Źródło obrazka: https://pixabay.com/images/id-2685003/

Co to przewlekła obturacyjna choroba płuc?

Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) to nazwa dla grupy schorzeń płuc, które powodują trudności w oddychaniu.

Obejmuje ona:

przewlekłe zapalenie oskrzeli – długotrwały stan zapalny dróg oddechowych
POChP jest częstym schorzeniem, które dotyka głównie dorosłych w średnim lub starszym wieku, którzy palą. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że ją ma.
rozedmę płuc – uszkodzenie worków powietrznych w płucach
Ewentualną astmę oraz powiązane z nią choroby przełyku
Choroby przełyku oraz krtani

Problemy z oddychaniem mają tendencję do stopniowego pogarszania się w czasie i mogą ograniczać normalną aktywność, chociaż leczenie może pomóc utrzymać stan pod kontrolą. Głównym problemem jest ograniczenie dostępności tlenu w płucach, który neutralizuje takie osoby z jakiegokolwiek ruchu. Zatacza się wtedy błędne koło, z którego nie da się wyjść, w skrócie działa to na zasadzie:

Palenie>Problemy z oddychaniem>Palenie>POChP>Brak tlenu>Brak aktywności fizycznej>Brak poprawy choroby itd.

Skąd się bierze przewlekła obturacyjna choroba płuc?

Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) występuje, gdy płuca i drogi oddechowe ulegają uszkodzeniu i zapaleniu. Jest to zwykle związane z długotrwałym narażeniem na działanie szkodliwych substancji, takich jak dym papierosowy czy zanieczyszczone powietrze na przykład w miejscu, w którym cyrkulacja powietrza jest na niskim bądź zerowym poziomie.

ASHWAGANDHA WSPOMAGA PRACĘ MÓZGU I ŁAGODZI STANY ZAPALNE

Czynniki, które wpływają na występowanie POChP

Palenie

Palenie jest główną przyczyną POChP i uważa się, że odpowiada za około 9 na 10 przypadków. Szkodliwe substancje chemiczne zawarte w dymie mogą uszkodzić wyściółkę płuc i dróg oddechowych. Rzucenie palenia może pomóc w zapobieganiu pogorszeniu się POChP. Niektóre badania sugerują również, że narażenie na dym papierosowy innych osób (bierne palenie) może zwiększyć ryzyko zachorowania na POChP.

Dymy i pyły w pracy

Narażenie na pewne rodzaje pyłu i chemikaliów w pracy może uszkodzić płuca i zwiększyć ryzyko zachorowania na POChP.

Substancje, które zostały powiązane z POChP obejmują:

pył i opary kadmu
pył ze zboża i mąki
pył z krzemionki
opary spawalnicze
izocyjaniany
pył węglowy
pyły związane z gospodarstwami domowymi
palenie śmieci

Ryzyko wystąpienia POChP jest jeszcze większe, jeśli wdychasz pył lub opary w miejscu pracy i jesteś osobą palącą.

Zanieczyszczenie powietrza

Narażenie na zanieczyszczenie powietrza przez dłuższy czas może mieć wpływ na pracę płuc i niektóre badania sugerują, że może to zwiększyć ryzyko zachorowania na POChP.

Jednak w chwili obecnej związek pomiędzy zanieczyszczeniem powietrza a POChP nie jest jednoznaczny, a badania są kontynuowane.

Genetyka

Prawdopodobieństwo zachorowania na POChP jest większe u osób palących i mających bliskiego krewnego z tą chorobą, co sugeruje, że geny niektórych osób mogą czynić je bardziej podatnymi na zachorowanie.

Około 1 na 100 osób z POChP ma genetyczną skłonność do rozwoju choroby, zwanej niedoborem alfa-1-antytrypsyny. Alfa-1-antytrypsyna to substancja, która chroni płuca. Bez niej, płuca są bardziej podatne na uszkodzenia. Osoby z niedoborem alfa-1-antytrypsyny zazwyczaj zapadają na POChP w młodszym wieku – zwłaszcza jeśli palą.

