Zdjęcie: roadtripwithraj, Unsplash
Depresja i przewlekły ból to dolegliwości, które dotykają ogromną liczbę osób na całym świecie, często współwystępując ze sobą. Obie te problemy nie tylko znacząco obniżają jakość życia, ale także generują ogromne koszty społeczne i ekonomiczne. W 2010 roku koszty związane z depresją wśród dorosłych oszacowano na 210,5 miliarda dolarów, a wydatki na opiekę zdrowotną związane z przewlekłym bólem wyniosły od 560 do 635 miliardów dolarów – suma ta przekroczyła łączne koszty leczenia raka, cukrzycy i chorób serca. Takie liczby podkreślają skalę problemu, który dotyka nie tylko samych pacjentów, ale także systemy opieki zdrowotnej i gospodarki.
Co ciekawe, depresja i przewlekły ból mają wspólne mechanizmy neurologiczne, co może tłumaczyć ich współwystępowanie u wielu osób. Zmiany w funkcjonowaniu tych samych obszarów mózgu, które odpowiadają za regulację emocji oraz percepcję bólu, mogą prowadzić do tego, że jedna dolegliwość nasila drugą. Istnieją także teorie, które sugerują, że aktywność fizyczna może stanowić skuteczną formę leczenia, zarówno depresji, jak i bólu. Regularne ćwiczenia, działając na wspólne mechanizmy neurologiczne, mogą nie tylko łagodzić objawy depresji, ale również poprawiać ogólne samopoczucie i jakość życia osób zmagających się z bólem.
Mimo że istnieje wiele badań wskazujących na korzyści płynące z ćwiczeń fizycznych w leczeniu zarówno depresji, jak i przewlekłego bólu, niewiele analizuje, jak aktywność fizyczna wpływa na osoby zmagające się z tymi dwoma problemami równocześnie. Celem niniejszego badania jest właśnie dostarczenie praktycznych dowodów na to, jak regularne ćwiczenia mogą pomóc w leczeniu i zapobieganiu współwystępowania bólu i depresji. W artykule przedstawimy wyniki badań oraz rekomendacje, które mogą pomóc w opracowywaniu skutecznych strategii terapeutycznych dla pacjentów z tymi schorzeniami.
Depresja
Depresja to jedno z najczęstszych i najbardziej wyniszczających problemów zdrowia publicznego na świecie. Jest to także jedna z głównych przyczyn niepełnosprawności, która dotyka ludzi w różnym wieku i z różnych środowisk. Główne zaburzenie depresyjne, charakteryzujące się ciężkimi epizodami depresji trwającymi ponad dwa tygodnie, występuje u około 9% osób w ciągu ich życia. Z kolei uporczywe zaburzenie depresyjne, które jest mniej intensywne, ale trwalsze, dotyka około 15% populacji. Istnieją także inne formy depresji, takie jak sezonowe zaburzenie afektywne, ale to właśnie te dwa rodzaje są najczęstsze.
Przewlekły ból, który dotyka około 20% osób, często współwystępuje z depresją. Oba te problemy mogą wzajemnie się nasilać, co dodatkowo pogarsza samopoczucie i jakość życia. Jeśli depresja jest poważna i nieleczona, może zwiększyć ryzyko samobójstwa. Jednak zrozumienie przyczyn depresji jest trudne, ponieważ są one bardzo złożone i różnorodne. Jedna z popularnych teorii zakłada, że depresja wynika z niedoboru serotoniny, substancji chemicznej w mózgu. Chociaż teoria ta jest coraz częściej kwestionowana, leki wpływające na poziom serotoniny wciąż są podstawowym sposobem leczenia depresji.
Psychoterapia jest również popularnym sposobem leczenia depresji, choć jej skuteczność jest ograniczona. Szacuje się, że tylko około jedna trzecia osób leczonych psychoterapią doświadcza znaczącej poprawy. Istnieją różne rodzaje terapii psychologicznej, które mogą działać lepiej w przypadku niektórych form depresji niż inne. Na przykład terapia poznawcza oparta na uważności, skupiająca się na świadomym przeżywaniu chwili, może być skuteczniejsza niż standardowe podejścia.
