Źródło obrazka:

https://pixabay.com/images/id-2815641/

Krótka historia hormonów

Hormony mają długą historię ewolucyjną, której poznanie jest ważne dla zrozumienia ich właściwości i funkcji. Wiele ważnych cech układu hormonalnego kręgowców występuje na przykład u minogów i ryb z rodziny krówkowatych, współczesnych przedstawicieli pierwotnych kręgowców bezszczękowych, a cechy te były przypuszczalnie obecne u kopalnych przodków żyjących ponad 500 milionów lat temu. Ewolucja układu endokrynnego u bardziej zaawansowanych kręgowców ze szczękami obejmowała zarówno pojawienie się nowych hormonów, jak i dalszą ewolucję niektórych z nich, ponadto nastąpiła daleko idąca specjalizacja narządów docelowych, umożliwiająca nowe wzorce odpowiedzi.

Historia hormonów = domysły

Czynniki, które przyczyniły się do pojawienia się różnych hormonów, są w dużej mierze przedmiotem domysłów, choć hormony są oczywiście tylko jednym z mechanizmów regulacji chemicznej, którego różnorodne formy występują u istot żywych na wszystkich etapach rozwoju. Inne mechanizmy regulacji chemicznej obejmują substancje chemiczne (tzw. substancje organizujące), które regulują wczesny rozwój embrionalny, oraz feromony, które są wydzielane przez owady społeczne jako atraktanty seksualne i regulatory organizacji społecznej. Być może, w niektórych przypadkach chemiczne regulatory, w tym hormony, pojawiły się najpierw jako produkty uboczne przemiany materii. Kilka takich substancji jest znanych w regulacji fizjologicznej: na przykład dwutlenek węgla bierze udział w regulacji aktywności oddechowej, której jest produktem, zarówno u owadów, jak i u kręgowców. Substancje takie jak dwutlenek węgla nazywa się parahormonami, aby odróżnić je od prawdziwych hormonów, które są wyspecjalizowanymi wydzielinami.

Eurycoma Longjack – naturalny booster testosteronu oraz libido

Czym są hormony?

Hormony to chemiczni posłańcy, którzy przemieszczają się po całym organizmie, koordynując złożone procesy, takie jak wzrost, metabolizm i płodność. Mogą wpływać na funkcjonowanie układu odpornościowego, a nawet zmieniać zachowanie. Przed narodzinami kierują rozwojem mózgu i układu rozrodczego. Hormony powodują, że Twoje ramiona są tej samej długości, że możesz zamieniać jedzenie w “paliwo” dla twojego ciała i że w okresie dojrzewania zmieniasz się od stóp do głów. To właśnie dzięki tym substancjom chemicznym odległe części ciała komunikują się ze sobą podczas skomplikowanych i ważnych wydarzeń.

W odpowiedzi na sygnał z mózgu hormony są wydzielane bezpośrednio do krwi przez gruczoły, które je produkują i magazynują. Gruczoły te tworzą tzw. układ endokrynny (endokrynny oznacza „wydzielający wewnętrznie”). Substancje chemiczne, które zakłócają funkcjonowanie hormonów, są zatem znane jako substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego.

 

Różnice pomiędzy kobietą, a mężczyzną na tle hormonalnym

Jądra i jajniki, czyli „gonady”, są prawdopodobnie najbardziej znanymi gruczołami dokrewnymi. U mężczyzn jądra produkują plemniki i wydzielają męski hormon płciowy – testosteron, u kobiet jajniki produkują komórki jajowe i żeński hormon – estrogen. To właśnie te hormony decydują o drugorzędnych cechach płciowych, takich jak masa mięśniowa i owłosienie twarzy. Pomagają one także w regulacji produkcji spermy, miesiączkowania i ciąży. Inne gruczoły dokrewne to tarczyca, wysepki trzustkowe i nadnercza. Są one zaangażowane przede wszystkim we wzrost, metabolizm i reakcję „walcz lub uciekaj” na stres.

 

Hormon jako sygnał radiowy

Wszystkie komórki są narażone na działanie hormonów krążących w krwiobiegu, ale nie wszystkie na nie reagują. Jedynie komórki „docelowe” hormonu, które posiadają receptory dla tego hormonu, odpowiadają na jego sygnał. Gdy hormon połączy się z receptorem, wywołuje w komórce odpowiedź biologiczną. Jeśli porównamy hormon do sygnału radiowego, to receptor jest anteną. Bez anteny nie odbierano by sygnału i muzyka nie płynęłaby z radia. Sygnał kończy się, gdy krążące hormony zostają rozłożone i wydalone przez organizm.

