Lecznicze właściwości colostrum

Właściwości terapeutyczne Colostrum

Prawidłowe mechanizmy odpornościowe są niezbędnym komponentem pozbywania się zagrożeń z zewnątrz zarówno jak i z zewnątrz organizmu. Biorąc pod uwagę nieprawidłowe nawyki żywieniowe, kiepską higienę snu oraz wieczną gonitwę za obowiązkami(która prowadzi do nadmiernego stresu), powstaje nam całość procesów składających się na zaburzone mechanizmy tolerancji immunologicznej. Ostatnimi czasy szczególnym zainteresowaniem cieszy się znaczenie zdrowia jelit jako centrum układu odpornościowego. Nic w tym dziwnego, skoro 70-80% odporności z jelit zawdzięcza się tzw. układowi GALT (gut-associated lymphoid tissues), czyli układowi limfatycznemu połączonemu z błoną śluzową i podśluzową przewodu pokarmowego. Jednym z ciekawszych czynników kształtujących prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego okazuje się być COLOSTRUM.

Sama odporność dzieli się na tzw. wrodzoną nazywaną inaczej nieswoistą oraz nabytą, czyli swoistą. Odporność wrodzoną nabywamy od urodzenia, natomiast drugi rodzaj odporności jest kształtowany przez organizm w wyniku ekspozycji na czynniki środowiskowe,
w tym również sposób żywienia.

 

Jak więc ma się do całości tych procesów colostrum ?

Najprościej ujmując, Colostrum, to mleczny płyn uwalniany przez ssaki , które chwilę temu rodziły ale jeszcze nie zaczęły produkcji mleka. Opis sam w sobie nie mówi zbyt wiele o korzyściach płynących ze stosowania colostrum, jednakże najpierw warto przyjrzeć się składowi, jaki ma colostrum.

A składają się na nie białka takie jak:

• Laktoferyna,
• Polipeptyd bogaty w prolinę,
• Kazeina,
• Glikomakropeptyd,
• Laktoalbumina,
• Laktoglobulina,
• Lizozym,
• Laktoperoksydaza,
• Czynniki wzrostu (np. IGF-1/IGF-2),
• Przeciwciała IgA, IgM, IgG.

Aby dokładnie przedstawić wszystkie korzyści płynące z tytułu stosowania colostrum, należy przybliżyć funkcje każdego
z wymienionych wyżej składników. Zaczniemy od laktoferyny.

 

Standaryzowane colostrum od Hepatica!

Laktoferyna

Dobrze udokumentowane są przeciwbakteryjne właściwości laktoferyny. Bezpośrednie jej działanie związane jest z rozbijaniem ściany komórkowej bakterii, natomiast jej pośrednie działanie przeciwbakteryjne związane jest z odpowiednią stymulacją układu odpornościowego w celu efektywniejszego zwalczania infekcji.

Bezpośrednie działanie laktoferyny w proces zwalczania bakterii wiąże się z wysokim powinowactwem laktoferyny do białek transportowych znajdujących się na ścianie komórkowej bakterii – mowa tu o tzw. porynach wykazujących charakter hydrofilowy. Tak się składa, że laktoferyna posiada właśnie budowę hydrofilową, w wyniku czego zdolna jest ona do sprawnego przyłączania się do ścian bakteryjnych, prowadząc do zaburzeń przepuszczalności tych ścian naruszając ich stabilność. Podejrzewa się że wiązanie laktoferyny do poryn w ścianach bakterii wywołuje w nich swego rodzaju apoptozę, która objawia się uwalnianiem LPS (lipopolisacharydu). Dlatego też w wyniku pozbywania się nadmiaru patogennych bakterii z organizmu, można zaobserwować chwilowe pogorszenie samopoczucia, efekt ten wywołany jest przez wspomniany lipopolisacharyd[1].

