Pandemia wywołana wirusem SARS-CoV-2 trwa już ponad rok i póki co nie zanosi się na jej ostateczny koniec. Według specjalistów jest to niewątpliwie najpoważniejsza pandemia ostatniego 100-lecia, która zmieniła całkowicie rzeczywistość na całym świecie, które możliwe już nigdy nie będzie taka sama jak przedtem. Zakażenie wirusem SARS-CoV-2 budzi wśród ludzi mieszane uczucia i dużą niepewność.
Dlaczego? Jest to spowodowane, tym iż może ono przebiec całkowicie bezobjawowo, łagodnie, bardzo ciężko, a nawet śmiertelnie. Wszystko to jest zależne od stanu układu odpornościowego, czy też ogólnego stanu organizmu. Już jakiś czas temu dowiedziono, że ciężki lub śmiertelny przebieg choroby COVID-19 ma związek z czynnikami takimi jak otyłość, cukrzyca, choroby układu krążenia zły stan odżywienia organizmu – m.in. duży niedobór witaminy D3. Niemniej jednak nie jest to żadna reguła i ciężki przebieg tego schorzenia może dotknąć każdego z nas, jednakże lekarze i inni medycy alarmują o tym, że zadbanie o siebie, w szczególności o prawidłową dietę oraz aktywność fizyczną teraz jest szczególnie ważne. Czy oprócz zdrowego stylu życia można zrobić coś jeszcze? To pytanie chyba zadaje sobie każdy. Biorąc pod uwagę ile leków istnieje na świecie i to jak prężnie rozwija się medycyna i dziedziny powiązane z nią ciężko jest przyjąć do wiadomości, że na „jakiegoś tam wirusa” dalej nie ma lekarstwa. Badania są ciągle w toku, póki co nie ma jednoznacznych danych potwierdzającym 100% skuteczność jakiejś substancji, ale istnieją już pierwsze dowody o możliwości efektywności niektórych leków czy suplementów, które mogą znacznie złagodzić objawy choroby, gdy podane są odpowiednio wcześniej.
NAC i kurkumina
U chorych na COVID-19 może dojść do uwalniania ogromnych ilości cytokin prozapalnych, co ostatecznie może doprowadzić do zespołu ostrej niewydolności oddechowej, który wymaga inwazyjnej wentylacji mechanicznej. Interleukina 6 (IL-6) jest odgrywa istotną rolę w zespole ostrej niewydolności oddechowej, zatem zmniejszenie jej patologicznego poziomu, może przyczynić się do zmniejszenia śmiertelności czy też chorobowości w ciężkich przypadkach COVID-19. Co więcej nadmierna stymulacja cytokin jest potencjalnie odpowiedzialna za słabą odpowiedź humoralną na wirusa. Zasadne wydaje się, zatem zastosowanie substancji, które powodują obniżenie cytokin prozapalnych. Jednymi z ważniejszych, których działanie zostało udokumentowane w badaniach klinicznych są : NAC, czyli n-acetylocysteina oraz kurkumina.
NAC w terapii COVID-19
NAC, czyli n-acetylocysteina jest ważnym związkiem przeciwutleniającym oraz przeciwzapalnym. Oprócz zdolności redukowania stężenia interleukiny 6 (IL-6) powoduje on obniżenie innych cytokin prozapalnych, m.in. TNF-alfa, IL-8, IL-10, IL-17, IL-1beta. Ograniczenie burzy cytokin może zwiększyć rokowanie lepszego przebiegu zakażenia wirusem SARS-CoV-2. W badaniach klinicznych wykazano również, że posiada on działania mukolityczne (czyli zmniejsza ilość wydzielanego śluzu) w jednostkach chorobowych układu oddechowego takich jak: zapalenie oskrzeli, zespół ostrej niewydolności oddechowej czy w śródmiąższowym zapaleniu płuc.
Odkrycia te zainteresowały badaczy, którzy wysnuli hipotezę, iż NAC może mieć dużą wartość terapeutyczną w leczeniu COVID-19. Zostały już odnotowane pierwsze dowody opowiadające się za słusznością wykorzystania NAC w zakażeniach koronawirusem. U 64- letniego mężczyzny cierpiącego na COVID-19 zastosowano terapię wspomagająca z udziałem NAC, przez okres 11 dni poddawano go inhalacji n-acetylocysteiną (w dawcę 10-15 g). Chory został ostatecznie wypisany ze szpitala po łącznie 46 dniach hospitalizacji. Kolejnych dwóch pacjentów z COVID-19 poddano terapii z zastosowaniem glutationu, NAC oraz kwasy alfa-liponowego, która okazała się być skuteczna.
Sugeruje się, że obniżenie poziomu stresu oksydacyjnego u osób zakażonych SARS-CoV-2 może być kluczem w walce z chorobą. Inne badanie wykazało, że NAC poprawił stan u 10 pacjentów z ciężką postacią oddechową COVID-19 (w wieku od 38 do 71 lat). Jako suplement diety NAC jest coraz częściej stosowany na całym świecie. Podczas tej pandemii COVID-19, NAC, może potencjalnie zapobiegać rozwojowi krytycznej postaci zapalenie płuc u osób wrażliwych na infekcje SARS-CoV-2.