Symptomy POChP

Aby pomóc w rozpoznaniu POChP, lekarz pierwszego kontaktu może:

zapytać Cię o Twoje objawy
zbadać klatkę piersiową i osłuchać oddech za pomocą stetoskopu
zapytać, czy palisz lub kiedyś paliłeś
zapytać, czy w rodzinie występowały problemy z płucami
Lekarz może również przeprowadzić lub zlecić wykonanie testu oddechowego zwanego spirometrią oraz innych powiązanych badań płuc i dróg oddechowych.

Spirometria

Pierwszym i podstawowym badaniem jakie lekarz wykona jest spirometria.

Badanie zwane spirometrią może pomóc wykazać, jak dobrze pracują Twoje płuca.

Zostaniesz poproszony o oddychanie do urządzenia zwanego spirometrem po wdychaniu leku zwanego bronchodylatorem, który pomaga rozszerzyć drogi oddechowe.

Spirometr dokonuje dwóch pomiarów: objętości powietrza, którą możesz wydmuchać w ciągu sekundy oraz całkowitej ilości powietrza, którą wydychasz. Możesz zostać poproszony o wykonanie kilku wydechów, aby uzyskać spójny odczyt. Odczyty są porównywane z wynikami normalnymi dla Twojego wieku, co może wykazać, czy Twoje drogi oddechowe są zablokowane. Osoby z POChp czy chorobami płuc jak astma mogą mieć znacznie obniżony % pojemności płuc.

RTG klatki piersiowej

Rentgen klatki piersiowej może być stosowany do poszukiwania problemów w płucach, które mogą powodować podobne objawy do POChP. Problemy, które mogą być wykazane przez rentgen obejmują infekcje klatki piersiowej i raka płuc, choć nie zawsze są one widoczne. Przede wszystkim RTG ma za zadanie wspomóc pozostałe badania i upewnić ciebie oraz lekarza z czym się mierzy.

Badania krwi

Badanie krwi może wykazać inne warunki, które mogą powodować podobne objawy do POChP, takie jak niski poziom żelaza (anemia) i wysokie stężenie czerwonych krwinek we krwi (policytemia). Czasami badanie krwi może być również wykonane, aby sprawdzić, czy masz niedobór alfa-1-antytrypsyny. Jest to rzadki problem genetyczny, który zwiększa ryzyko wystąpienia POChP.

SKONCENTROWANE KWASY TŁUSZCZOWE, JAKO WIELOKIERUNKOWE WSPARCIE ORGANIZMU

Jakie są dalsze badania w przypadku POChP

Czasami do potwierdzenia diagnozy lub określenia ciężkości POChP może być konieczne wykonanie większej ilości badań.

Badania te mogą obejmować:

elektrokardiogram (EKG) – badanie, które mierzy aktywność elektryczną serca
echokardiogram – badanie ultrasonograficzne serca
test przepływu szczytowego – test oddechowy, który mierzy szybkość wydmuchiwania powietrza z płuc, co może pomóc w wykluczeniu astmy
badanie krwi pod kątem zawartości tlenu – do palca przykłada się urządzenie przypominające szpilkę, które mierzy poziom tlenu we krwi
tomografia komputerowa – szczegółowe badanie, które może pomóc w zidentyfikowaniu wszelkich problemów w płucach
próbka flegmy – próbka flegmy (plwociny) może zostać zbadana w celu sprawdzenia oznak infekcji w klatce piersiowej

Leczenie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP)

Obecnie nie ma lekarstwa na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP), ale leczenie może pomóc spowolnić postęp choroby i kontrolować objawy.