Pomimo trudności w leczeniu depresji, istnieją dowody na to, że regularna aktywność fizyczna może być skutecznym, tanim i bezpiecznym sposobem radzenia sobie z depresją i przewlekłym bólem. Ćwiczenia mogą nie tylko łagodzić objawy depresji, ale także wspierać zdrowie fizyczne i psychiczne, minimalizując ryzyko powikłań.
5-HTP od Apollo’s Hegemony – zwiększa poziom serotoniny – KUP TUTAJ
Ból przewlekły
Przewlekły ból definiuje się najczęściej jako ból trwający ponad 3–6 miesięcy. Jest on zwykle związany z pogorszeniem jakości życia i generuje znaczne koszty medyczne. Badania pokazują, że w Stanach Zjednoczonych aż 50 milionów dorosłych, czyli około 20% populacji, odczuwa ból przez większość dni lub codziennie. Podobna sytuacja dotyczy Europy, gdzie około 20% mieszkańców zmaga się z przewlekłym bólem. Najczęściej dotyka on osób starszych, które często cierpią także na inne problemy zdrowotne.
Przewlekły ból obejmuje różne rodzaje, z których każdy ma inne przyczyny. To sprawia, że jego diagnozowanie i leczenie jest skomplikowane. Choć może on wynikać z różnych schorzeń, ma różne charakterystyczne objawy. Zgodnie z badaniami, ból przewlekły można podzielić na siedem głównych rodzajów:
- Przewlekły ból pierwotny
Ból w jednym lub kilku obszarach ciała trwający ponad trzy miesiące, bez jasno określonej przyczyny. Powoduje silny stres emocjonalny i ogranicza codzienne funkcjonowanie. Przykłady: fibromialgia, zespół jelita drażliwego. - Przewlekły ból nowotworowy
Ból wynikający z nowotworu lub jego leczenia (np. operacji, chemioterapii). Może mieć charakter ciągły (stały) lub przerywany (napadowy). - Przewlekły ból pooperacyjny i pourazowy
Ból utrzymujący się co najmniej trzy miesiące po operacji lub urazie, gdy inne przyczyny (np. infekcja) zostały wykluczone. Często ma komponent neuropatyczny. - Przewlekły ból neuropatyczny
Powstaje w wyniku uszkodzenia układu nerwowego. Może być spontaniczny lub wywołany bodźcami, które normalnie nie są bolesne. Wymaga potwierdzenia diagnostycznego (np. badania obrazowe). - Przewlekłe bóle głowy i twarzy
Bóle głowy lub twarzy występujące przez co najmniej połowę dni w ciągu trzech miesięcy. Obejmują migreny, bóle napięciowe i neuralgie. - Przewlekły ból trzewny
Ból pochodzący z narządów wewnętrznych (np. jamy brzusznej, miednicy). Często promieniuje na skórę lub mięśnie. Może być wynikiem zapalenia, niedrożności czy problemów naczyniowych. - Przewlekły ból mięśniowo-szkieletowy
Ból związany z chorobami kości, stawów, mięśni lub tkanek miękkich (np. zapalenie stawów, osteoporoza). Wyklucza bóle wynikające z problemów neurologicznych.
Powiązania depresji z bólem przewlekłym
Depresja jest powiązana z przewlekłym bólem, a badania sugerują, że oba te stany dzielą te same neuroprzekaźniki i biologiczne szlaki w organizmie. Niektóre leki przeciwdepresyjne mogą pomagać w leczeniu przewlekłego bólu, ponieważ blokują receptory serotoninowe w ciele. Ponieważ ból i depresja mają podobne mechanizmy w mózgu, leki wpływające na serotoninę mogą także łagodzić objawy bólowe. Z tego powodu terapie, które oddziałują na poziom serotoniny, takie jak regularna aktywność fizyczna, mogą być korzystne w leczeniu przewlekłego bólu.
Przewlekły ból i depresja wpływają także na regulację serotoniny, modulację układu odpornościowego i produkcję melatoniny, co może znacząco wpływać na jakość życia. Często zdarza się, że osoby z depresją odczuwają niewyjaśnione bóle fizyczne, które mogą być jednym z objawów epizodu depresyjnego. Do takich dolegliwości należą zmiany apetytu, problemy z aktywnością fizyczną, zmęczenie, zaburzenia snu, bóle brzucha oraz bóle pleców.
