Przewlekła choroba, jaką jest cukrzyca niewątpliwie doprowadza do długotrwałych zmian i zaburzeń w mikro- i makro krążeniu, wywołuje nieodwracalne uszkodzenie wielu narządów w naszym ciele. Najczęściej dochodzi do zaatakowania układu krążenia, nerek oraz narządu wzroku. U chorych z cukrzycą często występują zmiany w układzie mięśniowo-szkieletowym, które są źródłem ostrego lub przewlekłego bólu, a czasem mogą prowadzić do trwałego kalectwa.
Uszkodzenie stawów i kości w cukrzycy jest najczęściej konsekwencją niedostatecznej kontroli zaburzeń metabolicznych. Rozwój powikłań w układzie kostno-stawowym jest w głównej mierze następstwem utrzymującej się przewlekle hiperglikemii i zależy od aktywacji dwóch szlaków metabolicznych: enzymatycznego, związanego z reduktazą aldolazy i nieenzymatycznej glikacji.
Zmiany jakie zachodzą w układzie ruchu podczas cukrzycy to dość skomplikowany proces i daje różnorodny obraz kliniczny. Ma na to wpływ wiele czynników, takich jak:
- Typ cukrzycy
- Czas trwania choroby
- Rodzaj leczenia i jego przebieg
- Powikłania naczyniowo – nerwowe
- Zaburzenia gospodarki lipidowej i purynowej
- Masa ciała i stopień otyłości
Zmiany w układzie ruchu w przebiegu cukrzycy rozwijają się zazwyczaj po wielu latach trwania choroby, choć czasem występują we wczesnym jej okresie. Zaburzenia mogą dotyczyć wszystkich elementów układu ruchu: kości, stawów oraz tkanek okołostawowych. Niefortunnie pojawiają się one zarówno w przebiegu cukrzycy typu 1 jak i 2.
Przeprowadzono wiele badań i potwierdzono, że bardzo często występuje zapalenie torebki stawu barkowego w cukrzycy typu 2, a zespół ograniczenia ruchomości stawów i odruchowej dystrofii w cukrzycy typu 1.
Adhezyjne zapalenie torebki stawowej, czyli zamrożony bark, dotyka 2-5% ogólnej populacji i charakteryzuje się bólem oraz coraz bardziej ograniczonym zakresem ruchomości. Zamrożony barku może nastąpić np.: po urazie, po złamaniu, operacji lub po okresie unieruchomienia. Adhezyjne zapalenie torebki stawowej może mieć również podstępny początek, bez wcześniejszego urazu lub uszkodzenia barku. Istnieje wile czynników, które predysponują do zapalenia torebki stawowej. Stwierdzono, że diabetycy mają znacznie wyższe ryzyko powstania, rozwoju, stanu zaawansowania i nawrotu zapalenia torebki stawowej, a tym samym zamrożonego barku.
Aliness Kwas Alfa Liponowy R-ALA to suplement diety zawierający najbardziej bio dostępną formę ALA
CZYM JEST ADHEZYJNE ZAPALENIE TOREBKI STAWOWEJ?
Adhezyjne zapalenie torebki stawowej, inaczej zaznaczane jako AC (Adhesive capsulitis), objawia się bólem barku, sztywnością i utratą zakresu ruchomości.
Początkowy AC ma podstępny początek i nie towarzyszy mu żaden uraz ani kontuzja. Wtórną AC rozpoznaje się, gdy wiemy jaka jest przyczyna, taka jak uraz barku, złamanie, operacja lub unieruchomienie. Zarówno w pierwotnej, jak i wtórnej AC osoby często doświadczają negatywnego wpływu na swoje codzienne funkcjonowanie, a objawy mogą być tak poważne, aż do pełnego unieruchomienia barku! Proces powrotu do zdrowia często trwa latami, średni okres to około 18-30 miesięcy, przy czym niektórzy doświadczają pełnego przywrócenia ruchu i powrotu do sprawności, a inni mogą nigdy nie wrócić do pełnego zakresu ruchu ramion.