Leczenie obejmuje:

zaprzestanie palenia – jeśli masz POChP i palisz, jest to najważniejsza rzecz, jaką możesz zrobić
inhalatory i tabletki – ułatwiające oddychanie
rehabilitację pulmonologiczną – specjalistyczny program ćwiczeń i edukacji
operacja lub przeszczep płuc – choć jest to rozwiązanie dla bardzo małej liczby osób

Zaprzestanie palenia

Jeśli palisz, rzucenie palenia jest najskuteczniejszym sposobem zapobiegania pogorszeniu się POChP. Jest to rzecz podstawowa do reszty działania związanego ze zwalczaniem choroby. Chociaż nie można odwrócić wszelkich uszkodzeń płuc i dróg oddechowych, rzucenie palenia może pomóc w zapobieganiu dalszym uszkodzeniom. Może to być jedyne leczenie, jakie jest potrzebne we wczesnych stadiach POChP, ale nigdy nie jest za późno na rzucenie palenia – nawet osoby z bardziej zaawansowaną POChP odniosą korzyści z rzucenia palenia. Płuca potrzebują około 20 lat na regenerację do stanu, w którym ponownie można by je nazwać “czystymi” chociaż w przypadku ciężkich uszkodzeń lub wieloletniego palenia zaprzestanie palenia pomoże, lecz w mniejszym stopniu niż zwykle.

Inhalatory

Jeśli POChP wpływa na Twoje oddychanie, zazwyczaj otrzymasz inhalator. Jest to urządzenie, które dostarcza lek bezpośrednio do płuc podczas oddychania.

KURKUMINA Z DODATKIEM PIPERYNY – DZIAŁANIE ANTYZAPALNE I NIE TYLKO

Istnieje kilka różnych rodzajów inhalatorów na POChP. Do głównych typów należą:

Krótko działające inhalatory rozszerzające oskrzela

Dla większości osób z POChP, krótko działające inhalatory bronchodilatory są pierwszym stosowanym leczeniem. Bronchodilatory to leki, które ułatwiają oddychanie poprzez rozluźnienie i poszerzenie dróg oddechowych.

Istnieją 2 rodzaje krótko działających inhalatorów bronchodilatorów:

inhalatory beta-2 agonistyczne
inhalatory antymuskarynowe

Inhalatory krótko działające należy stosować w przypadku uczucia duszności, maksymalnie do 4 razy na dobę.

Długo działające inhalatory rozszerzające oskrzela

Jeśli objawy występują regularnie w ciągu dnia, zalecany zostanie długo działający inhalator rozszerzający oskrzela. Działają one podobnie do krótko działających leków rozszerzających oskrzela, ale każda dawka wystarcza na co najmniej 12 godzin, więc wystarczy je stosować raz lub dwa razy dziennie.

Istnieją 2 rodzaje długo działających inhalatorów bronchodilatorów:

inhalatory beta-2 agonistyczne
inhalatory antymuskarynowe

Niektóre nowe inhalatory zawierają połączenie długo działającego beta-2 agonisty i antymuskaryny.

Inhalatory steroidowe

Jeśli po zastosowaniu inhalatora długo działającego nadal występuje duszność lub często dochodzi do zaostrzeń choroby, lekarz rodzinny może zasugerować włączenie do leczenia inhalatora steroidowego. Inhalatory steroidowe zawierają leki z grupy kortykosteroidów, które mogą pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego w drogach oddechowych.

Inhalatory steroidowe są zwykle zapisywane jako część inhalatora kombinowanego, który zawiera również lek długo działający.

Tabletki

Jeśli objawy nie są kontrolowane za pomocą inhalatorów, lekarz może zalecić przyjmowanie tabletek lub kapsułek.

Tabletki teofiliny

Teofilina jest rodzajem leku rozszerzającego oskrzela. Nie jest jasne, jak dokładnie działa teofilina, ale wydaje się, że zmniejsza obrzęk (stan zapalny) w drogach oddechowych i rozluźnia mięśnie je wyściełające. Teofilina występuje w postaci tabletek lub kapsułek i jest zwykle przyjmowana dwa razy dziennie. Podczas leczenia mogą być wymagane regularne badania krwi w celu sprawdzenia poziomu leku we krwi.

Pomoże to lekarzowi opracować najlepszą dawkę, aby kontrolować objawy, jednocześnie zmniejszając ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.

Leki mukolityczne

Jeśli masz uporczywy kaszel z dużą ilością gęstej flegmy, lekarz może zalecić przyjmowanie leku mukolitycznego o nazwie karbocysteina. Leki mukolityczne sprawiają, że flegma w gardle staje się rzadsza i łatwiejsza do wykaszlenia. Karbocysteina występuje w postaci tabletek lub kapsułek i jest zwykle przyjmowana 3 lub 4 razy na dobę.