 

Substancje zaburzające gospodarkę hormonalną

Substancje chemiczne zaburzające gospodarkę hormonalną, mogą działać na każdym etapie tej ścieżki sygnalizacji hormonalnej. Niektóre z nich są naśladowcami hormonów: wiążą się z receptorem i wysyłają fałszywy sygnał – taki, którego mózg nie nakazuje. Inne blokują działanie naturalnego hormonu, uniemożliwiając mu związanie się z receptorem i wywołanie efektu. Substancje zaburzające gospodarkę hormonalną mogą również zmieniać ilość syntetyzowanego hormonu, szybkość jego degradacji lub sposób, w jaki reaguje komórka docelowa. Wszystkie te mechanizmy działania mogą mieć ten sam skutek: zakłócenia rozwoju zarodka lub zmiany w funkcjonowaniu organizmu osoby dorosłej.

 

Omega-3, D3, K2MK7 w jednej kapsułce – podstawy dla prawidłowej pracy organizmu

 

Zależności pomiędzy układem nerwowym, a endokrynnym

Regulacja hormonalna jest ściśle związana z regulacją dokonywaną przez układ nerwowy, a te dwa procesy były zwykle rozróżniane na podstawie szybkości wywoływania skutków, czasu trwania tych skutków i ich zasięgu, tzn. skutki regulacji hormonalnej mogą być powolne, ale długotrwałe i szeroko rozpowszechnione w organizmie, podczas gdy regulacja nerwowa dotyczy zwykle szybkich reakcji, które trwają krótko i są zlokalizowane. Jednak postęp wiedzy zmodyfikował to rozróżnienie.

Komórki nerwowe są wydzielnicze, ponieważ reakcje na przekazywane przez nie impulsy nerwowe zależą od wytwarzania chemicznych substancji przekaźnikowych, czyli neuroprzekaźników, takich jak acetylocholina i noradrenalina, które są uwalniane w zakończeniach nerwowych w niewielkich ilościach i mają tylko chwilowe działanie. Ustalono jednak, że pewne wyspecjalizowane komórki nerwowe, zwane komórkami neurosekrecyjnymi, mogą przekształcać sygnały nerwowe w bodźce chemiczne, produkując wydzieliny zwane neurohormonami. Wydzieliny te, które często są polipeptydami (związkami podobnymi do białek, ale składającymi się z mniejszej liczby aminokwasów), przechodzą przez przedłużenia komórek nerwowych, czyli aksony, i są zwykle uwalniane do krwiobiegu w specjalnych miejscach zwanych narządami neurohemalnymi, gdzie zakończenia aksonów są w bliskim kontakcie z naczyniami włosowatymi. Po uwolnieniu w ten sposób neurohormony działają w zasadzie podobnie do hormonów, które są przenoszone do krwiobiegu i syntetyzowane w gruczołach dokrewnych.

Typy gruczołów

Gruczoł to narząd, który wytwarza i uwalnia substancje potrzebne organizmowi do funkcjonowania. Istnieją dwa rodzaje gruczołów:

• Gruczoły dokrewne, które uwalniają hormony bezpośrednio do krwiobiegu
• gruczoły zewnątrzwydzielnicze, takie jak węzły chłonne i gruczoły potowe, które nie są częścią układu endokrynnego

Gruczoły układu dokrewnego są miejscem wytwarzania, przechowywania i uwalniania hormonów. Każdy gruczoł produkuje jeden lub więcej hormonów, które następnie są kierowane do określonych narządów i tkanek w organizmie.

Do gruczołów układu dokrewnego należą:

 

1. Podwzgórze. Choć niektórzy nie uważają go za gruczoł, podwzgórze wytwarza wiele hormonów, które kontrolują pracę przysadki mózgowej. Jest ono również zaangażowane w regulację wielu funkcji, w tym cyklów snu i czuwania, temperatury ciała i apetytu. Może także regulować funkcje innych gruczołów dokrewnych.
2. Przysadka mózgowa. Przysadka mózgowa znajduje się poniżej podwzgórza. Produkowane przez nią hormony wpływają na wzrost i rozmnażanie. Mogą one również kontrolować funkcje innych gruczołów dokrewnych.
3. Szyszynka. Gruczoł ten znajduje się w środkowej części mózgu. Jest ważny dla cyklu snu i czuwania.
4. Tarczyca. Tarczyca znajduje się w przedniej części szyi. Jest bardzo ważna dla metabolizmu.
5. Przytarczyce. Gruczoł przytarczyc, również znajdujący się w przedniej części szyi, jest ważny dla utrzymania kontroli nad poziomem wapnia w kościach i krwi.
6. Grasica. Grasica, znajdująca się w górnej części tułowia, jest aktywna do okresu dojrzewania i wytwarza hormony ważne dla rozwoju białych krwinek zwanych limfocytami T.
7. Nadnercze. Na szczycie każdej nerki znajduje się jeden gruczoł nadnerczowy. Gruczoły te wytwarzają hormony ważne dla regulacji takich funkcji, jak ciśnienie krwi, rytm serca i reakcja na stres.
8. Trzustka. Trzustka znajduje się w jamie brzusznej, za żołądkiem. Jej funkcja endokrynna polega na kontrolowaniu poziomu cukru we krwi.