Czynniki ryzyka jakie należą do rozwoju pierwotnego lub podstępnego zapalenia torebki stawowej to:
- Choroby autoimmunologiczne (cukrzyca i choroby tarczycy)
- Dyslipidemia i inne stany metaboliczne
- Nadciśnienie i choroby układu krążenia
- Postępujący wiek
- Bardziej w tym temacie predysponowane są kobiety, ze względu na częstsze występowanie zaburzeń hormonalnych.
Osoby z cukrzycą są szczególnie podatne na AC, natomiast szacuje się, że AC dotyka 2-5% populacji ogólnej. Jednakże częstość występowania AC u diabetyków szacuje się na 20%. Ponadto osoby chore na cukrzycę dłużej ni 3 lata mogą spodziewać się gorszych wyników i są zdecydowanie w większej grupie ryzyka, jeśli chodzi o pozytywne wyniki w kierunku AC.
RÓŻNICA MIĘDZY CUKRZYCĄ TYPU 1 VS TYPU 2
Cukrzyca typu 1 to przewlekła choroba, w której organizm atakuje komórki trzustki wytwarzające hormon insulinę. Insulina jest niezbędna do przekształcania cukru w energię, umożliwiając glukozie przedostanie się do komórek organizmu. Osoby z cukrzycą typu 1 muszą codziennie kontrolować poziom insuliny. Ostateczna przyczyna cukrzycy typu 1 nie jest znana. Najczęściej do zachorowań dochodzi w skutek genetyczny.
Diabetycy typu 2 wytwarzają insulinę, jednak mogą jej nie wytwarzać w wystarczających ilościach lub ich organizm rozwija oporność na działanie insuliny. Ta insulino-oporność prowadzi do wysokiego poziomu glukozy we krwi. Niektórzy diabetycy typu 2 są w stanie poradzić sobie ze swoim stanem za pomocą diety i ćwiczeń fizycznych, jednak inni mogą potrzebować doustnych leków w celu poprawy działania insuliny, a jeszcze inni mogą wymagać suplementacji insuliny, podobnie jak diabetycy typu 1. Czynniki przyczyniające się do wystąpienia cukrzycy typu 2 obejmują nadwagę, większe rozmieszczenie tłuszczu w jamie brzusznej, a brak aktywności fizycznej dodatkowo wzmaga procesy chorobowe.
ADHEZYJNE ZAPALENIE TOREBKI STAWOWEJ: ETAPY I PROGRESJA
Etapy powstawania stanu zamrożonego barku obejmuje stopniowy, narastający ból, po którym dochodzi do utraty ruchomości w barku. Ten postęp można podzielić na trzy fazy:
- Wstępne zamrażanie: to najbardziej bolesna faza, która może trwać od dwóch do dziewięciu miesięcy. Pacjenci doświadczają rozproszonego i często powodującego kalectwo bólu barku, który zwykle nasila się w nocy i z rana. Towarzyszy w tej fazie również nadmierna sztywność i pełna utrata ruchomości w stawie barkowym.
- Stan zamrożenia: ta faza charakteryzuje się ciągłą utratą ruchu ramienia, ale zwykle z mniejszym bólem. Ta faza trwa zwykle od czterech miesięcy do dwóch lat.
- Rozmrażanie: jest to faza regeneracji, w której obserwuje się stopniowy powrót ruchu barku. W tej fazie uzyskanie pełnego zakresu ruchu ramion może zająć od sześciu miesięcy do wielu lat. W niektórych przypadkach pełny zakres ruchu nigdy nie zostanie osiągnięty. Wymaga on ciągłej pracy z fizjoterapeutą, by nie przeciążać danej struktury i by budować dobry fundament mięśniowy, aby zakres był nieodwracalnie przywrócony, o ile taka możliwość w ogóle zaistnieje.
JAKI TO MA ZWIĄZEK Z CUKRZYCĄ?
Zacznijmy od tego jaki związek ma jedno i drugie schorzenie… Trzeba zrozumieć, dlaczego częstość idiopatycznego zapalenia torebki stawowej jest znacznie wyższa u diabetyków, dlatego musimy najpierw przyjrzeć się patofizjologii zamrożonego barku.
