Od kilku lat coraz więcej mówi się o wpływie diety na różne obszary życia. Większa świadomość konsumentów, a także liczniejsze badania naukowe sprawiają, iż rośnie liczba osób doceniających znaczenie odpowiednio zaplanowanego jadłospisu w wielu aspektach zdrowia. Okazuję się, że sposób odżywiania i poszczególne składniki pokarmowe mogą mieć wpływ na libido.
Jakie czynniki wpływają na libido?
Obecne czasy nie sprzyjają zachowaniu szeroko pojętego zdrowia. Prowadzenie stresującego życia, brak snu, spożywanie wysoko przetworzonego jedzenia nie ułatwia utrzymania libido na wysokim poziomie. Obniżony popęd seksualny jest przede wszystkim kojarzony z czynnikami psychologicznymi. Jednakże stwierdzono, iż aspekt diety może mieć również znaczenie w przypadku jego obniżenia lub nawet utraty.
U obu płci częstość występowania zaburzeń seksualnych wzrasta wraz z wiekiem. Głównymi czynnikami ryzyka są choroby układu sercowo-naczyniowego, otyłość, cukrzyca, zaburzenia hormonalne, choroby układu moczowo-płciowego, choroby przewlekłe oraz psychiczne. Poziom libido uzależniony jest od wielu czynników. Znaczna część z nich wiąże się z naszym trybem życia, w tym aktywnością fizyczną i dietą. Niedobór niektórych składników odżywczych i spożywanie za dużej ilości kalorii względem zapotrzebowania prowadzi do otyłości, będącej czynnikiem ryzyka. Ponadto znaczenie ma także jakość diety. Bowiem posiłki obfitujące w tłuszcze typu trans i nadmiar cukrów prostych sprzyjają rozwojowi chorób cywilizacyjnych. Część z chorób z grupy ryzyka należy do jednostek dietozależnych, stąd wdrożenie odpowiedniego postępowania żywieniowego może przyczynić się do zmniejszenia zaburzeń seksualnych.
Optymalny poziom tkanki tłuszczowej
W badaniach stwierdzono, że restrykcyjne diety odchudzające i zbyt niski procent tkanki tłuszczowej przyczyniają się do obniżenia libido. Najczęstszą żywieniową przyczyną problemów jest wprowadzenie zbyt głębokiego deficytu kalorycznego. U kobiet dochodzi do spadku poziomu niektórych hormonów, pojawiają się cykle bezowulacyjne a z czasem może dojść do całkowitego zaniku miesiączki. Organizm ludzki w toku ewolucji wypracował pewne mechanizmy adaptacyjne. Gdy podaż energii z dietą jest bardzo niska, to nie ma odpowiednich warunków żeby się rozmnażać. W związku z tym organizm wyłącza funkcje reprodukcyjne.
Z drugiej strony nadmiar tkanki tłuszczowej również wpływa na obniżenie popędu seksualnego. W przypadku nadwagi i otyłości u mężczyzn częstość występowania zaburzeń erekcji może wynosić nawet 79%. W badaniach stwierdzono, że spadek masy ciała, osiągnięty poprzez modyfikacje sposobu żywienia i wprowadzenie aktywności fizycznej, przyczynia się do podwyższenia poziomu libido. Należy więc utrzymywać masę ciała w normie i zachowywać optymalny poziom tkanki tłuszczowej, gdyż zarówno nadwaga, otyłość, jak i zbyt niska waga prowadzą do spadku libido.
Jaką dietę wybrać?
Większość badań oceniających problemy związane z zaburzeniami funkcji seksualnych dowodzą, iż łączą się one z czynnikami ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Zaburzenia seksualne często idą w parze z chorobą niedokrwienną serca i chorobami metabolicznymi. W związku z tym dietą wykazującą pozytywny wpływ na utrzymanie libido może być dieta śródziemnomorska. Jej prozdrowotne działanie wynika ze zmniejszenia spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych na korzyść jednonienasyconych i wielonienasyconych, a także ze zmniejszenia spożycia cholesterolu i zwiększenia spożycia węglowodanów złożonych, błonnika. Jadłospis obfituje w warzywa i owoce, orzechy, produkty z pełnego ziarna, a także ryby oraz oliwę z oliwek.
