https://pixabay.com/photos/rock-climbing-free-climbing-climbing-2264698/
Wspinaczka skałkowa w ostatnim czasie bardzo zyskała na popularności. To sport polegający na wspinaniu się po ścianach skalnych za pomocą lin i specjalnego sprzętu w zależności od trudności i ciężkości wspinaczki. Koncepcja polega na dotarciu do punktu końcowego lub szczytu ściany skalnej lub struktury.
Jest to sport wymagający fizycznie, który łączy siłę i zwinność z hartem ducha wymaganym do pokonania ścianki. Może to być niebezpieczne, ale często uważa się to za pozytywny aspekt przygody, który dostarcza adrenaliny.
Na świecie występuje wiele rodzajów skał, od magmowych (granit), przez osadowe (wapień i piaskowiec), po metamorficzne (gnejs). Niektóre trasy są również zbudowane na sztucznych ścianach.
6 powodów, dla których warto się wspinać
1. Wspinaczka wzmacnia mięśnie: nóg, ramion, barków, pleców, ale również wzmacnia się chwyt.
2. Połączenie treningu siłowego i wytrzymałościowego podczas wspinaczki jest doskonałe do rozwoju tych dwóch ważnych zdolności motorycznych.
3. Wzmacnia się siła psychiczna, ponieważ stawiamy sobie cel podczas wspinaczki, który możemy osiągnąć własną siłą mięśni.
4. Wspinaczka poprawia zdolność koncentracji poprzez uważne i dokładne ruchy ciała oraz ocenę ryzyka.
5. Adrenalina i dreszczyk emocji mogą pomóc w zapomnieniu o problemach.
6. Jeśli uprawiamy ten sport z kimś bliskim, tworzymy łączące doświadczenia ze znajomymi lub rodziną. Można również poznać dużo osób z podobną zajawką.
Wsparcie zdolności organizmu podczas ciężkich jednostek treningowych
Rodzaje wspinaczek
1. Wspinaczka bez liny
Wspinaczka na wysokość skoku bez liny zabezpieczającej nazywa się boulderingiem. W przeszłości ćwiczenia na małych skałkach – tzw. głazach – służyły jako przygotowanie do dłuższych wypraw alpejskich. Dziś bouldering jest odrębną dyscypliną, w której odbywają się również zawody. Podczas boulderingu wspinacze często spędzają godziny na opanowaniu trudnych kombinacji chwytów. Specjalne maty piankowe zostały zaprojektowane tak, aby uniknąć mocnego uderzenia w przypadku przypadkowego upadku. Sprzęt ogranicza się do dobrze dopasowanych butów wspinaczkowych, maty do boulderingu i magnezji.
2. Wspinaczka sportowa
To wspinaczka na wysokim poziomie trudności na minimalnych uchwytach i stopniach. Wymaga ona dużej sprawności w zakresie zdolności fizycznych i techniki, która musi być odpowiednio opanowana. Wspinaczkę sportową można uprawiać w pomieszczeniach lub na świeżym powietrzu, ale też na ścianach skalnych, niezależnie od pogody. Wyposażenie obejmuje buty wspinaczkowe, uprząż wspinaczkową, linę, karabinek i kask.
3. Wspinaczka alpejska
Zakres tych wspinaczek obejmuje zarówno łatwe trasy wspinaczkowe, jak i ekstremalnie trudne wycieczki po wysokich ścianach. Oprócz umiejętności wspinaczkowych niezbędne jest doświadczenie alpinistyczne i znajomość planowania wycieczek, meteorologii, ratowania innych itp. Dla wielu alpinistów atrakcją są ogólne wrażenia alpejskie, które obejmują odsłonięte widoki, imponującą górską scenerię, obcowanie z naturą. Oprócz sprzętu wspinaczkowego niezbędne są dodatkowe elementy wyposażenia, które pozwolą dobrze przygotować się do warunków alpejskich (np. kurtka przeciwdeszczowa, apteczka).
4. Wspinaczka dla dzieci
Wspinaczka jest również idealna dla dzieci, aby wspierać rozwój zdolności motorycznych, siły, wytrzymałości i umiejętności społecznych. Wspinaczka może dać dzieciom i młodzieży szczególne poczucie spełnienia i pomóc wzmocnić ich pewność siebie. Dzieci nie mogą być przytłoczone, zawsze należy skupić się na elementach zabawy. Istnieją inne standardy dla dzieci podczas asekuracji i konieczny jest nadzór opiekunów, ponieważ dzieci często nie potrafią prawidłowo ocenić ryzyka.
Kreatyna – wsparcie zdolności treningowych oraz regeneracyjnych
Jak nauczyć się wspinać?
Wiele obiektów oferuje kursy i szkolenia z boulderingu i wspinaczki i ma własne centra wspinaczkowe, które często są otwarte dla wszystkich.
Minimalne wyposażenie wymagane do wspinaczki: buty wspinaczkowe, uprząż, urządzenie asekuracyjne i karabinek z blokadą, lina, kask, często magnezja.
Badanie
Wzrosła liczba sportowców uprawiających sporty wspinaczkowe. Wymagane są do niej określone umiejętności fizyczne i psychiczne. Celem tego przeglądu było określenie czynników wpływających na wysoką wydajność wspinaczkową. Ocenione zostały cechy fizjologiczne, biomechaniczne i psychologiczne, które ułatwiają wspinaczkę. Ocenione zostały również strategie treningowe i regeneracyjne.
Metody
Mała grubość fałdu skórnego, tkanki tłuszczowej i duża objętość przedramienia były cechami antropometrycznymi odnoszących sukcesy wspinaczy. Dobrze wytrenowane zginacze przedramion o dużej wydolności tlenowej prowadzą do odnoszenia sukcesów. Siła i wytrzymałość chwytu dłoni również miały wpływ na wynik. Elitarni wspinacze mieli długie czasy zwisania na palcach i zgiętych ramionach.
Wniosek
Siła i wytrzymałość dłoni, przedramion to bardzo ważne elementy u elitarnych wspinaczy. Skuteczny styl wspinaczki z ciągłym skupieniem i dokładnością, dużą prędkością i niskim zmęczeniem dzięki przystosowaniu do powtarzających się ćwiczeń izometrycznych jest pomocny we wspinaczce, podczas gdy niski poziom tkanki tłuszczowej ułatwia wspinaczkę. Niezbędne są ciągłe szkolenia, m.in. trening zginaczy palców, po którym powinna nastąpić aktywna regeneracja.
Źródło: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6527913/
Podsumowanie
Warto spróbować wspinaczki i zdecydować czy jest to coś dla nas. Pozwala ona rozwijać wiele zdolności motorycznych jak i psychicznych. Przełamujemy pewne bariery. Warto wspomnieć, że od niedawna wspinaczka górska stała się dyscypliną olimpijską.
Źródła:
https://www.rookieroad.com/climbing/what-is/
https://www.explore-share.com/blog/what-is-rock-climbing/
https://www.vertical-riot.de/klettern/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31193395/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6527913/