Depresja i ból często współwystępują, szczególnie u osób starszych. Badania wskazują, że około 13% osób w starszym wieku zmaga się z obiema tymi dolegliwościami jednocześnie, a 67% osób cierpiących na przewlekły ból ma również problemy psychiczne, takie jak depresja lub lęk. Taka współwystępująca patologia nazywana jest „syndromem depresji i bólu”. Termin ten sugeruje, że obie dolegliwości mogą wzajemnie się powodować lub nasilać.
Ćwiczenia fizyczne mogą być skutecznym rozwiązaniem w leczeniu zarówno bólu, jak i depresji, ponieważ wykazano, że pomagają łagodzić objawy każdej z tych dolegliwości osobno.
Neurologiczne podobieństwa między współwystępującą depresją a bólem
Przewlekły ból i depresja są ze sobą powiązane przez wspólne mechanizmy neurologiczne, co wpływa na możliwości leczenia tych współwystępujących schorzeń. Jednym z kluczowych obszarów w mózgu odpowiedzialnych za przetwarzanie bólu i depresji jest kora przedniego zakrętu obręczy oraz wyspa mózgowa. Te struktury odgrywają ważną rolę w przetwarzaniu zarówno bólu fizycznego, jak i emocjonalnego, co może tłumaczyć, dlaczego wiele osób z depresją odczuwa trudny do wyjaśnienia ból. Inne obszary mózgu, takie jak ciało migdałowate i obszar tegmentalny, są zaangażowane w emocjonalne i kontekstowe postrzeganie bólu, co dodatkowo podkreśla ich rolę w obu tych stanach.
Badania sugerują, że różne czynniki biologiczne mogą odgrywać rolę w jednoczesnym występowaniu bólu i depresji. Należą do nich zmiany w układzie odpornościowym, takie jak wzrost poziomu prozapalnych substancji chemicznych, zmiany w produkcji melatoniny, zaburzenia neuroprzekaźników, takich jak serotonina i noradrenalina, a także wpływ stresu i traumatycznych doświadczeń z dzieciństwa. Zaburzenia w funkcjonowaniu osi podwzgórze-przysadka-nadnercza również mogą przyczyniać się do pojawienia się tych problemów.
Przewlekły ból wiąże się również z wieloma neuroprzekaźnikami, które mają związek z depresją, takimi jak GABA, glutaminian, serotonina, neurokininy, tlenek azotu, substancja P, glicyna i opioidy. Ich skomplikowane wzajemne zależności sprawiają, że przewlekły ból i depresja są trudne do leczenia.
System dopaminergiczny w mózgu, który obejmuje obszary odpowiedzialne za uczucie nagrody, również odgrywa istotną rolę w tych schorzeniach. U osób z przewlekłym bólem dochodzi do obniżenia poziomu dopaminy, co wpływa na motywację do podejmowania działań lub unikania bodźców. To może tłumaczyć, dlaczego osoby z przewlekłym bólem mają często problemy z odczuwaniem radości i motywacji, co jest również charakterystyczne dla depresji.
Chociaż istnieje wiele mechanizmów łączących przewlekły ból i depresję, badania sugerują, że regularna aktywność fizyczna może pomóc w łagodzeniu objawów obu tych schorzeń. Ćwiczenia mogą wpływać na neuroprzekaźniki, układ odpornościowy i inne procesy biologiczne, co czyni je obiecującą metodą terapii dla osób zmagających się z bólem i depresją.
Wpływ ćwiczeń fizycznych na zapobieganie i leczenie współistniejącej depresji i przewlekłego bólu.
Ćwiczenia fizyczne mogą być niedocenianą metodą leczenia przewlekłego bólu i depresji. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), aż 31% dorosłych na świecie w 2024 roku nie spełniało zaleceń dotyczących poziomu aktywności fizycznej z 2022 roku. Brak regularnych ćwiczeń może zwiększać ryzyko wystąpienia współistniejącej depresji i przewlekłego bólu. Zachęcanie do większej aktywności fizycznej może być skutecznym sposobem na zmniejszenie tego ryzyka.
