źródło zdjęcia: https://willowhealthfood.com/wp-content/uploads/2019/06/Kanna.jpg
Niczyje życie nie jest usłane różami. U każdego występują okresy gorszego samopoczucia, w takich momentach wiele osób szuka dodatkowego wsparcia mogącego obniżyć symptomy „gorszych dni”. Jednym z takich preparatów może okazać się Kanna, o której poniżej.
Czym jest Kanna?
Sceletium tortuosum to mało znana roślina psychoaktywna pochodząca z Afryki Południowej. Ma wiele nazw zwyczajowych, w tym kanna, canna, canna-root, channa, gunna, kougoed, kauwgoed, Kauwgood, Kon (co oznacza „quid”) i Kou. Kougoed (a zatem „kanna” poprzez skojarzenie) oznacza „żuć(móc) rzeczy” lub „coś do żucia”. Częścią zamieszania wokół nazewnictwa jest to, że różne rośliny były nazywane „kanna”, „canna” lub „kouged”.
Kanna jest odpornym, zdrewniałym sukulentem o jasnozielonych, wypełnionych płynem liściach. Nazwa rodzaju pochodzi od gęsto „szkieletowanego” wyglądu liści z poprzednich lat [1]. Roślina jest łatwa w uprawie i cieszy się popularnością wśród wielu kolekcjonerów etnobotanicznych na całym świecie, którzy uprawiają, fermentują i przygotowują z niej materiał.
Stosowana była przez pasterzy, łowców czy zbieraczy, jako substancja wspierająca dobre samopoczucie. Roślina zazwyczaj zostawała poddawana suszeniu a następnie żuta lub stosowana w różnego rodzaju naparach. Co więcej zastosowanie swe miała przed polowaniami, w celu poprawy koncentracji i zmniejszenia poziomu kortyzolu.
Kanna standaryzowana na mesembrynę
Substancja aktywna Kanny
Mesembryna, czyli składnik aktywny kanny jest inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny, czyli obniża aktywność wyselekcjonowanych transporterów serotoniny, których zadaniem jest „upychanie” serotoniny z przestrzeni synaptycznych, ponownie do wnętrza neuronów presynaptycznych. Dzięki inhibicji wychwytu zwrotnego molekuły szczęścia uzyskuje się jej większe stężenie w synapsie, dzięki czemu większa ilość serotoniny dociera do receptorów postsynaptycznych. Efekt ten potęguje działanie serotoniny w układzie serotoninergicznym.
Wysokie dawki omega-3 wpływają także antydepresyjnie
Działanie rośliny
Ciekawym jest fakt, iż połączenie działania prokognitywnego i jednocześnie wyciszająco-uspokajającego jest czymś, co rzadko występuje w naturze. Często substancje uspokajające mają także charakter „ogłupiający”. Jak wskazuje literatura naukowa – Kanna – wykazuje działanie mimikujące SSRI, przy jednoczesnym wzroście funkcji kognitywnych.
W pewnym badaniu wykonanym przez David Terburg i wsp. wykazano, iż już jednorazowe dostarczenie kanny standaryzowanej na msembrynę poprawiało wyniki w testach: Emotion-Matching Task (EMT) oraz w Perceptual-Load Task (PLT).
Zauważono, iż u osób, które otrzymały ekstrakt z kanny, poprawie uległa komunikacja ciała migdałowatego z podwzgórzem oraz zmniejszyła się aktywacja ciała migdałowatego na bodźce stresowe oraz o negatywnym wydźwięku, w porównaniu do grupy placebo. Wyniki te wskazują na to, iż zastosowanie Sceletium tortuosum może usprawniać funkcje kognitywne w niesprzyjających warunkach, co może mieć przełożenie na osoby borykające się ze stanami lękowymi, pogorszonym nastrojem czy z nadreaktywnością na niesprzyjające warunki typu bodźce stresowe.
Co więcej – roślina wykazuje także pozytywny wpływ na funkcje kognitywne. Dzieje się to za pomocą właściwości, jaką jest inhibicja fosfodiesterazy typu 4. Przekłada się to na większą ilość cAMP w komórkach nerwowych, a co za tym idzie poprawą pamięci oraz działaniem antydepresyjnym. Kanna, w odróżnieniu od leków z grupy SSRI wykazuje działanie już przy jednorazowym dostarczeniu substancji, gdzie w przypadku leków, efekt odczuwalny jest zazwyczaj po kilku dniach czy nawet tygodniach.
Możliwe skutki uboczne oraz interakcje
Ze względu na mechanizm działania, należy unikać równoczesnego stosowania SSRI. Ciekawostka – stosowanie ekstraktu z Kanny wykazuje synergizm działania z THC, zwiększając zatem efekt narkotyczny związku występującego w Marihuanie
Dawkowanie
W okresach wzmożonych sytuacji stresowych czy pogorszonym nastroju, zaleca się zastosowanie dwóch dawek po 25 mg rozłożonych na porę ranną oraz wieczorną
Bibliografia:
Madira Coutlyne Manganyi A Chewable Cure “Kanna”: Biological and Pharmaceutical Properties of Sceletium tortuosum Molecules. 2021 May; 26(9): 2557. Published online 2021 Apr 28. doi: 10.3390/molecules26092557
David Terburg et al. “Acute Effects of Sceletium tortuosum (Zembrin), a Dual 5-HT Reuptake and PDE4 Inhibitor, in the Human Amygdala and its Connection to the Hypothalamus” Neuropsychopharmacology. 2013 Dec; 38(13): 2708–2716.
McKenna, D.J., Towers, G.H.N. and Abbott, F. (1984) Monoarnine oxidase inhibitors in South American hallucinogenic plants: tryptarnines and 0-carboline constituents of ayahuasca. Journal of Ethnopharmacology 10, 195-223.
Smith, Michael T., Neil R. Crouch, Nigel Gericke, and Manton Hirst. 1996. Psychoactive constituents of the genus Sceletium N.E. Br. and other Mesembryanthemaceae: A review. Journal of Ethnopharmacology 50:119–30
Coetzee, Dirk & Lopez, Victor & Smith, Carine. (2015). High-mesembrine Sceletium extract (Trimesemine™) is a monoamine releasing agent, rather than only a selective serotonin reuptake inhibitor. Journal of Ethnopharmacology. 177. 10.1016/j.jep.2015.11.034.
Terburg, D., Syal, S., Rosenberger, L. A., Heany, S., Phillips, N., Gericke, N., Stein, D. J., & van Honk, J. (2013). Acute effects of Sceletium tortuosum (Zembrin), a dual 5-HT reuptake and PDE4 inhibitor, in the human amygdala and its connection to the hypothalamus. Neuropsychopharmacology : official publication of the American College of Neuropsychopharmacology, 38(13), 2708–2716.
Thomas Brendler, Josef A. Brinckmann, Ulrich Feiter, Nigel Gericke, Lucy Lang, Olga N. Pozharitskaya, Alexander N. Shikov, Michael Smith, and Ben-Erik van Wyk Sceletium for Managing Anxiety, Depression and Cognitive Impairment:A Traditional Herbal Medicine in Modern-Day Regulatory Systems Curr Neuropharmacol. 2021 Sep 14; 19(9): 1384–1400. Published online 2021 Sep 14. doi: 10.2174/1570159X19666210215124737