źródło: https://apteline-cdn-cms.azureedge.net/cdntypo3/_processed1_/f/0/csm_AdobeStock_143989314_Easy-Resize.com_24c536251c.jpg
Zaburzenia odżywiania są w tych czasach bardzo powszechnym zjawiskiem. Często kojarzone są głównie z młodymi kobietami, które pragną bardzo szczupłej sylwetki, jednakże dotyczą one osób w różnym wieku, o różniej płci oraz jak się okazuje mogą na nie cierpieć nawet kobiety w ciąży. Ciąża to okres, w którym przyszłe mamy są w stanie zrobić bardzo dużo, aby zapewnić przyszłemu potomstwu jak najlepsze warunki do prawidłowego rozwoju. Utrzymywanie zbilansowanej diety i właściwie dobrane ćwiczenia fizyczne z pewnością dobrze oddziałują zarówno na matkę, ja i dziecko. Niektóre kobiety w ciąży stosują zbyt ekstremalne diety w połączeniu z nadmierna aktywnością fizyczną, co wynika, z tego, iż przejmują się one bardziej zapobieganiem nadmiernemu przyrostowi wagi niż zdrowiem swoim i dziecka. Nadmierne skupienie się na kontrolowaniu diety i wyczerpujące ćwiczenia fizyczne to znaki, które powinny zapalić czerwoną lampkę. Przyjmowanie zbyt małej ilości kalorii w trakcie ciąży niesie ze sobą duże ryzyko dla nienarodzonego jeszcze dziecka w postaci małej masy urodzeniowej, wad wrodzonych oraz opóźnienia wzrostu. Sytuacja taka wymaga natychmiastowego sięgnięcia pomocy specjalistów, ponieważ skutki mogą być traumatyczne.
Kto może cierpieć na pregoreksję?
Ciąża to okres w życiu, który fizjologicznie wiążę się ze zwiększeniem masy ciała. Większość kobiet zaczyna przybiera w 2 i 3 trymestrze ciąży, tempo przyrostu kilogramów jest natomiast kwestią indywidualną i zależy od wielu rzeczy. U niektórych kobiet brak kontroli wagi wywołuję duże frustracje i ile wpływa na ich stan psychiczny. Kobiety, które są najbardziej podatne na pregoreksję to zwykle kobiety, które już przed zajściem w ciążę cierpiały na różnego rodzaju zaburzenia odżywiania. W przypadku kobiet, które wyleczyły się z zaburzeń odżywiania, przyrost masy ciała w czasie ciąży może spowodować nawrót, natomiast u kobiet z nieleczonym zaburzeniem rozciąga się ono na ciążę.
Symptomy, na które warto zwrócić uwagę, gdy podejrzewa się o występowanie anoreksji ciążowej to przede wszystkim :
- jedzenie w samotności – niektóre kobiety nie chcą, aby inne osoby wiedziały lub komentowały, jak mało jedzą.
- zbyt duże Skoncentrowanie się na sobie – zamiast skupiać się na ciąży i dziecku, niektóre kobiety przejmują się głównie sobą (swoim wyglądem i samopoczuciem)
- nadmierne ćwiczenia, które doprowadzają do zbyt dużego zmęczenia organizmu
- wygląd – zauważalny brak zdrowego przyrostu masy ciała w czasie ciąży
Oznaki te są traktowane bardzo poważnie przez pracowników służby zdrowia i powinny być przedmiotem troski przyjaciół i rodziny przyszłych matek. Niedostateczny przyrost masy ciała podczas ciąży może negatywnie wpłynąć na rozwój płodu. Zagrożenia dla dziecka mogą obejmować niską masę urodzeniową, poród przedwczesny, problemy z karmieniem, drgawki i możliwe zaburzenia uwagi w późniejszym okresie życia. Dla kobiety niewystarczający przyrost masy ciała w czasie ciąży może prowadzić do krwawienia podczas ciąży, a nawet poronienia. Kobiety, które cierpią na pregoreksję, mają również wyższy przypadek depresji poporodowej.