Ćwiczenia można podzielić na dwie kategorie: aerobowe i anaerobowe. Ćwiczenia aerobowe to aktywności angażujące duże grupy mięśniowe, wykonywane w sposób rytmiczny i możliwe do utrzymania przez dłuższy czas, takie jak bieganie czy jazda na rowerze. Ćwiczenia anaerobowe natomiast to krótkie, intensywne wysiłki, które korzystają z energii zgromadzonej w mięśniach i nie wymagają stałego dostarczania tlenu, na przykład przysiady ze sztangą czy wyciskanie na ławce. Obie formy ćwiczeń przynoszą różnorodne korzyści zdrowotne.
Aktywność fizyczna jest jednym z głównych czynników wpływających na zdrowe życie. Badania pokazują, że regularne ćwiczenia zmniejszają ryzyko wielu chorób, takich jak choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca, rak, nadciśnienie, otyłość, depresja czy osteoporoza. Efekty ćwiczeń są stopniowe – im większa aktywność, tym większe korzyści zdrowotne. Na przykład osoby, które poprawiły swoją kondycję w ciągu pięciu lat, zmniejszyły ryzyko śmierci o 44% w porównaniu do osób, które pozostały nieaktywne.
Ćwiczenia anaerobowe pomagają obniżyć ciśnienie krwi, poprawić profil lipidowy, zmniejszyć ryzyko cukrzycy typu 2 oraz chorób sercowo-naczyniowych. Trening siłowy wspiera rozwój zdrowej masy kostnej i zwiększa siłę mięśni. Z kolei ćwiczenia aerobowe korzystnie wpływają na wydolność organizmu i ogólną sprawność fizyczną.
Regularna aktywność fizyczna przynosi liczne korzyści zdrowotne, nawet jeśli jest wykonywana w mniejszym stopniu niż zalecają standardy zdrowotne. Może być to efektywny, korzystny i stosunkowo tani sposób na zmniejszenie objawów współistniejącego przewlekłego bólu i depresji. Zarówno ćwiczenia aerobowe, jak i anaerobowe mają unikalne właściwości, które mogą pomóc w leczeniu tych schorzeń.
Magnez od testosterone.pl – wycisza układ nerwowy oraz wspomaga jakość snu – KUP TUTAJ
Proponowane teorie dotyczące mechanizmu związku między depresją a ćwiczeniami
Hipoteza termogeniczna
Hipoteza termogeniczna sugeruje, że wzrost temperatury ciała po ćwiczeniach jest odpowiedzialny za zmniejszenie objawów depresji. Po ćwiczeniach może dojść do podwyższenia temperatury określonych obszarów mózgu, co wpływa na uczucie relaksu i rozluźnienia napięć mięśniowych.
Hipoteza endorfinowa
Hipoteza endorfinowa sugeruje, że ćwiczenia mają pozytywny wpływ na depresję poprzez zwiększoną produkcję endorfin, które po wysiłku mogą poprawić nastrój. Endorfiny często są związane z poprawą samopoczucia.
Hipoteza monoaminowa
Ta hipoteza sugeruje, że ćwiczenia mogą prowadzić do zwiększenia ilości dostępnych neurotransmiterów, takich jak serotonina, dopamina, noradrenalina, które odpowiadają za pozytywne emocje, a ich poziom bywa obniżony u osób z depresją.
Hipoteza rozproszenia
Hipoteza rozproszenia sugeruje, że ćwiczenia mogą pomóc osobie z depresją skupić się na czymś innym, co odwróci jej uwagę od smutnych myśli.
Hipoteza poczucia własnej skuteczności
Hipoteza poczucia własnej skuteczności zakłada, że ćwiczenia mogą zwiększyć poczucie własnej skuteczności u osób z depresją. Osoby z depresją często nie wierzą w swoje możliwości, co prowadzi do negatywnych myśli i zamartwiania się.
Ćwiczenia anaerobowe
Ćwiczenia anaerobowe obejmują krótkie, intensywne serie aktywności, które wykorzystują energię zgromadzoną w mięśniach zamiast tlenu do napędzania organizmu. Wpływ treningu anaerobowego na depresję nie był jednak badany w takim samym stopniu jak ćwiczenia aerobowe. Meta-analiza wykazała, że podstawowe efekty treningu siłowego, będącego formą ćwiczeń anaerobowych, jako metody leczenia depresji, nie poprawiły się znacząco w badanych grupach. Autorzy zauważyli jednak, że słabe przestrzeganie zaleceń treningowych mogło wpłynąć na wyniki badań.