Laktoferyna w połączeniu z lizozymem (składniki colostrum) wykazują szczególne właściwości przeciwbakteryjne wobec bakterii takich jak: Vibrio cholerae, S. typhimurium i E. coli. Jednak różnica polega na tym, że wymienione związki osobno wykazują działanie bakteriostatyczne, ale w połączeniu, działają bakteriobójczo[2].

Innym przykładem bezpośredniego działania laktoferyny jest zapobieganie przyłączaniu się bakterii do komórek docelowych, głownie do nabłonka jelit. Podobną właściwość wykazuje jedno z przeciwciał zawartych w składzie colostrum. Jest nim IgA. Należy zatem wysunąć odpowiedni wniosek, jakim jest zapobieganie przez laktoferynę zakażeniom jelitowym(tzw. zatruciom pokarmowym).

Skoncentrowane źródło wysokiej dawki laktoferyny – wsparcie mikrobioty jelitowej, odporności oraz wchłaniania żelaza

 

Ważną cechą laktoferyny jest również udział w metabolizmie żelaza, co ma duże znaczenie w fazie zapalenia. Otóż laktoferyna ze względu na zdolność wiązania żelaza, uniemożliwia jego wykorzystanie przez bakterie w fazie wzrostu, przez co odbierany jest im jeden z czynników warunkujących rozprzestrzenianie się[3].

Pośredni mechanizm działania laktoferyny, nie do końca poznany na tę chwilę polega na odpowiednim stymulowaniu wzrostu odpowiednich komórek układu odpornościowego, w wyniku czego organizm jest w stanie efektywniej zwalczać infekcję. Po podaniu laktoferyny na modelu mysim zauważono wzrost liczby neutrofilów oraz obniżenie cytokiny stanu zapalnego TNF-alfa.  Innym badaniem potwierdzającym efekt pośredni laktoferyny był wzrost neutrofili u pacjentów z neutropenią spowodowaną chemioterapią
w trakcie leczenia białaczki szpikowej[4].

Kolejną zaletą pośredniego działania laktoferyny jest wzrost wrażliwości patogennych i opornych szczepów bakteryjnych na działanie antybiotyków. Dla przykładu podaż laktoferyny przyczyniła się do zmniejszenia terapeutycznej dawki wankomycyny wobec eradykacji Staphylococcus epidermidis[5].

 

Właściwości przeciwgrzybicze

Przypuszcza się, że laktoferyna może być przydatnym składnikiem w momencie zakażeń o podłożu grzybiczym, natomiast większość prób in vitro przeprowadzonych do tej pory było  z wykorzystaniem formy laktoferyny bez żelaza, tzw. apolaktoferryny. Na tę chwilę większość prób wykazuje efekt fungistatyczny (hamujący rozwój), aniżeli grzybobójczy.

 

Właściwości przeciwwirusowe

 Ciekawych danych dostarczają badania, które wykazują, że laktoferyna może uwrażliwiać pewne wirusy na działanie środków antyzapalnych. Wśród tych wirusów znalazły się m. in.: wirus opryszczki, cytomegalowirus, HIV, WZW C, WZW B, hantawirus, rotawirus, syncytialny wirus oddechowy(RVS), wirus polio, adenowirus oraz enterowirus. Wydaje się, że LF hamuje głównie początkowe etapy zakażenia wirusowego, tj. adsorpcję i wnikanie cząstek wirusowych do komórek. Mechanizm takiego działania polega na interakcji białka zarówno z cząstkami wirusów, jak i z ich receptorami na powierzchni komórek docelowych[6].

 

Właściwości przeciwnowotworowe

 Właściwości te wynikają głównie z działania litycznego na komórki nowotworowe. Inne mechanizmy bezpośredniego przeciwnowotworowego działania białka obejmują m.in. hamowanie angiogenezy w obrębie guzów oraz sekwestrację żelaza. Tworzenie nowych naczyń odgrywa istotną rolę w rozwoju guzów i tworzeniu przerzutów, bo pozwala zaopatrywać komórki nowotworowe w tlen i składniki odżywcze. Laktoferyna podnosi również ilość komórek NK (natural killer) wykazujących szczególne właściwości antynowotworowe.

