Zonulina – białko połączeń ścisłych w jelitach

 

Coraz częściej występujące zaburzenia żołądkowo-jelitowe i dyskomfort z nimi związany, wymusił poszerzenie metod diagnostycznych pozwalających na dokładnie zbadanie problemu i wspomożenie komfortu funkcjonowania pacjentów dotkniętych zaburzeniami funkcjonowania jelit. Zonulina to jedno z ważniejszych białek występujących w przewodzie pokarmowym, a konkretnie we wspomnianych jelitach.

 

Zonulina – ogólna charakterystyka 

Zonulina jest białkiem połączeń ścisłych, tzw. Tight Junctions występujących między kosmkami jelitowymi, czyli strukturami odpowiadającymi za wchłanianie związków odżywczych z pożywienia. Już sama ta informacja wskazuje na istotny charakter zonuliny.

Połączenia ścisłe to bardzo istotna struktura jelit. Dzięki nim, środowisko wewnętrzne organizmu jest odgradzane barierą od środowiska zewnętrznego. Zapewnia to ochronę przez różnego rodzaju patogenami, drobnoustrojami  i innymi prozapalnymi związkami. Dzięki Tight Juntions, nasz organizm jest w stanie kontrolować również wielkość przechodzących do organizmu związków, co wbrew pozorom jest dosyć istotnym czynnikiem wpływającym na zdrowie. Jest to swego rodzaju „zdrowotne sito”.

 

Marker zonuliny

Zonulina w wartościach diagnostycznych została odkryta w przebiegu badań nad przecinkowcem cholery, który posiada zdolność do wytwarzania toksyny typu Zot. Toksyna ta jest odpowiednikiem ludzkiej zonuliny.

Wesprzyj trawienie dzięki betainie – KUP TUTAJ

Dalsze badania  nad zonuliną wykazały, że jest ona podwyższona w przypadku chorób takich jak cukrzyca typu I, celiakia. Podwyższony marker zonuliny obserwuje się także w przypadku innych przewlekłych chorób typu otyłość, RZS (reumatoidalne zapalenie stawów), stwardnienie rozsiane, nieswoiste choroby zapalne jelit czy też PCOS. Niestety udział zonuliny w patogenezie chorób nie został do końca poznany.Badanie białka zonuliny może być pozyskane z próbek zarówno kału jak i z krwi, ponieważ samo białko występuje nie tylko w przewodzie pokarmowym, ale także jest wydzielane przez komórki wątroby, mózgu, serca, płuc, nerek, a nawet skóry.

Podwyższony marker zonuliny wskazuje na zaburzenia w obrębie połączeń ścisłych, co może sugerować dosyć znaną przypadłość, jaką jest zespół cieknącego jelita (LGS-Leaky Gut Syndrome). W wyniku tego zjawiska, połączenia ścisłe ulegają rozszerzeniu, co umożliwia patogenom bakteryjnym sprawną penetrację ściany przewodu pokarmowego, powodując różne reakcje immunologiczne. Patogeny takie, zdolne indukować pewne antygeny mogą przyczyniać się do indukcji stanu zapalnego w przebiegu chorób autoimmunologicznych. Reakcja ta nosi nazwę mimikry molekularnej, której zjawisko jest stale badane. Przypuszcza się, że pewne znaczenie w przebiegu procesów immunologicznych, mogą mieć agregaty niedotrawionych pokarmów, aczkolwiek teoria ta posiada zbyt skąpe poparcie w dowodach, aby stawiać jednoznaczne wnioski. Na pewno lepiej należy poznać powiązania z żywnością i ich potencjalny wpływ na aktywację układu dopełniacza.

 

Stan zapalny jelit – jak działać ?

W związku z występującym stanem zapalnym w obrębie przewodu pokarmowego, należy dobrać odpowiednią strategię leczenia i żywieniową. Nie powinno się podejmować (w tym przypadku) decyzji co do sposobu działania samemu. Należy zwrócić się z prośbą o pomoc do specjalistów. W momencie  zauważenia problemów jelitowych, należy najpierw skonsultować się z lekarzem specjalistą, w tym przypadku gastrologiem/gastroenterologiem, który zleci odpowiednie badania diagnostyczne, aby poznać dokładną przyczynę problemów. Po tym można skontaktować się ze specjalistą żywieniowym, który po wglądzie do ekspertyzy lekarskiej, będzie w stanie dobrać odpowiednią dietę i suplementację wspomagającą.