Jednak późniejsze badania sugerują, że trening siłowy może być skuteczną metodą leczenia depresji. Chociaż literatura naukowa nie zawsze jest zgodna, niektórzy badacze uważają, że programy treningowe oparte na ćwiczeniach siłowych, prowadzone pod nadzorem, mogą przynieść korzyści w leczeniu depresji. Mimo to konieczne są dalsze badania, aby potwierdzić, czy jest to skuteczna metoda terapii.
Ogólnie rzecz biorąc, trening siłowy wykazuje pewne pozytywne efekty u osób cierpiących na depresję i przewlekły ból, szczególnie dzięki temu, że może poprawiać jakość życia.
Ćwiczenia aerobowe
Ćwiczenia aerobowe to wszelkie rodzaje aktywności, które angażują duże grupy mięśniowe, mają rytmiczny charakter i można je wykonywać w sposób ciągły. Badania sugerują, że ćwiczenia aerobowe są szczególnie korzystne w leczeniu i zapobieganiu zaburzeniom depresyjnym. Randomizowane badanie kontrolowane wykazało, że ćwiczenia aerobowe były skuteczne jako lek przeciwdepresyjny, choć niektóre formy ćwiczeń aerobowych, w szczególności bieganie, mogą być najkorzystniejsze w łagodzeniu objawów depresji.
Ograniczenia tego badania obejmowały fakt, że tylko 15% uczestników było losowo przydzielonych do grup, co jest uznawane za częściowo losowy projekt zależny od preferencji pacjentów. Ćwiczenia aerobowe miały także korzyść w poprawie stanu fizycznego pacjentów oraz ich depresji. Udowodniono również, że ćwiczenia aerobowe zmniejszają intensywność bólu i niepełnosprawność funkcjonalną u pacjentów z przewlekłym bólem dolnej części pleców, szczególnie gdy są stosowane w połączeniu z innymi metodami, takimi jak edukacja i fizjoterapia.
Ten rodzaj leczenia poprawia wydolność aerobową i wytrzymałość pacjentów, a także zmniejsza inne formy przewlekłego bólu, co z kolei poprawia ich jakość życia. Ćwiczenia aerobowe mogą być niskim ryzykiem i kosztowo efektywną formą leczenia depresji i przewlekłego bólu, która nie pogarsza stanu fizycznego pacjenta.
Praktyczne sposoby, w jakie ćwiczenia mogą poprawić wyniki leczenia współistniejącej depresji i bólu.
Badania dotyczące zarządzania współistniejącą depresją i przewlekłym bólem przy pomocy ćwiczeń wciąż są ograniczone. Niemniej jednak ćwiczenia aerobowe od dawna są uznawane za skuteczną metodę leczenia depresji. Badania wskazują, że nawet wykonywanie ćwiczeń poniżej zalecanych poziomów może przynieść znaczące korzyści w leczeniu depresji. Dla osób doświadczających depresji, regularne wykonywanie ćwiczeń aerobowych, przez co najmniej 15 minut dziennie, osiągając 60–75% maksymalnego tętna, może być szczególnie korzystne.
Regularne wykonywanie ćwiczeń aerobowych przez co najmniej 15 minut dziennie, osiągając 60–75% maksymalnego tętna, może przynieść korzyści osobom doświadczającym depresji. Ponadto ćwiczenia oporowe, które angażują różne części ciała, mogą zmniejszyć ból, a połączenie treningu siłowego z ćwiczeniami aerobowymi może być korzystne w leczeniu współistniejącej depresji i bólu. Należy podkreślić, że trening oporowy oferuje szeroki zakres ćwiczeń, dlatego powinien być planowany i przeprowadzany przez wykwalifikowanych specjalistów od siły i kondycji.
