O beta-alaninie słyszało już wiele osób, jednak o karnozynie już nie do końca. Mimo wszystko jest to związek chemiczny, o którym warto wspomnieć ponieważ ma szerokie spektrum działania.
Czym jest karnozyna?
„Karnozyna lub jak kto woli – beta-alanylo-L-histydyna to organiczny związek chemiczny, który jest zaliczany do grupy zwanej dipeptydami. Substancję te uzyskuje się poprzez połączenie dwóch aminokwasów: beta-alaniny, która wpływa na wzrost siły czy wytrzymałości mięśniowej oraz histydyny, która bierze udział w syntezie białek. Karnozyna występuje naturalnie w ludzkim organizmie. Jest zgromadzona głównie w tkance mięśniowej oraz w całym układzie nerwowym. Związek ten przenika barierę krew-mózg. Jej ilość oraz stężenie jest zależne od sposoby odżywiania danej jednostyki. Beta-alanyl-L-histydyna ma szerokie spektrum zastosowań i działania na organizm ludzki. Jednym z nich jest utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej. Również wpływa na zmniejszenie toksyczności jonów metali (na przykład miedzi). Warto dodać, że chroni przed działaniem wolnych rodników, więc zapobiega starzeniu się tak jak antyoksydanty. Od kilku lat swoje zastosowanie również znalazła w świecie sportu. Znajdziemy ją w wielu suplementach. Wspomaga regenerację mięśni szkieletowych oraz poprawia siłę skurczu mięśni szkieletowych. W tkance mięśniowej karnozyna działa głównie jako bufor jonów wodorowych oraz jako antyoksydant, redukując reaktywne formy tlenu. Zdolności buforujące karnozyny w trakcie wysiłku fizycznego są naprawdę ogromne.”
Jak dostarczać karnozynę do organizmu
Karnozyna ulega degradacji, w związku z czym musi być stale odtwarzana. W organizmie karnozyna syntetyzowana jest z dwóch aminokwasów – beta-alaniny i histydyny, co było już wspomniane wyżej. Problem polega na tym, że wraz z wiekiem niestety słabnie zdolność organizmu do odbudowy karnozyny. Uważa się, że wpływ na to ma pogłębiający się z wiekiem niedobór hormonów płciowych, które pobudzają jej syntezę. Karnozyna jest składnikiem, który znaleźć możemy głównie w czerwonym mięsie. Niestety bardzo szybko jest degradowana i chociaż byśmy chcieli to karnozyna nie zostaje w organizmie wystarczająco długo, by zapewnić jakieś efekty. Obecnie karnozynę stosuje się jako suplement diety o działaniu antyoksydacyjnym, które opóźnia starzenie się komórek. Jak już wspomniałam- karnozyna wykorzystywana jest przez sportowców, ponieważ zwiększa regenerację mięśni, poprawia siłę skurczu mięśni czy zmniejsza gromadzenie się kwasu mlekowego.
Karnozyna występuje nie tylko w mięsie zwierzęcym, ale również w rybim. Przyjmowanie produktów bogatych w histydynę, wpływa na zwiększenie stężenia karnozyny w płynach ustrojowych oraz w mięśniach. Histydyna występuje w tłustych rybach, takich jak łosoś, wszelakich serach żółtych, nasionach roślin strączkowych, czerwonym mięsie wołowym i wieprzowym oraz w nasionach sezamu, ale również znajdziemy ją w orzechach arachidowych, pestkach dyni oraz migdałach. Beta-alaninę znajdziemy w różnych mięsach, jakich jak mięso wołowe, wieprzowe oraz drobiowe, w rybach chudych takich jak tuńczyk, ale również w tych tłustszych, jajach, mleku i jego przetworach oraz w strączkach.
B-alanina usprawniająca produkcję karnozyny
Sercowo-naczyniowe korzyści zdrowotne
Karnozyna ma właściwości przeciwutleniające, a więc „wymiata” zarówno wolne rodniki, jak i uszkodzone produkty białek. Badania wykazały, że karnozyna może zahamować aktywność współczulnego układu nerwowego, który oddziałuje na nadciśnienie, a zatem zmniejsza podwyższenie ciśnienia krwi. Jej własności przeciwutleniające również chronią nasze serduszko przed toksynami oraz przeciwdziała skutkom chemoterapii, które stanowią poważne ryzyko dla tkanek serca. Pomaga ona zapobiec działaniu cholesterolu LDL, który przyczynia się do odkładania blaszek miażdżycowych w tętnicy. Jest to szczególnie istotne w odniesieniu do ochrony naczyń krwionośnych przed uszkodzeniami wywołanymi przez różne choroby, takie jak na przykład cukrzyca. Poprawia ona również kurczliwość mięśnia sercowego. Może także wpływać na rozszerzanie się naczyń krwionośnych i pośrednio poprawiać parametry wydolności serca. Wychodzi na to, że suplementacja karnozyny mogłaby złagodzić większość problemów, które wpływają na powstawanie chorób. Badania przeprowadzane na ludziach obecnie wskazują na możliwość zapobiegania takich chorób jak choroba Parkinsona i Alzheimera.
Niezbędne omega-3 od Apollo’s Hegemony
A co z beta-alaniną?
„Beta-alanina, jeżeli jest przyjmowana przez długi czas, może prowadzić do zwiększenia zasobów karnozyny wewnątrz mięśni. Tylko 3-6% spożytej β-alaniny trafia do mięśni, a 1-2% jest wydalane razem z moczem. Aminokwas ten jest bardzo skuteczny, co potwierdziło wiele badań naukowych. Korzystny wpływ stosowania β-alaniny na rozwój mięśni najlepiej klaruje się przy suplementacji wynoszącej około 4–10 tygodni, gdyż dopiero taki okres wiąże się z istotnym wysyceniem mięśni tym aminokwasem i wzrostem poziomu karnozyny do odowiedniego poziomu. Dawki 4-6 g na dobę wykazują zwiększenie karnozyny w mięśniach aż do 64% po czterech tygodniach stosowania i do 80% po dziesięciu tygodniach suplementacji.”
Reakcja organizmu na dawki karnozyny jest zależna od kilku czynników. Na pewno warto wspomnieć, że jest wyższa u osób które dużo trenują. Znacznie więcej muszą jej dostarczać osoby, które nie spożywają mięsa, a więc u wegetarian i wegan. Badania naukowe wykazały, że sportowcy dyscyplin wytrzymałościowych mają wyższą wyjściową zawartość karnozyny w mięśniach niż inne osoby trenujące.
Cytrulina jako kolejne wsparcie wytrzymałości
Podsumowanie
Karnozyna ma naprawdę szeroki wachlarz zastosowań oraz szerokie spektrum działania. Ma istotne znaczenie dla ludzkiego zdrowia. Dieta wzbogacona o mięso czy ryby zdecydowanie będzie pomagała osiągnąć odpowiedni poziom tej substancji. Zapewnienie organizmowi wysokiej zawartości karnozyny może pomagać w zapewnieniu sobie zdrowia psychicznego jak i fizycznego!
Źródła
https://www.activlab.pl/blog/karnozyna-co-to-jest
https://pl.wikipedia.org/wiki/Karnozyna
CRC Handbook of Chemistry and Physics, W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016,
Karnozyna w bazie PubChem, United States National Library of Medicine
https://biotechnologia.pl/farmacja/karnozyna-peptydowy-bodyguard-organizmu,16989
https://www.activlab.pl/blog/karnozyna-co-to-jest
https://bonavita.pl/karnozyna-dzialanie-wystepowanie
Pfizer’s Inlyta Expansion Thwarted by Failed Phase III Study
