https://pixabay.com/photos/rock-the-arrangement-of-the-balance-3060690/
Coraz częściej mówi się o dobrym samopoczuciu sportowców i opiece nad nimi. Kondycja psychiczna i fizyczna wyczynowych sportowców wymaga równowagi życiowej, dbania praktycznie o każdy aspekt życia. Nacisk kładzie się na to, jak zintegrowany zespół wsparcia może wydajnie współpracować z wyczynowymi sportowcami.
Jak wygląda model opieki sportowcem?
Dieta i suplementacja
Dieta u sportowców jest podstawą. Odżywianie poprawić wyniki sportowe. Odpowiednia dieta może pomóc w zapewnieniu energii potrzebnej do ukończenia biegu lub skupienia na meczu. Brak odpowiedniej diety może wpłynąć negatywnie i powodować zmęczenie czy problemy ze skupieniem. Co jest ważne? Przede wszystkim liczba kalorii, węglowodanów, białka, tłuszczu, witamin, płynów. Ilość każdej z grup żywności, będzie zależała od: rodzaju sportu, ilość treningów czy ilości czasu spędzanej na wykonywaniu ćwiczeń. Węglowodany są potrzebne do dostarczenia energii podczas treningów. Są magazynowane są głównie w mięśniach i wątrobie. Złożone węglowodany znajdują się w żywności takiej jak makaron, pieczywo, kasze czy ryż. Dostarczają energii, błonnika, witamin i minerałów. Te produkty mają zazwyczaj niską zawartość tłuszczu. Najważniejsza jest całkowita ilość węglowodanów, które są spożywane każdego dnia. Nieco więcej niż połowa kalorii powinna pochodzić z węglowodanów. Białko jest istotne dla wzrostu mięśni i naprawy tkanek ciała. Tłuszcz odpowiada za dostarczanie energii oraz sprawia, że jesteśmy dłużej nasyceni. Woda jest najważniejszym, choć niedocenianym składnikiem odżywczym dla sportowców. Woda i płyny są niezbędne do utrzymania nawodnienia organizmu i odpowiedniej temperatury. Ciało może stracić kilka litrów potu w ciągu codziennych intensywnych ćwiczeń. Jasny mocz to oznaka nawodnienia. Nawet jeśli nie jesteśmy spragnieni warto jest pić regularnie, nie tylko na treningach. Sportowcy mogą przyjmować suplementy, aby poprawić swoje wyniki (wytrzymałość, koncentrację, szybkość, siłę) lub zmienić swój wygląd (chęć zrzucenia/przybrania na wadze, redukcja tkanki tłuszczowej, budowa mięśni). Warto pamiętać, że nawet przy zaczęciu suplementacji warto jest zapytać się specjalisty o jego zdanie na dany temat. Wielu sportowców zaczyna przyjmować suplementy bez uprzedniej konsultacji i bierze je „jak cukierki”.
Najwyższe możliwe stężenie EPA i DHA w kapsułce (omega-3)
Badania
Sportowcy okresowo powinni być poddawani badaniom, aby upewnić się, że wszystkie funkcje organizmu są prawidłowe. Urazy czy kontuzje również należy monitorować, by sprawdzić czy dobrze się zagoiły, a wszelkie bóle lub inne objawy należy natychmiast zbadać, aby wykluczyć coś poważnego. Zaleca się również badania krwi, aby upewnić się, że wszystkie substancje w organizmie są na optymalnym poziomie. Czasami, gdy wyniki sportowca spadają, może to być spowodowane brakiem równowagi hormonalnej. Wykonanie testu hormonalnego może pomóc w ustaleniu ewentualnych niedoborów lub nadprodukcji, które mogą mieć wpływ na wyniki sportowe. Zarówno sportowcy płci męskiej, jak i żeńskiej mają szeroki zakres hormonów, które można zbadać. Zaburzenia równowagi hormonalnej mogą prowadzić do objawów takich jak zmęczenie, przyrost masy ciała, osłabienie mięśni, zwiększenie lub zmniejszenie częstości akcji serca, bóle i sztywność mięśni oraz inne. Hormony, takie jak tarczyca, kortyzol, insulina, hormony płciowe, testosteron i estrogen, a także inne, mogą mieć wpływ na zdrowie i wydajność sportowca. Kolejną rzeczą, która może wpływać na wyniki sportowca są niedobory składników odżywczych. Składniki odżywcze, które są zwykle sprawdzane w badaniach krwi to niezbędne mikroelementy, takie jak witaminy i minerały. Niedobór któregokolwiek z nich może mieć negatywny efekt na wydajność sportowca. Sportowcy są podatni na urazy mięśni, które mogą prowadzić do stanu zapalnego. Zapalenie jest naturalną reakcją na uraz i jest częścią procesu gojenia organizmu. W niektórych przypadkach stan zapalny może utrzymywać się przez długi czas, a nawet powodować uszkodzenia. Sprawdzanie markerów stanu zapalnego, zwłaszcza po urazie, może pomóc sportowcowi ocenić proces gojenia.
