Resveratrol, idealny fitoestrogen ?

Za nutraceutyki uważa się zarówno poszczególne składniki żywności, jak i substancje dodatkowe, a także produkty spożywcze oraz suplementy, których spożycie może pozytywnie wpływać na funkcjonowanie organizmu i zmniejszać ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych. Jedną z takich substancji jest resweratrol, czyli 3,5,4′-trihydroksystilben. Czarne odmiany winogron są najlepszym naturalnym źródłem resweratrolu, a czerwone zawierają go więcej niż zielone. Resweratrol występuje w owocach jagodowych (morwa, żurawina, borówka czernica, borówka brusznica, niejadalna czarna jagoda, borówka amerykańska, czarna porzeczka, truskawki, maliny), w owocach chlebowca, jabłkach, jak również w orzechach, orzeszkach ziemnych oraz w niektórych ziołach. Ponadto wykazano obecność tego związku w kakao, czekoladzie oraz w skórkach pomidorów.

 

Wchłanianie

Ogólna rozpuszczalność resweratrolu w wodzie i rozpuszczalnikach nieorganicznych jest niska. Jego budowa chemiczna predysponuje go do oddziaływania z kwasami tłuszczowymi. Z tego powodu podczas jego suplementacji wypada zadbać o towarzystwo  posiłku
z dodatkiem nośnika tłuszczowego, np. w postaci oliwy z oliwek.

Pozytywne właściwości resweratrolu można wymienić na przestrzeni układu:

• Sercowo-naczyniowego,
• Ośrodkowego układu nerwowego(OUN),
• Odpornościowego,
• Hormonalnego.

Układ sercowo-naczyniowy[2]

Resweratrol z dodatkiem koenzymu Q10! Idealne połączenie prewencyjne wobec chorób układu sercowo-naczyniowego i nie tylko!

Nieprawidłowa dieta i styl życia plus ew. czynniki genetyczne, przyczyniają się do powstawania chorób cywilizacyjnych, w tym tych jednych z najbardziej popularnych, tj. związanych z układem sercowo-naczyniowym.

Otóż jednym z problemów towarzyszących chorom serca jest nadmierna agregacja płytek krwi mogąca przyczynić się do zmniejszenia światła naczyń krwionośnych oraz tętnic. W wyniku tej patologii dochodzi do obniżenia ilości wtłaczanej krwi do serca przez co może dojść do choroby niedokrwiennej. Resweratrol wykazuje działanie obniżające agregację płytek poprzez wiązanie się ze swoistymi kanałami wapniowymi odpowiedzialnymi sekrecję trombiny, czynnika wpływającego na wspomnianą agregację[1].

Kolejnym ważnym punktem w rozwoju chorób sercowo-naczyniowych są nieprawidłowości w obrazie lipidogramu, takie jak wysoki poziom cholesterolu całkowitego, zbyt duży udział frakcji LDL cholesterolu przy niskim poziomie HDL oraz wysoki poziom trójglicerydów. Ten ostatni parametr stanowi bezpośrednie ryzyko zawału serca. Niektóre próby kliniczne wykazują zdolność modyfikacji parametrów lipidogramu w wyniku suplementacji resveratrolem. Otóż notuje się obniżenie poziomu LDL przy wzroście poziomu frakcji HDL cholesterolu, obniżenie poziomu trójglicerydów! Resweratrol wykazuje także właściwości hipocholesterolemiczne, czyli obniżające poziom cholesterolu poprzez bezpośredni wpływ na enzym uczestniczący w syntezie tego związku, tj. reduktazę
3-hydroksy-3-metyloglutarylo koenzymu A (HMG-CoA). Inne badania wykazują obniżenie oksydacji frakcji LDL, czyli bezpośredniego czynnika zaangażowanego w procesy aterogenne. Ogół wymienionych procesów wskazuje na wyjątkowe właściwości antyoksydacyjne resweratrolu. Dzieje się tak dlatego, że związek ma bezpośredni wpływ na aktywację szlaków antyoksydacyjnych Nrf-2 tłumiąc tym samym prozapalne właściwości cytokin w kardiomiocytach, czyli komórkach mięśnia sercowego. Co więcej resweratrol wpływa na hamowanie czynnika transkrypcji jądrowej Nf-kB będącego czynnikiem inicjującym powstawanie prozapalnych cytokin jak TNF-alfa,
IL-6, IL-1B, odpowiedzialnych za wywoływanie lokalnego stanu zapalnego.

Miażdżyca, to jednostka chorobowa mogąca pojawić się niekoniecznie w wyniku nieprawidłowej diety. Do stanu zapalnego w śródbłonku naczyń krwionośnych może dojść poprzez transfer endotoksyny bakteryjnej na krwiobiegu, tzw. lipopolisacharydu (LPS). Związek może wpływać niekorzystnie na makrofagi, które stymulując swoiste szlaki enzymatyczne powodują przyrost komórek piankowatych zatykających światło naczyń krwionośnych. Na szczęście suplementacja resweratrolem pozwala uniknąć tragicznych
w skutkach efektów działalności makrofagów poprzez hamowanie ekspresji oksydazy NADPH 1 i wytwarzania białka chemotaksycznego monocytów (MCP-1). W rezultacie następuje regulacja ścieżki Akt-FOXO odpowiedzialnej w tym wypadku za proces zapalny.

