zdjęcie: pexels-yan-krukau-5794024-scaled.jpg
MTM definicja
Manualne testy mięśniowe są narzędziem stosowanym głównie przez fizjoterapeutów i neuroterapeutów. Dzięki ich użyciu doświadczony terapeuta jest w stanie ocenić jak dana struktura pracuje. Testowanie poszczególnych grup mięśniowych polega na stawianiu oporu dla konkretnego zadania ruchowego pacjenta w danej płaszczyźnie. Zwykle przy ich użyciu sprawdza się podstawowe funkcje mięśni. Na przykładzie grupy kulszowo-goleniowej, która odpowiedzialna jest między innymi za zgięcie stawu kolanowego, sprawdzamy czy nic nie zaburza jej pracy w tym konkretnym zadaniu. Siła oporu powinna być skierowana w przeciwnym kierunku. W naszym przykładzie będzie to nacisk dłonią terapeuty na piętę podopiecznego, gdy ten leży na brzuchu i próbuje zgiąć nogę w kolanie przyciągając stopę w stronę pośladka. Dodatkowo stosuje się pewne manipulacje w okolicy struktury, aby wywołać naturalne odruchy „ucieczki”.
Takim sposobem terapeuta będzie w stanie ocenić czy dany mięsień jest normotoniczny, hipotoniczny czy hipertoniczny. Podczas takiego testu nie chcemy, aby podopieczny użył sto procent swoich sił, a jedynie części, ponieważ testujemy tutaj reaktywność mięśniową, a nie jego siłę. Aczkolwiek takie testowanie w niektórych przypadkach też będzie przydatne w pracy trenera w celu ustalenia dysproporcji siłowych sportowca. Podczas takich testów również staramy się obserwować całe ciało pacjenta w celu zaobserwowania zachodzących kompensacji, może to być nawet zaciskanie zębów czy wstrzymywanie oddechu (co to są kompensacje opisałem w moim artykule: Czym są kompensacje?).
Suplement w formie cytrynianu magnezu o jednym z najlepszych profili wchłanialności – KUP TUTAJ
Toniczność mięśnia
Toniczność jest określeniem stosowanym w neurodiagnostyce jako stan jakości napięcia mięśniowego. Mięśnie normotoniczne to te o prawidłowym sygnale mięśniowym. Po zastosowaniu testu i użyciu manipulacji odpowiednio reaguje, zostaje wyhamowany i wraca po chwili do normy. Hipotonia i hipertonia to kolejno mięśnie o obniżonym sygnale, stale wyhamowane oraz te które są stale w mocnym na napięciu bez reakcji na sygnały z zewnątrz. Mięsień wyhamowany to innymi słowy mięsień „nieaktywny”, ale nie oznacza to dosłownie braku jego aktywności. Może to trwać chwilę, na przykład po zastosowaniu celowej manipulacji, albo dłużej, wtedy nazywamy to hipotonią mięśnia. Tak zwane „wyhamowanie” jest w głównej mierze spowodowane zaburzoną sygnalizacją nerwową w danym obszarze.
Odświeżony suplement zawierający podstawową witaminę D3 w porcji 2000 IU – KUP TERAZ
Jak to wszystko działa?
Nasz narząd ruchu jest niezwykle skomplikowanym systemem. Natomiast możemy dla uproszczenia definicji podzielić go na dwie części. Pierwsza część to tak zwana konstrukcja nośna, czyli szkieletowa. Jest to zespół dźwigni połączonych stawami. Drugą częścią są mięśnie, które są systemem napędowym ciała. Praca całości jest kontrolowana przez układ nerwowy, impulsy docierające z mózgu do układu ruchu. Ruch jest zatem niczym innym jak świadomym (lub nie) sterowaniem aktywnością poszczególnych grup mięśni przy wsparciu kontroli sensorycznej. Kontrola ta jest świadomością ułożenia ciała w przestrzeni za pomocą wszystkich zmysłów. Dotyk i wzrok grają tutaj główną rolę. Włókna mięśniowe wykonujące dane zadania ruchowe możemy podzielić na trzy grupy funkcjonalne:
-agonistyczne (realizują tą samą funkcję) np. grupa mięśni kulszowo-goleniowych podczas zginania stawu kolanowego.
-antagonistyczne (realizują przeciwną funkcję) np. mięśnie czworogłowe uda które biorą udział w przeciwnym ruchu, czyli prostowaniu kolana.
-synergistyczne (współdziałają przy realizacji danego ruchu, na przykład stabilizują, napinając się izometrycznie)
Dzięki tej wiedzy możemy obserwować jak reaguje ciało na poszczególne testy i wyciągać własne wnioski.
MTM w praktyce trenera
Testy mięśniowe mogą być bardzo przydatnym elementem diagnostyki w pracy trenera indywidualnego, jeśli nabierze on wprawy. Higiena wykonywania testów oraz odpowiednia edukacja podopiecznego są tutaj bardzo ważne. Jeśli wiemy, jak współpracować z podopiecznym oraz jakie informacje chcemy uzyskać to prawdopodobnie uda nam się potwierdzić nasze ówczesne przypuszczenia wyciągnięte z diagnostyki wstępnej. Diagnostyka wstępna to między innymi wywiad i podstawowe testy w statyce i w ruchu, które opisałem w innym artykule „Podstawowe testy diagnostyczne w praktyce trenera”. Jednakże dla trenera personalnego MTM będą raczej tylko uzupełnieniem diagnostyki oraz próbą potwierdzenia swoich dotychczasowych przypuszczeń. Możemy również dzięki nim wyłapać niektóre dysproporcje siły mięśniowej, których nie wykazała wcześniejsza diagnostyka. Tak jak pisałem na wstępie, stanowią one trzon w pracy fizjoterapeutów.
Natomiast trener nie testuje w gabinecie na co dzień pacjentów. Dlatego nie może opierać swojej diagnostyki jedynie na testach reaktywności mięśniowej. Kolejnym powodem by nie traktować ich jako główną część swojej pracy trenera jest czas który musimy poświęcić na naukę bycia dobrym diagnostą. Owszem znajdą się osoby, które z nabytym doświadczeniem będą mogły zdecydowanie precyzyjniej przetestować pacjenta w krótkim czasie. Aczkolwiek w pracy trenera warto traktować je z lekką dozą niepewności i stosować jako uzupełnienie naszego wachlarzu diagnostycznego.
