Powodów dla których warto ograniczyć spożycie białego cukru u przeciętnej osoby nie sposób wymienić jednym tchem. Jest to produkt wysoko rafinowany, który nie zawiera w sobie dużej ilości niezbędnych mikroelementów. Jedyną jego zaletą jest szybkie uwolnienie glukozy do krwi i zastrzyk energii. Niestety na bardzo krótki czas, gdyż biały cukier posiada bardzo wysoki indeks glikemiczny, co oznacza, że po spożyciu sacharozy, gwałtownie pobudzamy do pracy trzustkę. To z kolei prowadzi do szybkiego rozkładu cukru, spadku poziomu glukozy i… powrotu głodu.
Cukier w nadmiarze
- podrażnia śluzówkę żołądka, a w skrajnych przypadkach niszczy błonę śluzową jelit,
- zaburza proces trawienia i wypróżniania, i może doprowadzić do zaparć (brak błonnika),
- strawienie dużych ilości cukru zużywa ogromne ilości energii, a także minerałów i witamin, a to może doprowadzić do wypłukania i niedoboru wielu z tych związków
- ponieważ cukier jest znany jako złodziej minerałów, najbardziej na jego niedoborze mogą ucierpieć tkanka kostna i szkliwo zębów
- niedobory mineralne i witaminowe mogą doprowadzić do zachwiania procesów biochemicznych organizmu, między innymi do upośledzenia działania enzymów. Wywołuje to niejako efekt kuli śniegu, gdyż to prowadzi do jeszcze słabszego przyswajania
i wykorzystania dostarczanych minerałów.
Warto się więc zastanowić nad ograniczeniem dostarczania sacharozy w codziennym menu. Na rynku dostępnych jest mnóstwo produktów, które z łatwością mogą zastąpić biały cukier.
1. Miód
Miód od wielu lat króluje jako zdrowy substytut cukru na polskich stołach. Zawiera bogactwo enzymów i składników mineralnych, takich jak: wapń, żelazo, kobalt, jod i potas. Szczególnie zalecany jest w okresie jesienno-zimowym, gdyż wzmacnia odporność organizmu. Zawiera witaminy z grupy B i kwasy organiczne.
Kompleks witamin z grupy B
2. Stewia
Stewia, to relatywnie nowe odkrycie i zdecydowanie jeden z najlepszych zamienników substancji słodzących. Jest doskonała dla osób na diecie ze względu na praktycznie zerową zawartość kalorii, a jest nawet do 300 razy słodsza od cukru. Może być spożywana świeża, jak i w postaci sproszkowanej, lub jako koncentrat w olejku. Możemy znaleźć w niej witaminę C, cynk, selen, chrom, żelazo, mangan, krzem, potas i wapń. Stewia obniża również poposiłkową odpowiedź glikemiczną. Nadaje się do napojów, gotowania i pieczenia. Wspomaga funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego i wzmacnia odporność. Staje się coraz bardziej popularna, dzięki czemu jest coraz łatwiej dostępna.
Berberyna – insulinomimetyk od Apollos Hegemony
3. Ksylitol
Jest to substancja naturalna, znana również jako cukier brzozowy. W skali słodkości jest zbliżona do białego cukru, ale o połowę mniej kaloryczna. Przypisuje się jej działanie bakterio- i grzybobójcze. Istotne jest również to, że podnosi poziom cukru znacznie wolniej niż biały cukier. Efektem tego jest stopniowe pobudzanie trzustki do działania, a nie natychmiastowy zryw do przetrawienia całego spożytego cukru. Do diety należy go wprowadzać stopniowo, gdyż w nadmiarze może spowodować działanie przeczyszczające.
4. Syrop klonowy, z agawy, z daktyli lub kukurydziany
Słodkie syropy, to doskonały substytut z wielu powodów. Nie tylko zawierają duże ilości witamin, skł. mineralnych i mikroelementów, ale są również doskonałym dodatkiem smakowym do różnych dań i deserów. Niektóre z syropów posiadają także wartościowe właściwości lecznicze. Badania nad syropem klonowym na przykład wykazały, że może działać przeciwnowotworowo, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie oraz posiada potencjał antyoksydacyjny.
Za zastąpieniem białego cukru syropami przemawia również fakt, iż niektóre z nich mają znacznie niższy indeks glikemiczny i są znacznie łatwiej strawne. Niemniej należy pamiętać, że zawierają dużą ilość fruktozy i sacharozy i w ich stosowaniu należy również zachować umiar.
5. Słody ryżowy i jęczmienny
Są jednymi z mniej popularnych zamienników, a całkowicie niesłusznie. W przeciwieństwie do innych substancji, nie zawierają ani fruktozy, ani sacharozy, a maltozę – bardzo łatwo rozkładającą się w organizmie na glukozę. Słody bardzo dobrze wpływają na trawienie, łagodzą zastoje pokarmowe i wspomagają pracę żołądka. Zawierają one również witaminy z grupy B.
6. Lukrecja
Wyciąg z korzenia lukrecji jest substancją bardzo często wykorzystywaną w ziołolecznictwie, a jej dobroczynne działanie znane było już starożytnym Egipcjanom, Rzymianom, Grekom i w Chinach. Produkty ją zawierające, są szczególnie często zalecane w przypadku infekcji gardła, dróg oddechowych i w problemach żołądkowych. Wykazuje również działanie przeciwzapalne.
Substancja o silnym działaniu przeciwzapalnym
Co wybrać?
Wiele z wymienionych tu substytutów białego cukru nie jest niestety całkowicie wolnych od wszystkich jego wad, ale zdecydowanie zbliża nas do wybrania “mniejszego zła”. Najlepiej byłoby ograniczyć stosowanie substancji słodzących do minimum, ale dla wielu osób, pochłanianie słodkości stanowi jedną z największych przyjemności jakie można sobie wymarzyć. Dzięki wybraniu zdrowszych opcji uda się jednocześnie zachować słodkie przyjemności i jednocześnie zminimalizować szkody.
Dietetyk Na Walizkach
11 lutego 2019 o 13:26Ja również moim pacjentom polecam zamienniki cukru. Najlepiej stopniowo odzwyczajać się od smaku słodkiego. Jednak póki to nie nastąpi warto przyjrzeć się takim zamiennikom 🙂
M
14 lutego 2019 o 08:58w zestawieniu brakuje erttrytolu ktory jest duzo lepszym rozwiazaniem niz np ksylitol. warto dodac ze w nadmiarze tych slodzikow czeka nas wizyta w wc, czego nie ma po spozyciu czystej postaci cukru
Redakcja
15 lutego 2019 o 10:48To prawda, w nadmiarze mogą wywołać wymieniony efekt, ale to też trzeba by używać wszędzie i naprawdę w sporych ilościach, jednakże dziękujemy za trafne spostrzeżenie.