 

Polipeptyd bogaty w prolinę 

Na tę chwilę jest najmniej poznany składnik Colostrum. Co więcej na składnik składa się około 30 peptydów o podobnej budowie chemicznej. Jak się okazuje badania prowadzone na temat tej grupy peptydów sugerują, iż jest on w stanie przyczyniać się do zwiększonej proliferacji komórek T. Innym działaniem tego składnika jest zdolność do wytwarzania kilku rodzajów cytokin, w wyniku czego jest on w stanie zainicjować zapalenie w miejscu docelowym(objętym infekcją), gdzie odpowiednio poinformowany układ odpornościowy jest w stanie dosłać komórki żerne i przeciwciała. PRP, bo taki jest skrót polipeptydu bogatego w prolinę wykazuje działanie ochronne u osób cierpiących na chorobę Alzheimera. Przyczynia się do poprawy funkcji poznawczych oraz hamuje nadmierne zapalenie wywołane nadekspresją tlenku azotu(NO)[7].

 

Glikomakropeptyd

 Peptyd pochodzący z kappa-kazeiny wykazujący silne właściwości przeciwbakteryjne. Zawdzięcza je obecności kwasu sjalowego. Zapobiega on adhezji bakterii do ścian przewodu pokarmowego, wykazując podobne działanie jak IgA oraz laktoferyna. Obecnie przypuszcza się nawet silniejszy efekt bakteriostatyczny glikomakropeptydu aniżeli laktoferyny oraz jego działania mającego na celu zmniejszenie endotoksemii w wyniku nadmiernego uwalniania LPS(lipopolisacharydu).

 

Probiotyk wpierający mikrobiotę jelitową

Lizozym i laktoalbuminy/laktoglobuliny

W testach in vitro laktoalbuminy oraz laktoglobuliny w połączeniu wykazują aktywność przeciwwirusową, szczególnie wobec wirusa HIV. Badania przeprowadzone na szczurzym modelu wykazały dotychczas ochronne właściwości powyższych białek wobec śluzówki żołądka przy inwazji Helicobacter pylori. Przyczyniły się do opóźnienia tempa opróżniania żołądka oraz do ochrony jego śluzówki przed działaniem nadmiernie wydzielanego kwasu solnego[8].

Kolejną niezwykle ciekawą właściwością tym razem samej laktoalbuminy jest regulacja stężeń tryptofanu wobec innych neutralnych aminokwasów. Krótko mówiąc, dieta wzbogacona o laktoalbuminę przyczyniła się do zwiększenia dostępności tryptofanu dla mózgu, w wyniku czego większa część tryptofanu została przekształcona do serotoniny. Efekt ten zmniejszał objawy depresji u pacjentów. Ponadto zabieg ten przyczynił się do obniżenia stężenia kortyzolu oraz zmniejszał nasilenie zachowań depresyjnych wobec silnego stresu[9].

Działanie laktoglobuliny natomiast koncentruje się głównie wokół działania hipotensyjnego, a więc obniżającego ciśnienie krwi. Jest to ważny efekt u pacjentów cierpiących na nadciśnienie bądź zespół metaboliczny. Dokładniej rzecz ujmując trawienie laktoglobuliny powoduje jej rozpad na 2 peptydy: laktokininę oraz beta-laktozynę B. Pierwszy peptyd w badaniach in vitro hamuje aktywność enzymu konwertującego angiotensynę I i redukuje uwalnianie zwężającej ściany naczyń endotelinę I. Drugi natomiast w modelu in vivo również przyczynia się do hamowania enzymu konwertującego angiotensynę oraz obniża skurczowe ciśnienie krwi[10].