 

Jednym ze wspomagających zdrowie jelit preparatów jest dobrze znany maślan sodu. Przyczynia się on do wspomagania pracy śluzówki jelit, poprzez dostarczanie niezbędnego dla wzrostu i regeneracji komórek jelit związku – maślanu. Stanowi on pożywkę dla enterocytów i należy do grupy krótko łańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA).

 

Innymi preparatami wykazującymi korzystne działanie w przypadku zaburzeń jelit są probiotyki. Należy je odpowiednio dobrać względem towarzyszących przypadłości jelit, związanych z ich motoryką. Inne probiotyki należy dobrać w przypadku zaparć, inne w przypadku biegunek oraz inne w przypadku postaci mieszanych tychże problemów. Stąd też przed wyborem takiego probiotyku, należy swoje założenia przedstawić lekarzowi.

 

Z uwagi na złożoność problemów z jakimi powiązany jest wysoki poziom zonuliny, istnieje gama innych preparatów wpływających na kondycję przewodu pokarmowego, ponieważ sam problem może dotyczyć nie tylko samych jelit, ale np. procesów trawiennych, co może wymagać stosowania wsparcia enzymatycznego.

 

Maślan sodu – zbawienne działanie dla śluzówki przewodu pokarmowego – KUP TUTAJ

Podsumowanie informacji

Zonulina jest białkiem wchodzącym w skład połączeń ścisłych w jelitach. Jest ona wytwarzana nie tylko w przewodzie pokarmowym, ale też w innych narządach. Jest ona określana głównie jako marker zaburzeń w obrębie jelit i powiązana jest z różnego rodzaju stanami zapalnymi. Jej wysoki poziom jest jednym ze wskaźników przypadłości zwanej zespołem przeciekającego jelita, tzw. LGS, który może wpływać na zwiększenie procesów immunologicznych w organizmie. Z uwagi na tą informację, stosuje się różnego rodzaju preparatu wspomagające zdrowie i kondycję przewodu pokarmowego, co wpływa także na komfort funkcjonowania na co dzień. Niestety ze względu na mnogość potencjalnych problemów wynikających z podwyższonego poziomu zonuliny, należy potencjalne możliwości leczenia przedyskutować z lekarzem specjalistą, a następnie poradzić się specjalisty żywieniowego w celu doboru odpowiedniej strategii żywieniowo-suplementacyjnej.

 

Źródła:

1. Drago S. i wsp.,Gliadin, zonulin and gut permeability: Effects on celiac and non-celiac intestinal mucosa and intestinal cell lines, „Scand J Gastroenterol” 41, 2006, 408–419.
2. Moreno-Navarrete J.M. i wsp.,Circulating zonulin, a marker of intestinal permeability, is increased in association with obesity-associated insulin resistance, „PLoS One” 7(5), 2012, e37160.
3. Brun P. i wsp.,Increased intestinal permeability in obese mice: new evidence in the pathogenesis of nonalcoholic steatohepatitis, „Am J Physiol Gastrointest Liver Physiol” 292, 2007, 518–525.
4. Sapone A. i wsp., Zonulin upregulation is associated with increased gut permeability in subjects with type 1 diabetes and their relatives, „Diabetes” 55, 2006, 1443–1449.
5. Fasano A.,Intestinal permeability and its regulation by zonulin: diagnostic and therapeutic implications, „Clinical gastroenterology and hepatology: the official clinical practice journal of the American Gastroenterological Association” 10, 2012, 1096–1100.
6. Esnafoglu E. i wsp.,Increased Serum Zonulin Levels as an Intestinal Permeability Marker in Autistic Subjects, „J Pediatr.” 188, 2017, 240–244.
7. Zak-Golab A. i wsp., Gut microbiota, microinflammation, metabolic profile, and zonulin concentration in obese and normal weight subjects, „Int J Endocrinol” 2013, 674106.