Kurkumina – czy warto ?
Kurkumina jest związkiem polifenolowym, który w świecie nauki znany jest ze swoich silnych właściwości przeciwutleniających. Posiada ona znaczną ilość właściwości terapeutycznych, które mogą okazać się przydatne w walce z chorobą COVID-19. Poza tym, iż jest ona dobrym antyoksydantem wykazuje ona m.in. działanie przeciwwirusowe, przeciwgorączkowe, przeciwzmęczeniowe, a także przeciwzapalne. Przeprowadzono badania, których wyniki pokazały, że środek ten obniża produkcję cytokin prozapalnych (TNF-alfa, IFN-alfa i IL-6) w ludzkich makrofagach zakażonych wirusem grypy typu A. Jak wspomniano wyżej burza cytokin towarzysząca zakażeniu SARS-CoV-2 nie sprzyja wyzdrowieniu, dlatego też zastosowanie tej substancji może również przynieść dobry efekt terapeutyczny u pacjentów z COVID-19.
Kurkuma standaryzowana na 95% aktywnej kurkuminy
Zastosowanie wziewnych glikokortykosteroidów w przebiegu choroby COVID-19
Obecnie nie ma lekarstwa, które mogłoby całkowicie wyleczyć chorego z zakażenia SARS-CoV-2, jednakże na świecie istnieją leki, które mogą okazać się przydatne w zmniejszeniu nasilenia dolegliwości związanych z chorobą. Niedawno postanowiono zweryfikować skuteczność powszechnie stosowanych w astmie oraz POChP wziewnych glikokortykosteroidów, które jak się okazało mogą znacząco poprawić rokowania ciężko chorych pacjentów.
Badania in vitro wykazały, że wziewne glikokortykosteroidy zmniejszają replikację SARS-CoV-2 w komórkach nabłonka dróg oddechowych. W jednym z badań klinicznych podjęto próbę z udziałem budezonidu glukokortykoidowego u osób z wczesnym COVID-19. Analizą objęto 139 uczestników pochodzących z Oxfordshire w Wielkiej Brytanii, przy czym 70 uczestników w grupie budezonidu i 69 uczestników w grupie zwykłej. Warto zaznaczyć, że wśród nich znajdowały się osoby z dolegliwościami takimi jak: cukrzyca, choroby układu krążenia oraz nadwaga. Budezonid podawano za pomocą inhalacji, która przeprowadzana była 2 razy w ciągu doby (400 mikrogramów proszku budezonidu na jedną inhalację). Wykazano, że w ciągu 14 dni nastąpiła większe ogólna poprawa stanu chorych przyjmujących owy lek w porównaniu z pacjentami nie otrzymującymi budezonidu.
Reasumując, budezonid – wziewny glukokortykoid, wydaje się być skutecznym sposobem leczenia wczesnej infekcji COVID-19, co może mieć zastosowanie w zapobieganiu rozwinięcia ciężkiego stanu pacjentów i w efekcie konieczności ich hospitalizacji. Jest to lek tani, bezpieczny oraz powszechnie dostępny, co dodatkowo czyni go dobrym sposobem terapii COVID-19,w szczególności w krajach, w którym system opieki zdrowotnej nie radzi sobie z aspektem hospitalizacji poważnie chorych pacjentów.
Podsumowanie
Brak lekarstwa na COVID-19 nie oznacza, tego iż na świecie nie ma leków czy związków o charakterze leczniczym, które mogą znacząco pomóc w walce z chorobą. Jak pokazują doniesienia w dzisiejszych czasach szczególnie warto zaopatrzyć się w kurkuminę oraz NAC. Są to związki znane i cenione w medycynie od lat i jak możliwie przydatne również w pandemii wywołanej SARS-CoV-2. Co więcej istnieją już pierwsze przesłanki na temat efektywności wziewnych glukortykosteriodów, które mogą wdrożone odpowiednio wcześniej zahamować rozwój choroby, a przy tym uniknąć hospitalizacji, co z pewnością nie jest bez znaczenia dla funkcjonowaniu systemu zdrowia.
Bibliografia:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33010257/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33371832/
Zhongcheng Shi, Carlos A Puyo : N-Acetylcysteine to Combat COVID-19: An Evidence Review.
Fatemeh Babaei1| Marjan Nassiri-Asl2| Hossein Hosseinzadeh: Curcumin (a constituent of turmeric): New treatment option against COVID-19.
Sanjay Ramakrishnan*, Dan V Nicolau Jr*, Beverly Langford, Mahdi Mahdi, Helen Jeffers, Christine Mwasuku, Karolina Krassowska, Robin Fox, Ian Binnian, Victoria Glover, Stephen Bright, Christopher Butler, Jennifer L Cane, Andreas Halner, Philippa C Matthews, Louise E Donnelly, Jodie L Simpson, Jonathan R Baker, Nabil T Fadai, Stefan Peterson, Thomas Bengtsson, Peter J Barnes, Richard E K Russell, Mona Bafadhel : Inhaled budesonide in the treatment of early COVID-19 (STOIC): a phase 2, open-label, randomised controlled trial.