Rodzaje bólu i propozycje metod leczenia:
- Ból neuropatyczny
Zalecane metody: ćwiczenia rozciągające i wzmacniające mięśnie, ćwiczenia oporowe, aerobowe, kontrola ruchu/stabilizacja oraz ćwiczenia umysł-ciało (takie jak Tai Chi i joga). Regularne wykonywanie tych aktywności przez 30–60 minut dziennie przez 10–12 tygodni może przyczynić się do zmniejszenia bólu i objawów depresji. Szczególnie korzystne w leczeniu bólu u pacjentów z stwardnieniem rozsianym mogą być ćwiczenia aerobowe, aqua-aerobik oraz trening oporowy. - Ból mięśniowo-szkieletowy
Proponowane metody: ćwiczenia aerobowe i anaerobowe. Regularne wykonywanie ćwiczeń siłowych o wysokiej intensywności (70–85% maksymalnego obciążenia) 3 razy w tygodniu przez 20 minut może przynieść ulgę w bólu i pomóc w łagodzeniu objawów depresji. - Ból nociceptywny
Rekomendowane metody leczenia: terapia poznawczo-behawioralna oraz psychoterapia. Dodatkowo, regularne ćwiczenia fizyczne oraz odpowiednia ilość snu mogą wspomóc proces leczenia.
Podsumowanie
Wiele badań pokazuje, że regularne ćwiczenia mogą stanowić istotną pomoc dla osób zmagających się zarówno z depresją, jak i przewlekłym bólem. Programy ćwiczeń, opracowane przez specjalistów w tej dziedzinie, mogą być w pełni dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjentów, a ćwiczenia aerobowe, szczególnie gdy są stosowane w połączeniu z innymi metodami terapeutycznymi, wykazują dużą skuteczność w łagodzeniu objawów depresji. Dodatkowo, aktywność fizyczna nie tylko poprawia samopoczucie, ale także wpływa na jakość życia, zmniejszając odczuwany ból.
Choć dostępne badania jednoznacznie pokazują korzyści płynące z ćwiczeń w przypadku depresji oraz przewlekłego bólu osobno, wciąż brakuje dokładnych wskazówek, które typy ćwiczeń będą najskuteczniejsze w leczeniu obu tych problemów jednocześnie. Celem tego artykułu jest więc przyjrzenie się tej kwestii z bliska i dostarczenie cennych informacji na ten temat. Ponadto, choć badania pokazują, że ćwiczenia mogą być skuteczną formą leczenia, to wciąż potrzebujemy bardziej szczegółowych analiz, aby lepiej dopasować programy ćwiczeń do różnych rodzajów bólu i depresji.
Ćwiczenia fizyczne to metoda, która jest nie tylko efektywna, ale także stosunkowo tania i dostępna. Warto kontynuować badania w tym obszarze, by dokładniej poznać mechanizmy, które stoją za jej działaniem, oraz lepiej dopasować ją do potrzeb pacjentów cierpiących na depresję i przewlekły ból. Dzięki temu możliwe będzie opracowanie bardziej spersonalizowanych programów terapeutycznych, które przyniosą większe korzyści w leczeniu obu tych schorzeń.
Bibliografia
- Armbrecht, E.; Shah, A.; Schepman, P.; Shah, R.; Pappadopulos, E.; Chambers, R.; Stephens, J.; Haider, S.; McIntyre, R.S. Economic and humanistic burden associated with noncommunicable diseases among adults with depression and anxiety in the United States. J. Med. Econ. 2020, 23, 1032–1042.
- Augustin, N.; Bendau, A.; Heuer, S.; Kaminski, J.; Ströhle, A. Resistance Training in Depression. Dtsch. Arztebl. Int. 2023, 120, 757–762.
- Blier, P.; Abbott, F.V. Putative mechanisms of action of antidepressant drugs in affective and anxiety disorders and pain. J. Psychiatry Neurosci. 2001, 26, 37–43.
- Carneiro, L.; Afonso, J.; Ramirez-Campillo, R.; Murawska-Ciałowciz, E.; Marques, A.; Clemente, F.M. The Effects of Exclusively Resistance Training-Based Supervised Programs in People with Depression: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Int. J. Environ. Res. Public Health 2020, 17, 6715.
- Geneen, L.J.; Moore, R.A.; Clarke, C.; Martin, D.; Colvin, L.A.; Smith, B.H. Physical activity and exercise for chronic pain in adults: An overview of Cochrane Reviews. Cochrane Database Syst. Rev. 2017, 4, CD011279.