Dostępne w literaturze badania, wykazują korzystny wpływ stosowania diety śródziemnomorskiej na funkcje seksualne. W jednej z prac wzięło udział 59 kobiet z rozpoznanym zespołem metabolicznym, będącym przyczyną zaburzeń funkcji seksualnych. Stosowanie diety śródziemnomorskiej w ciągu 2 lat przez kobiety w grupie badanej przyczyniło się do poprawy profilu lipidowego, obniżenia glikemii na czczo oraz ciśnienia tętniczego. W pracy wykazano korzystny wpływ na poprawę libido i satysfakcję z życia seksualnego. Dodatkowo w badaniach przeprowadzonych na mężczyznach z chorobami układu sercowo-naczyniowego, gdzie zastosowano dietę śródziemnomorską po upływie dwóch lat zaburzenia erekcji uległy zmniejszeniu, a także znacznie poprawiły się parametry biochemiczne. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić pozytywny wpływ diety śródziemnomorskiej na libido.
Składniki mineralne i witaminy
Właściwie skomponowana dieta powinna dostarczać organizmowi wszystkich niezbędnych składników mineralnych. Odnosząc się do tematu płodności i utrzymania libido na właściwym poziomie należy zwrócić szczególnie uwagę na kilka konkretnych minerałów, w tym m.in. na selen i cynk.
Utrzymanie selenu na odpowiednim poziomie wpływa na zwiększenie ruchliwości plemników, a także wzmocnienie płodności. Minerał dostarczony wraz z pożywieniem w optymalnej ilości odpowiada za zwiększenie libido, szczególnie u mężczyzn. Do głównych jego źródeł można zaliczyć przede wszystkim: orzechy brazylijskie, mięso i ryby, a także ziarna zbóż, nasiona roślin strączkowych czy jaja kurze.
Drugim ważnym składnikiem diety jest cynk, który bierze udział w syntezie testosteronu – męskiego hormonu płciowego, odpowiadającego za regulację popędu seksualnego. Cynk konieczny jest w wielu reakcjach zachodzących w organizmie, m.in. w tworzeniu spermy i podtrzymywaniu jej żywotności. Obniżony jego poziom może skutkować zahamowaniem syntezy testosteronu i znacznym osłabieniem libido. Źródłami minerału w żywności są: owoce morza (szczególnie ostrygi), a także pestki dyni, sezam, migdały, mięso, produkty zbożowe.
Ponadto w celu utrzymania popędu seksualnego na właściwym poziomie warto zadbać o prawidłowy poziom witaminy D, witamin z gr B, magnezu, żelaza (zwłaszcza u Pań).
Kompleksowy preparat z witaminami z grupy B
Afrodyzjaki
Już od czasów starożytnych działanie afrodyzyjne pożywienia cieszy się dużym zainteresowaniem. Obecnie badacze potwierdzili działanie wielu substancji, które zwiększają poziom libido. Należy jednak zwrócić uwagę, iż stosowanie ich nie rozwiąże problemów z zaburzeniami popędu seksualnego, ale z pewnością pomoże w rozwiązaniu problemu. Najciekawsze działanie wykazują ekstrakty z surowców roślinnych, takich jak: żeń-szeń, owoce cytryńca, guarana oraz korzeń muira puama. Wymienione rośliny mają potwierdzone działanie wzmacniające system nerwowy, tonizujące fizycznie i psychicznie, a także przywracające obniżony popęd płciowy. Znane są w wielu krajach jako afrodyzjaki i są stosowane jako skuteczny środek w terapii różnych objawów problemów seksualnych.