Lizozym, to białko, które głównie sprawdza się jako dodatek dla niemowląt w leczeniu chociażby chorób przyzębia. Oprócz tego lizozym znajduje się w ślinie, gdzie wykazuje działanie przeciwbakteryjne, stąd też w momencie zapalenia ślinianek bądź też przewlekłym odwodnieniu obserwuje się większe skłonności do dysbiozy bakteryjnej w jamie ustnej i chorób przyzębia u osób dorosłych. Obecnie bada się efekt przeciwbólowy lizozymu w kontekście różnych terapii antynowotworowych.

 

Lukrecja DGL – wsparcie ochrony śluzówki żołądka oraz jelit + wsparcie eradykacji H.pylori

 

Przeciwwskazania i podsumowanie

Głównym przeciwwskazaniem do stosowania colostrum, jest alergia na białka mleka. Alergizujące białka mleka to serwatka oraz kazeina, z czego serwatka wykazuje mniejsze właściwości alergizujące. Jeśli nie dotyczy nas problem alergii na powyższe białka, colostrum może okazać bardzo dobrym wsparciem nie tylko na okresy przeziębień, lecz także w momencie słabszej regeneracji, silniejszej ekspozycji na patogeny oraz przy dalekich podróżach.

 

Żródła:

1. Sallmann FR, Baveye-Descamps S, Pattus F, Salmon V, Branza N, Spik G, Legrand D.: Porins OmpC and PhoE of Escherichia coli as specifi c cell-surface targets of human lactoferrin. Binding characteristics and biological effects. J. Biol. Chem., 1999; 274: 16107–16114
2. Ellison R.T. III, Giehl T.J.: Killing of gram-negative bacteria by lactoferrin and lysozyme. J. Clin. Invest., 1991; 88: 1080–1091
3. Weinberg E.D.: Iron, infection, and neoplasia. Clin. Physiol. Biochem., 1986; 4: 50–60
4. Trumpler U., Straub P.W., Rosenmund A.: Antibacterial prophylaxis with lactoferrin in neutropenic patients. Eur. J. Clin. Microbiol. Infect. Dis., 1989; 8: 310–313
5. Leitch E.C., Willcox M.D.: Lactoferrin increases the susceptibility of S. epidermidis biofi lms to lysozyme and vancomycin. Curr. Eye Res., 1999; 19: 12–19
6. van der Strate B.W., Beljaars L., Molema G., Harmsen M.C., Meijer D.K.: Antiviral activities of lactoferrin. Antiviral Res., 2001; 52: 225–239
7. Zablocka A., Janusz M., Macala J., Lisowski J.: A proline-rich polypeptide complex and its nonapeptide fragment inhibit nitric oxide production induced in mice. Regul. Pept., 2005; 125: 35–39
8. Ushida Y., Shimokawa Y., Matsumoto H., Toida T., Hayasawa H.: Effects of bovine alpha-lactalbumin on gastric defense mechanisms in naive rats. Biosci. Biotechnol. Biochem., 2003; 67: 577–583
9. Markus C.R., Olivier B., Panhuysen G.E., Van Der Gugten J., Alles M.S., Tuiten A., Westenberg H.G., Fekkes D., Koppeschaar H.F., de Haan E.E.: The bovine protein alpha-lactalbumin increases the plasma ratio of tryptophan to the other large neutral amino acids, and in vulnerable subjects raises brain serotonin activity, reduces cortisol concentration, and improves mood under stress. Am. J. Clin. Nutr., 2000; 71: 1536–1544
10. Maes W., Van Camp J., Vermeirssen V., Hemeryck M., Ketelslegers J.M., Schrezenmeir J., Van Oostveldt P., Huyghebaert A.: Infl uence of the lactokinin Ala-Leu-Pro-Met-His-Ile-Arg (ALPMHIR) on the release of endothelin-1 by endothelial cells. Regul. Pept., 2004; 118: 105–109