- Han, C.; Pae, C.U. Pain and depression: A neurobiological perspective of their relationship. Psychiatry Investig. 2015, 12, 1–8.
- Hooten, W.M. Chronic Pain and Mental Health Disorders: Shared Neural Mechanisms, Epidemiology, and Treatment. Mayo Clin. Proc. 2016, 91, 955–970.
- Howlett, C.A.; Stanford, T.; Berryman, C.; Karran, E.L.; Bellan, V.; Coussens, S.; Miles, S.; Moseley, G.L. Investigating self-report and neuropsychological assessments of cognitive flexibility in people with and without persistent pain: An online, cross-sectional, observational study. Br. J. Pain 2024, 18, 176–196.
- Licinio, J.; Wong, M.L. Advances in depression research: Second special issue, 2020, with highlights on biological mechanisms, clinical features, co-morbidity, genetics, imaging, and treatment. Mol. Psychiatry 2020, 25, 1356–1360.
- Möller, H.J.; Falkai, P. Is the serotonin hypothesis/theory of depression still relevant? Methodological reflections motivated by a recently published umbrella review. Eur. Arch. Psychiatry Clin. Neurosci. 2023, 273, 1–3.
- Moncrieff, J.; Cooper, R.E.; Stockmann, T.; Amendola, S.; Hengartner, M.P.; Horowitz, M.A. The serotonin theory of depression: A systematic umbrella review of the evidence. Mol. Psychiatry 2023, 28, 3243–3256.
- Patel, H.; Alkhawam, H.; Madanieh, R.; Shah, N.; Kosmas, C.E.; Vittorio, T.J. Aerobic vs anaerobic exercise training effects on the cardiovascular system. World J. Cardiol. 2017, 9, 134–138.
- Remes, O.; Mendes, J.F.; Templeton, P. Biological, Psychological, and Social Determinants of Depression: A Review of Recent Literature. Brain Sci. 2021, 11, 1633.
- Roughan, W.H.; Campos, A.I.; García-Marín, L.M.; Cuéllar-Partida, G.; Lupton, M.K.; Hickie, I.B.; Medland, S.E.; Wray, N.R.; Byrne, E.M.; Ngo, T.T.; et al. Comorbid Chronic Pain and Depression: Shared Risk Factors and Differential Antidepressant Effectiveness. Front. Psychiatry 2021, 12, 643609.
- Syroyid Syroyid, I.; Cavero-Redondo, I.; Syroyid Syroyid, B. Effects of Resistance Training on Pain Control and Physical Function in Older Adults With Low Back Pain: A Systematic Review With Meta-analysis. J. Geriatr. Phys. Ther. 2022, 46, E113–E126.
- Treede, R.D.; Rief, W.; Barke, A.; Aziz, Q.; Bennett, M.I.; Benoliel, R.; Cohen, M.; Evers, S.; Finnerup, N.B.; First, M.B.; et al. A classification of chronic pain for ICD-11. Pain 2015, 156, 1003–1007.
- Thompson, P.D.; Arena, R.; Riebe, D.; Pescatello, L.S. ACSM’s new preparticipation health screening recommendations from ACSM’s guidelines for exercise testing and prescription, ninth edition. Curr. Sports Med. Rep. 2013, 12, 215–217.
- Wahid, A.; Manek, N.; Nichols, M.; Kelly, P.; Foster, C.; Webster, P.; Kaur, A.; Friedemann Smith, C.; Wilkins, E.; Rayner, M.; et al. Quantifying the Association Between Physical Activity and Cardiovascular Disease and Diabetes: A Systematic Review and Meta-Analysis. J. Am. Heart Assoc. 2016, 5.
- Warburton, D.E.R.; Bredin, S.S.D. Health benefits of physical activity: A systematic review of current systematic reviews. Curr. Opin. Cardiol. 2017, 32, 541–556.
Greenberg, P.E.; Fournier, A.A.; Sisitsky, T.; Simes, M.; Berman, R.; Koenigsberg, S.H.; Kessler, R.C. The Economic Burden of Adults with Major Depressive Disorder in the United States (2010 and 2018). Pharmacoeconomics 2021, 39,