Patofizjologia adhezyjnego zapalenia torebki stawowej niestety nadal nie jest do końca poznana ani w pełni przebadana i zrozumiana. Jedna z hipotez głosi, że zwiększony stan zapalny w torebce stawu ramiennego i płynie maziowym wywołuje zmiany zwłóknieniowe i zrosty w stawie. Nieprawidłowe poziomy komórek kontrolujących produkcję kolagenu powodują nierównowagę między rozpadem tkanki, przebudową i regeneracją. Badania pokazują również, że osoby z AC mają podwyższony poziom różnych typów cytokin zapalnych. Na podstawie tych informacji wysuwa się teorię, że AC wywodzi się z nieprawidłowych procesów zapalnych, które prowadzą do zmian zwłóknieniowych torebki barkowej. Ból związany z AC przypisywany jest początkowemu zapaleniu torebki stawowej, natomiast utrata zakresu ruchu jest spowodowana zmianami nierozwłóknionymi i zrostami w torebce stawowej.
Kluczową cechą zamrożonego barku jest zwężenie i pogrubienie samej torebki stawu ramiennego, wraz z zrostami w stawie i kurczeniem się przestrzeni stawowej. Występuje również pogrubienie interwału rotatorów, przestrzeni w przednio-górnej części barku, która jest wzmocniona więzadłami i włóknami torebkowymi. Skurczone i sztywne więzadło ramienno-ramienne, które przebiega przez interwał rotatorów, jest również często spotykane w przypadku adhezyjnego zapalenia torebki stawowej.
Istnieje wiele zmian widocznych na poziomie komórkowym i zewnątrzkomórkowym z adhezyjnym zapaleniem torebki. Zmienione poziomy i aktywność fibroblastów, proteinaz i innych składników zewnątrzkomórkowych, które są odpowiedzialne za produkcję i rozpad kolagenu, przebudowę tkanki bliznowatej i regenerację tkanki, stwierdza się w przypadku adhezyjnego zapalenia torebki stawowej. Dodatkowo podwyższone poziomy markerów zapalenia są widoczne w torebce stawowej. Jak stwierdzono wcześniej, uważa się, że zmiany zapalne prowadzą do zmian zwłóknieniowych obserwowanych w rozwoju zapalenia torebki stawowej
MROŻONE RAMIĘ I CUKRZYCA: LECZENIE I WYNIKI
Nie ma konkretnego, najlepszego sposobu leczenia osób z zamrożonym barkiem. Sprawdza się to szczególnie w przypadku diabetyków dotkniętych tym schorzeniem, ponieważ konsekwencje doprowadzają do dłuższych i cięższych objawów, w tym również zmniejszona reakcją na środki zachowawcze i zwiększone ryzyko powstania nowotworu.
Badania pokazują, że fizjoterapia w leczeniu zachowawczym, prowadzi do poprawy wyników, związanych z bólem i funkcjonalnością, u diabetyków z zamrożonym barkiem. Wykazano, że zarówno w przypadku diabetyków, jak i osób bez cukrzycy, grupowe zajęcia fizjoterapeutyczne, ćwiczenia bierne i łagodne, aktywne ćwiczenia ramion poprawiają długoterminowo wyniki w zakresie bólu i funkcji. Należy również zauważyć, że powrót do zdrowia w większości przypadków zapalenia torebki stawowej jest ustalony indywidualnie w czasie. Jednak badania podają, że od 20 do 50% pacjentów ma długotrwałe objawy, w tym ograniczony zakres ruchu, ale dzięki fizjoterapii objawy te są mniej uciążliwe. Inne metody leczenia zachowawczego obejmują przyjmowanie leków przeciwzapalnych (kortykosteroidy, dostawowe zastrzyki steroidowe). Wykazano, że doustne leki steroidowe, a także zastrzyki z kortykosteroidów, są korzystne w leczeniu adhezyjnego zapalenia torebki stawowej, jednak mogą one prowadzić do utrzymującego się wysokiego poziomu cukru we krwi u diabetyków.