Foliany – niezbędny składnik do rozwoju cewy nerwowej płodu – KUP TUTAJ
Niebezpieczeństwo pregoreksji
Zbyt mała ilość pożywienia w diecie skutkuje pojawieniem się niedoborów wielu cennych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka składników odżywczych, co niewątpliwie przyczynia się do pogorszenia stanu zdrowia. Jeszcze większy problem pojawia się, gdy niedobory makro- i mikroskładników występują w ciąży, gdyż nie tylko to znacząca osłabia organizm matki, ale zaburza w dużym stopniu właściwy rozwój dziecka.
- Niedokrwistość z niedoboru żelaza – w dzisiejszym położnictwie niedobór żelaza jest bardzo dużym problemem, wyniki badań pokazują, że zbyt mała ilość tego składnika dotyczy nawet 30-50% kobiet w okresie okołoporodowym. Przyczyna są różne, przede wszystkim często jest to kontynuacja występującej już przed okresem ciąży niedokrwistości, która następnie się tylko pogłębia. Nawiązując do tematu tego artykułu przyczyną niedoboru żelaza są również: brak apetytu, niewłaściwie zbilansowana dieta lub też zbyt duże restrykcje pokarmowe. W I trymestrze niedotlenienie wywołane brakiem lub niedoborem żelaza powoduje zaburzenia w organogenezie, co w przyszłości może dać efekt w postaci wielu wad rozwojowych, a także może dojść do tak traumatycznych sytuacji jak poronienie, czy przedwczesne obumarcie rozwijającego się w łonie matki płodu. Przeprowadzono szereg badań naukowych pokazujących jak poważne mogą być skutki zbyt małej ilości żelaza w diecie podczas ciąży. Jeden z badaczy wraz ze swoim zespołem (Levy i wsp.) udowodnili, że istnieje duży związek anemii z powodu żelaza z pojawieniem się różnego rodzaju patologii. Wykazano in., że może to skutkować: niewłaściwym rozwojem łożyska, które nie spełnia jak powinno swojej funkcji, czyli niedostatecznie zaopatruje płód w tlen, niską masę urodzeniową noworodków oraz przedwczesnym porodem. W dodatku inne badania mówią o tym, że dzieci matek z anemią często mają kłopoty z opóźnionym rozwojem umysłowym oraz fizycznym, co przyczynia się do gorszych w porównaniu do dzieci matek bez niedokrwistości funkcji poznawczych. Co więcej anemia w ciąży przyczynia się, także do nieprawidłowego rozwoju układu odpornościowego płodu, co skutkuje w przyszłości większą podatnością na zakażenia. Ciekawym spostrzeżeniem jest również związek niedoboru żelaza z OUN płodów, gdyż przyczynia się to do zaburzeń mielinizacji włókien nerwowych, a także zaburzeniami w metabolizmie neuroprzekaźników takich jak serotonina i dopamina.
- Niedobór witaminy D – należy ona do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach i do jej prawidłowego wchłaniania niezbędny jest nośnik w postaci tłuszczu. W związku z dużymi restrykcjami kalorycznymi u kobiet cierpiących na pregoreksję bardzo często makroskładnik jakim jest tłuszcz jest mocno ograniczony, co powoduje zaburzenia przyswajania witamin rozpuszczalnych w tłuszczach w tym witaminy D. Aktywna formia witaminy D, czyli 1,25 (OH)2 D jest niezbędna do utrzymania prawidłowego poziomu wapnia w organizmie, a co za tym idzie prawidłowy rozwój tkanki kostnej przyszłego dziecka. Niedobór witaminy D podczas ciąży i laktacji może prowadzić do hipokalcemii i krzywicy u noworodków
- Kwas foliowy – temat tej witaminy z grupy B jest zwykle wszystkim bardzo znany. Prawidłowy poziom w organizmie kwasu foliowego jest nieodzownym elementem każdej ciąży i nie powinien podlegać żadnym dyskusjom. Brak lub niewystarczająca ilość kwasu foliowego powoduje poważne skutki w postaci wad cewy nerwowej płodu, skutkującymi później w wady układu nerwowego i kręgosłupa, z których najczęstsze to bezmózgowie – czyli brak zdolności do życia oraz rozszczep kręgosłupa – mimo podejmowania jak najszybciej operacji takiej wady często dziecko jest sparaliżowane lub upośledzone umysłowo. Według obecnych zaleceń w trakcie ciąży powinno się codziennie przyjmować 0,4 mg kwasu foliowego, aby uchronić dziecko od tego typu wad.