Niektóre gruczoły dokrewne pełnią także funkcje nieendokrynne. Na przykład, jajniki i jądra produkują hormony, ale pełnią także funkcje, polegające na wytwarzaniu odpowiednio jajeczek i plemników.

Inozytol – wpiera prawidłowy stosunek LH:FSH oraz wspiera procesy prawidłowego cyklu menstruacyjnego

 

Artykuł o inozytolu – sprawdź tutaj

Problemy z hormonami

Ponieważ hormony są tak ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, niewielkie problemy z równowagą hormonalną mogą powodować poważne problemy zdrowotne. Jednak zdiagnozowanie problemu z hormonami może być skomplikowane, a leczenie zazwyczaj obejmuje coś więcej niż tylko zwiększenie lub zmniejszenie dawki danego hormonu.

Układ hormonalny to skomplikowana sieć wzajemnych oddziaływań. Hormony oddziałują na siebie nawzajem i na wiele innych układów organizmu, w tym na układ odpornościowy, w sposób, którego jeszcze nie rozumiemy.

Zaburzenia równowagi hormonalnej mogą być spowodowane stanami chorobowymi. Niektóre z nich to:

• Cukrzyca
• zaburzenia pracy tarczycy (np. niedoczynność, nadczynność)
• Zespół policystycznych jajników (PCOS)

Nasze ciała, maleńkie, ale potężne, funkcjonują dzięki hormonom. Niektórzy ludzie są bardziej wrażliwi na działanie hormonów niż inni. Może to wyjaśniać, dlaczego niektóre kobiety cierpią na zespół napięcia przedmiesiączkowego lub depresję poporodową, podczas gdy innym kobietom zmiany hormonalne związane z miesiączką i ciążą w ogóle im nie przeszkadzają.

 

Co wpływa na zaburzenia hormonalne?

Zaburzenia równowagi hormonalnej mogą mieć wiele przyczyn. Mogą się one różnić w zależności od tego, które hormony lub gruczoły są zaburzone.

Do najczęstszych przyczyn zaburzeń równowagi hormonalnej należą:

• terapia hormonalna
• leki
• leczenie nowotworów, takie jak chemioterapia
• guzy, zarówno nowotworowe, jak i łagodne
• guzy przysadki mózgowej
• zaburzenia odżywiania
• stres
• uraz lub trauma

Zaburzenia równowagi hormonalnej mogą początkowo powodować niektóre z poniższych schorzeń, jednak ich występowanie może również prowadzić do dalszych zaburzeń równowagi hormonalnej:

• cukrzyca typu 1 i typu 2
• niedoczynność tarczycy lub zbyt mała aktywność tarczycy
• nadczynność tarczycy,
• nadczynność guzków tarczycy
• zapalenie tarczycy
• hipogonadyzm
• zespół Cushinga, czyli wysoki poziom kortyzolu
• wrodzony przerost nadnerczy, który powoduje niski poziom kortyzolu i aldosteronu
• choroba Addisona

Adaptogen wspierający radzenie sobie ze stresem – Ashwagandha standaryzowana na 7% witanafloidów

W jaki sposób dowiedzieć się czy ma się problemy z hormonami?

Twoje hormony odgrywają integralną rolę w ogólnym stanie Twojego zdrowia. W związku z tym istnieje szeroki zakres oznak i objawów, które mogą sygnalizować brak równowagi hormonalnej. Oznaki i objawy będą zależały od tego, które hormony lub gruczoły nie działają prawidłowo.

Częste zaburzenia hormonalne dotykające osoby wszystkich płci mogą powodować następujące oznaki i objawy:

• przyrost masy ciała
• zmęczenie
• osłabienie mięśni
• bóle, tkliwość i sztywność mięśni
• ból, sztywność lub opuchlizna stawów
• pocenie się
• zwiększona wrażliwość na zimno lub ciepło
• zaparcia lub częstsze wypróżnienia
• częste oddawanie moczu
• zwiększone pragnienie
• zwiększony głód
• nerwowość, niepokój lub drażliwość
• przerzedzenie włosów lub cienkie, łamliwe włosy
• sucha skóra

Należy pamiętać, że objawy te są niespecyficzne. Wystąpienie jednego lub kilku z nich nie musi oznaczać, że występuje zaburzenie równowagi hormonalnej.

Niektóre z tych objawów mogą również odzwierciedlać inne przewlekłe schorzenia. Dlatego, jeśli zauważysz u siebie jakiekolwiek zauważalne zmiany w organizmie, warto porozmawiać z lekarzem.

 

Źródła:

https:// navacenter.com/everything-you-need-to-know-about-hormone-imbalance/

https:// obgynal.com/everything-you-need-to-know-about-hormonal-imbalances/

https:// my.clevelandclinic.org/health/articles/21201-endocrine-system

https:// en.wikipedia.org/wiki/Hormone

(krótki filmik o hormonach)

https:// youtu.be/lRJE8c3ghRE

 

Źródło obrazka:

https://pixabay.com/images/id-2815641/