PRZYKŁADOWE ĆWICZENIE ROZLUŹNIAJĄCE:
- Wahadło
Ćwiczenie wahadłowe to świetne ćwiczenie dla początkujących, które zmniejsza ból i zapewnia delikatny ruch zamarzniętego ramienia. Kluczem do tego ćwiczenia jest maksymalne rozluźnienie barku i umożliwienie pędu z bioder i tułowia zapewnienia ruchu w barku!
- Pozycja wyjściowa: oprzyj zdrową rękę na podwyższeniu/ stole/ komodzie. Ciężar ciała oprzyj na biodrach. Ręka chora niech zwisa swobodnie. W pozycji pochylenia poruszaj zwisającą ręką w kółko inicjując ruch z ciała. Podczas tego ćwiczenia powinieneś poczuć pracę mięśni barku i łopatki.
- KOMPENSACJA: Unikaj nadmiernego obciążania chorej ręki. Mięśnie chorego ramienia powinny być bardzo lekko aktywowane, wykorzystaj pęd ciała, aby wykonać większość ruchu.
W celu dobrania terapii niezbędna jest wizyta u fizjoterapeuty, by móc dokładnie określić stopień ruchomości i sprawności stawu barkowego.
D3+K2MK7+Omega-3 w jednej kapsułce! Wsparcie gospodarki glukozowej, stawów i odporności
CZY MOŻNA ZAPOBIEC adhezyjnemu zapaleniu torebki stawowej?
Idiopatycznemu zapaleniu torebki stawowej, ze względu na nieznaną przyczynę i słabe zrozumienie rozwoju tej przypadłości, jest trudno zapobiec. Jednak w przypadku diabetyków poprawa kontroli poziomu cukru we krwi może zmniejszyć ryzyko znaczengo rozpowszechnienia się tej choroby. Ponadto, wprowadzanie niewielkich zmian w stylu życia może dodatkowo zniwelować te zagrożenia, takie jak większa ilość snu, ograniczenie spożycia alkoholu i przyjęcie zdrowych technik radzenia sobie ze stresem, jednakże kluczem jest tutaj zrównoważona dieta i aktywność fizyczna.
Dla każdego, kto przechodzi operację barku, niezwykle ważne jest, aby jak najszybciej rozpocząć rehabilitację, aby zapobiec wtórnemu zapaleniu torebki stawowej.
Zarówno chorzy na cukrzycę typu 1, jak i typu 2 są narażeni na zwiększone ryzyko podstępnego początku adhezyjnego zapalenia torebki stawowej, przy czym ryzyko to wzrasta wraz z dłuższym czasem trwania i zmniejszoną kontrolą cukrzycy. Jako środek zapobiegawczy, dobrze kontrolowana cukrzyca może zmniejszyć całkowite obciążenie chorobą i zmniejszyć ryzyko podstępnego zamrożenia barku. Ponadto poprawa w zakresie wyborów stylu życia, takich jak wykonywanie codziennych ćwiczeń i kontrola wagi, może dodatkowo pomóc w pośrednim zmniejszeniu ryzyka.
Bibliografia:
- Adhesive capsulitis of the shoulder: review of pathophysiology and current clinical treatments. Hai V Le , Stella J Lee , Ara Nazarian, Edward K Rodriguez
- The relationship between the incidence of adhesive capsulitis and hemoglobin. Justin H Chan, Bryant S Ho, Hasham M Alvi, Matthew D Saltzman, Guido Marra
- Gentle thawing of the frozen shoulder: a prospective study of supervised neglect versus intensive physical therapy in seventy-seven patients with frozen shoulder syndrome followed up for two years. Ronald L Diercks, Martin Stevens
- Review of diabetic frozen shoulder. C Whelton, C A Peach
- Treatment of frozen shoulder by manipulation under anaesthetic and injection: does the timing of treatment affect the outcome? W J C Thomas, E F Jenkins, J M Owen, M J Sangster, R Kirubanandan, C Beynon, D A Woods