Wyżej wymienione niedoboru są tylko jednymi z wielu, oprócz nich istnieje wiele innych ważnych składników odżywczych. Ogólne niedożywienie matki i niski poziom tkanki tłuszczowej skutkuje również brakiem możliwości karmienia piersią przyszłego potomstwa. Niska masa urodzeniowa dziecka spowodowana wyniszczeniem organizmu matki zwiększa znacząco ryzyko zachorowań na różnego typu choroby w dalszym życiu.
4000 IU witaminy D3 rozpuszczonej w oliwie – niedoborowy składnik diety – KUP TUTAJ
Leczenie
Kobiety z pregoreksją zwykle wymagają leczenia, które rozwiązuje zarówno fizyczne problemy związane z niedostatecznym przyrostem masy ciała w czasie ciąży, jak i psychiczne i emocjonalne trudności związane z zaburzeniami odżywiania. Konkretny przebieg leczenia różni się w zależności od osoby. Niektóre kobiety mają poważne problemy fizyczne, które mają pierwszeństwo przed innymi problemami, podczas gdy inne mają problemy psychiczne i emocjonalne, które mogą wymagać priorytetowej opieki. Wśród profesjonalistów, którzy zwykle odgrywają rolę w wyleczeniu z pregoreksji są położnicy, ginekolodzy, psychoterapeuci i dietetycy.
Aż 25 mg żelaza w tabletce – świetne wsparcie poziomu żelaza – KUP TUTAJ
Podsumowanie
Pregoreksja jest obecnie tematem dość nowym, jednakże niezwykle poważnym. Zaburzenia odżywiania towarzyszą ludzkości już od wielu lat i praktycznie każdy zna ich przykre konsekwencje. Kobieta w ciąży cierpiąca na pregoreksję wymaga dużego wsparcia specjalistów i rodziny ze względu na jej stan. Dużą część kobiet nie potrafi poradzić sobie z przyrostem masy ciała w trakcie ciąży. Bardzo ważną rzeczą jest uświadomienie przyszłej mamy o niebezpieczeństwie tej choroby, gdyż wyrządza ona sobie oraz nienarodzonemu się jeszcze dziecku ogromną krzywdę. Edukacja i podjęcie próby leczenia może uchronić przed dramatycznymi skutkami pregoreksji, jednakże powinno być ono podjęte odpowiednio wcześniej.
Bibliografia:
https://utswmed.org/medblog/pregorexia/
Bronisława Pietrzak, Agnieszka Seremak-Mrozikiewicz, Beata Marciniak, Andrzej Witek, Bożena Leszczyńska-Gorzelak „Niedokrwistość z niedoboru żelaza w położnictwie i ginekologii”
Ewa Marcinowska-Suchowierska, Magdalena Walicka „Wpływ niedoboru witaminy D w czasie ciąży i laktacji na matkę i dziecko”
Christopher S Kovacs „Vitamin D in pregnancy and lactation: maternal, fetal, and neonataloutcomes from human and animal studies”
https://imid.med.pl/pl/dla-pacjenta/porod-w-instytucie/ciaza-kwas-foliowy
https://ncez.pl/abc-zywienia-/psychodietetyka/pregoreksja-jako-jedno-z-zaburzen-odzywiania-w-ciazy—–jak-wyglada-w-teorii-
