea and cardiovascular disease. Pharmacol. Res., 2011, 64, 136-145.

6. Cabrera C., Artacho R., Giménez R., Beneficial effects of green tea – a review, „Journal of the American College of Nutrition” 25(2), 2006, s. 79–99.
7. Rietveld A., Wiseman S., Antioxidant Effects of Tea: Evidence from Human Clinical Trial, „American Society for Nutritional Sciences” 03, 2003, s. 3285–3292.
8. Jurgens T.M., Whelan A.M., Killian L. i wsp., Green tea for weight loss and weight maintenance in overweight or obese adults (Review), „Cochrane Database Syst. Rev.” 12, 2012