Wsparcie libido dzięki żeń-szeniowi
W naszym menu codziennym również mogą znaleźć się afrodyzjaki. Na ich czele znajdziemy owoce morza np. przegrzebki, ślimaki, homary czy małże. Ich afrodyzjakalne właściwości wynikają z obecności kwasu asparaginowego i cynku. Nie należy zapominać również o owocach i warzywach. Warto wybierać bogate we flawonoidy: truskawki, jagody, borówki, czereśnie czy owoce cytrusowe oraz arbuzy, brzoskwinie, banany i figi. Jeżeli chodzi o warzywa dorzućmy do jadłospisu szpinak, będący źródłem manganu i witaminy E, która wspomaga męską potencję. W kuchni warto stosować także pyłek pszczeli, który zalecany jest często parom starającym się o dziecko, gdyż wykazuję pozytywny wpływ na płodność. Jego regularne spożywanie stymuluje owulację, przez co przeciwdziała zaburzeniom hormonalnym. Stosowany u mężczyzn, poprawia spermatogenezę. Kuracja pyłkiem kwiatowym przyczynia się do wzrostu aktywności seksualnej, stąd pozytywnie wpływa na libido. Afrodyzjaki znajdziemy również pośród ziół i przypraw, np. lubczyk, świeży imbir, bazylia, oregano, cynamon czy gałka muszkatołowa.
Podsumowanie
Pojawienie się objawów zaburzeń seksualnych, w tym obniżenia poziomu libido nie należy bagatelizować. Warto zwrócić się do specjalisty i zadbać o styl życia. Zbilansowany sposób odżywiania, wprowadzenie aktywności, dbanie o sen i ograniczanie stresu to główne aspekty o które należy zadbać. Chcąc zwiększyć swoje libido i utrzymać go na właściwym poziomie, należy wprowadzić stałe modyfikacje w diecie, dostarczając wszelkich niezbędnych składników odżywczych. Urozmaicony i prawidłowo zbilansowany jadłospis zawierający cenne składniki mineralne i witaminy jest gwarancją zachowania zdrowia i równowagi organizmu.
Bibliografia:
- Skrzypulec V., Nowosielski K., Drosdzol A. i wsp., Zaburzenia seksualne w wybranych endokrynopatiach, „Pol J Endocrinol” 6(56), 2005, 964−969.
- Basson R., Berman J., Burnett A., i wsp., Report of the International Consensus Development Conference on Female Sexual Dysfunction: Definitions and Classifications, „J Urol” 163, 2000, 888–893.
- Lewis R.W., Fugl-Meyer K.S., Bosch R. i wsp., Epidemiology/risk factors of sexual dysfunction, „J Sex Med” 1(1), 2004, 35−39.
- Lew-Starowicz Z., Zaburzenia seksualne w praktyce ogólnolekarskiej, Termedia, Poznań 2004.
- Kalm L.M., Semba R.D., They starved so that others be better fed: remembering Ancel Keys and the Minnesota experiment, „J Nutr” 135, 2005, 1347−1352.
- Pinheiro A.P., Raney T.J., Thornton L.M., Sexual functioning in women with eating disorders, „Int J Eat Disord” 43(2), 2010, 123–129.
- Esposito K., Giugliano F., Di Palo C. i wsp., Effect of lifestyle changes on erectile dysfunction in obese men: A randomized controlled trial, „JAMA” 291, 2004, 2978–2984.
- Khoo J., Piantadosi C., Duncan R. i wsp., Comparing effects of a low-energy diet and a high-protein low-fat diet on sexual and endothelial function, urinary tract symptoms, and inflammation in obese diabetic men, „J Sex Med” 8, 2011, 2868–2875.
- Szeligowska J., Skorupska S., Mamcarz A., Czy sposób żywienia może wpłynąć na poprawę funkcji seksualnych? „Przegląd Menopauzalny” 1, 2011, 29–36.
- Esposito K., Marfella R., Ciotola M. i wsp., Effect of a mediterranean-style diet on endothelial dysfunction and markers of vascular inflammation in the metabolic syndrome: a randomized trial, „JAMA” 292, 2004, 1440−1446.
- Esposito K., Ciotola M., Giugliano F. i wsp., Mediterranean diet improves sexual function in women with the metabolic syndrome, „Int J Impot Res” 19, 2007, 486−491.
- Ahsan U., Kamran Z., Raza I. i wsp., Role of selenium in male reproduction – a review, „Anim Reprod Sci” 146(1−2), 2014, 55−62.
- Kolanowski W., Żywność poprawiająca samopoczucie seksualne, „Żywność, Żywienie, Prawo a Zdrowie” 1, 2000.
- Karłowicz-Bodalska K., Stańczak J., Surowce roślinne o działaniu wzmacniającym libido w stanach dysfunkcji seksualnej. „Postępy fitoterapii” 1−2, 2005, 42−49.