Pozostałe leczenie

Jeśli masz ciężkie objawy lub doświadczasz szczególnie silnego zaostrzenia, możesz czasami potrzebować dodatkowego leczenia.

Lek nebulizowany

Lek nebulizowany może być stosowany w ciężkich przypadkach POChP, jeśli inhalatory nie działają. W tym przypadku używa się urządzenia, które zamienia płynny lek w delikatną mgiełkę, którą wdycha się przez ustnik lub maskę na twarz. Umożliwia to przyjęcie dużej dawki leku za jednym razem. Zazwyczaj pacjent otrzymuje urządzenie do nebulizacji do stosowania w domu, po tym jak zostanie mu pokazane, jak go używać.

Terapia tlenowa

Jeśli POChP powoduje niski poziom tlenu we krwi, może zostać zalecone podawanie tlenu w domu przez rurki do nosa lub maskę. Może to pomóc w powstrzymaniu niebezpiecznie niskiego poziomu tlenu we krwi, choć nie jest to leczenie głównych objawów POChP, takich jak duszność. Długotrwałe leczenie tlenem powinno być stosowane przez co najmniej 16 godzin dziennie.

Rury z maszyny są długie, więc będziesz mógł poruszać się po swoim domu, gdy jesteś podłączony. Przenośne zbiorniki z tlenem są dostępne, jeśli musisz używać tlenu poza domem. Nie należy palić podczas korzystania z tlenu. Zwiększony poziom tlenu jest wysoce łatwopalny, a zapalony papieros może spowodować pożar lub wybuch.

Tlenoterapia ambulatoryjna

Niektóre osoby z POChP odnoszą korzyści z tlenu w warunkach ambulatoryjnych, czyli tlenu używanego podczas chodzenia lub innej aktywności. Jeśli poziom tlenu we krwi jest normalny podczas odpoczynku, ale spada podczas ćwiczeń, może być możliwe, aby mieć ambulatoryjną terapię tlenową zamiast długoterminowej terapii tlenowej.

Wentylacja nieinwazyjna

Jeśli z powodu poważnego zaostrzenia choroby trafisz do szpitala, możesz skorzystać z zabiegu zwanego wentylacją nieinwazyjną (NIV).

Polega ona na tym, że przenośne urządzenie podłączone do maski zakrywającej nos lub twarz jest wykorzystywane do wspomagania płuc i ułatwiania oddychania.

Chirurgia

Operacja jest zazwyczaj odpowiednia tylko dla niewielkiej liczby osób z ciężką postacią POChP, których objawy nie są kontrolowane za pomocą leków.

Istnieją 3 główne operacje, które mogą być wykonane:

Operacja mająca na celu usunięcie kieszeni powietrza z jednego z płuc, co pozwala na lepszą pracę płuc i ułatwia oddychanie
Operacja zmniejszenia objętości płuc – operacja polegająca na usunięciu bardzo uszkodzonej części płuca, aby umożliwić zdrowszym częścią płuc lepszą pracę i wygodniejsze oddychanie
Przeszczep płuc – operacja usunięcia i zastąpienia uszkodzonego płuca zdrowym płucem od dawcy

Źródła:

https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/chronic-obstructive-pulmonary-disease-(copd)

https://medlineplus.gov/copd.html

https://www.copd.com/about-copd/signs-symptoms-of-copd/

https://www.lung.org/lung-health-diseases/lung-disease-lookup/copd/symptoms-diagnosis

https://www.webmd.com/lung/copd/what-are-symptoms-of-copd

https://www.cdc.gov/copd/features/copd-symptoms-diagnosis-treatment.html

https://en.wikipedia.org/wiki/Chronic_obstructive_pulmonary_disease

https://nebulizacja.pl/info/co-to-jest-nebulizacja

https://www.webmd.com/lung/copd/10-faqs-about-living-with-copd

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/8709-chronic-obstructive-pulmonary-disease-copd

https://www.blf.org.uk/support-for-you/copd/what-is-copd