Psycholog
Skupienie uwagi sportowca obejmuje zdolność do wyciszenia rozpraszaczy (takich jak tłum krzyczących fanów) i skupienia się na zadaniu. Pozwala to sportowcom zarządzać koncentracją umysłową, nawet wtedy kiedy wokół jest dużo innych bodźców. Odporność psychiczna jest niesamowicie ważna. Wśród tych cech jest niezachwiana wiara w siebie, zdolność do odbicia się od niepowodzeń i nienasycone pragnienie odniesienia sukcesu. Pozytywne reagowanie na sytuacje, zachowanie spokoju pod presją i zachowanie kontroli może pomóc zawodnikowi polepszyć wyniki sportowe. Psychologowie sportowi współpracują z zawodowymi sportowcami i trenerami, aby poprawić wyniki poprzez zwiększenie motywacji. Główny temat w psychologii sportu to badanie motywacji zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych motywatorów. Zewnętrzne motywatory to nagrody, pieniądze czy uznanie społeczne. Wewnętrzne motywatory powstają z wnętrza, czyli na przykład osobiste pragnienie zwycięstwa lub poczucie dumy.
Fizjoterapia
Fizjoterapeuta sportowy to wykwalifikowana osoba specjalizująca się w leczeniu i zapobieganiu urazom i dolegliwościom spowodowanym ćwiczeniami fizycznymi. Fizjoterapia sportowa nie tylko okazuje się przydatna w radzeniu sobie z bólami i dokuczliwymi kontuzjami, ale może również pomóc w rehabilitacji po urazie. Może również poprawić sprawność fizyczną sportowca i jego ogólne wyniki sportowe. Obejmuje ona szereg technik i ćwiczeń, które mogą pomóc w leczeniu urazów, bólu i dyskomfortu oraz całkowitego zapobiegania im. Sportowcy cierpiący na bóle pleców, stawów i mięśni, mający ograniczony zakres ruchu, słabą elastyczność i wiele innych, również mogą odnieść ogromne korzyści z fizjoterapii. Stosuje się takie techniki jak masaże, kinezjotaping, elektrostymulację i tym podobne.
Kompleksowy preparat wspierający aparat ruchu
Trening specjalistyczny
Mowa tutaj na przykład o treningach motorycznych na siłowni, które pomogą w polepszeniu wyników na przykład na boisku. Celem ćwiczeń dla sportowców powinno być utrzymanie ich w jak najlepszym zdrowiu. Trening powinien mieć na celu przede wszystkim przygotowanie sportowca do bezpiecznego wykonywania ruchów w danym sporcie, takich jak lądowanie, generowanie siły, upadanie czy zmiana kierunku. Posiadanie większej siły może pomóc zmniejszyć ryzyko kontuzji. Kiedy podnosimy ciężary to zwiększamy siłę, jaką mogą wytworzyć mięśnie oraz możemy jednocześnie je wzmocnić. Będąc w stanie wytworzyć większą siłę, można zrobić wiele rzeczy trochę lepiej. To oznacza, że można sprawić, aby wyniki w bieganiu, rzucaniu czy skakaniu były jeszcze korzystniejsze.
https://pixabay.com/photos/woman-massage-therapy-physiotherapy-2722936/
Podsumowanie
Sportowcy muszą być w jak najlepszej formie fizycznej przez całą swoją karierę. Oczekiwania ze strony trenerów, kolegów z drużyny, a nawet fanów mogą wywierać dużą presję na sportowcach, aby zawsze dawali z siebie wszystko. Muszą podjąć odpowiednie kroki, aby sprawić, że będą sprawni fizycznie i psychicznie oraz że ich ciała otrzymują wszystko, czego potrzebują do utrzymania dobrej formy. Oprócz treningu danego sportu i ćwiczeń siłowych muszą upewnić się, że odpowiednio się odżywiają, dbają o odpoczynek oraz wystarczające nawodnienie. Warto pamiętać, że pominięcie jednego ogniwa może powodować szereg problemów, które przekładają się na wynik.
Źródła:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/4094020/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22476167/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22461461/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31889761/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11552359/
https://ods.od.nih.gov/factsheets/ExerciseAndAthleticPerformance-Consumer/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3805623/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6182495/
https://repository.ukim.mk/handle/20.500.12188/8667
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29704189/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16952750/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20935240/
https://www.physio-pedia.com/The_Role_of_the_Sports_Physiotherapist