Idąc tematem zaburzeń związanych z gospodarką lipidową, należy nadmienić korzystny wpływ resweratrolu na nadciśnienie tętnicze, które jest czynnikiem towarzyszącym tzw. zespołowi metabolicznemu. Osoby potraktowane dawkami resweratrolu 150 mg/dobę lub wyższymi, doświadczyły znaczącego obniżenia ciśnienia krwi w porównaniu z grupą kontrolną. Uczestnicy badania mieli również problem z dyslipidemią, co świadczyć może o tym że resweratrol, to jedna z najskuteczniejszych metod pomagających w odwracaniu skutków nieprawidłowego stylu życia.

 

Resweratrol a sport

Jak się okazuje, pozytywne efekty stosowania resweratrolu mają swoje odbicie w aktywności fizycznej, nie tylko w przypadkach klinicznych.

Intensywny wysiłek fizyczny kojarzy się z hartowaniem organizmu i świadomym wywoływaniem stanu zapalnego. W wyniku nadmiaru wysiłku i braku odpowiedniej regeneracji, istnieje ryzyko pewnych zaburzeń hormonalnych. Stany zapalne odpowiedzialne są za aktywność enzymu zwanego aromatazą, odpowiada on za przekształcanie testosteronu w estrogeny, a konkretniej w 17B-estradiol,
w wyniku czego może zostać zaburzony proces periodyzacji treningowej, osłabienie siły mięśniowej i dalej stagnacja. Resweratrol jest
w stanie przeciwdziałać tym skutkom poprzez hamowanie aktywności aromatazy w wyniku czego do dyspozycji mają panowie większą pulę testosteronu do rozdysponowania[3]. Panie z tej właściwości resweratrolu też wyciągną wymierne korzyści, a to dlatego że resweratrol przyczyni się do regulacji stężeń androgenów co ma istotne znaczenie w przypadku zespołu policystycznych jajników, endometriozy, chorób autoimmunizacyjnych wynikających z dominacji estrogenowej. Z dominacji tego hormonu (estrogenu) mogą również wynikać bóle głowy, wahania nastroju, przewlekłe zmęczenie, zaburzenia cyklu miesiączkowego. Wymienione tutaj korzyści ze stosowania resweratrolu wynikają z jego unikalnej budowy chemicznej, która wykazuje duży stopień podobieństwa do głównego estrogenu odpowiedzialnego za procesy metaboliczne, czyli 17B-estradiolu[4]. Resweratrol wiążąc się z receptorami estrogenu ogranicza ich nadmierny efekt, co przekłada się na redukcję objawów sugerujących dominację estrogenu.

Innym efektem stosowania resweratrolu, który ma odniesienie w aktywności fizycznej, jest zdolność do stymulacji SIRT1 oraz
PGC1-alfa – genów odpowiedzialnych za biogenezę nowych mitochondriów i wspierających proces mitofagii, czyli niszczenia uszkodzonych mitochondriów i inicjację ich swoistego recyklingu. W wyniku tego powstają nieuszkodzone mitochondria, zdolne do przeprowadzania prawidłowego procesu oddychania tlenowego. Przełóżmy to na praktykę.

Więcej mitochondriów–>efektywniejsze utlenianie glukozy i pozyskiwanie energii–>lepsza wydolność i wyższy próg tlenowy

Powyższy efekt wpływa korzystnie na podniesienie możliwości wysiłkowych, co przełoży się na lepsze rezultaty właściwie w każdej dyscyplinie, nawet w szachach. Wynika to z faktu, że SIRT1 oraz PGC1-alfa wpływają również na poprawę funkcji kognitywnych poprzez zwiększoną aktywność tzw. BDNF, neurotropowego czynnika pochodzenia mózgowego odpowiadającego za większą ilość połączeń mózgowych, co w przypadku szachów może się przełożyć na szybszego mata dla przeciwnika 😉

 

Resweratrol podnosi profil antyoksydacyjny

Proces zapalny może zostać wywołany zarówno przez czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne, chemiczne, fizyczne i biologiczne. Reakcja zapalna zachodzi wtedy, gdy gromadzą się komórki zdolne do usunięcia szkodliwego czynnika i naprawy powstałego uszkodzenia. Jednakże w przypadku diety ubogiej w substancje o działaniu antyoksydacyjnym organizm skazany jest na działalność wolnych rodników. Resweratrol poprzez zdolność do aktywacji silnych enzymów przeciwutleniających jak katalaza, dysmutaza ponadtlenkowa zależna od manganu (MnSOD), Peroksydazy glutationowej (GSH-Px) wpływa hamująco na kinazę białkową B (PKB czy inaczej Akt) oraz PTEN (fosfatazy i homologu tensyny 1), obie kinazy w momencie niedoboru składników antyoksydacyjnych są zaangażowane w procesy zapalne[5].

Jako ciekawostkę warto dodać, że resweratrol wykazuje pozytywne działanie również u osób z zakażeniami wirusowymi. Wykazano hamowanie replikacji wirusa cytomegalii (CMV)[6] oraz wirusa opryszczki(HSV)[7] we wczesnej fazie zakażenia. Resweratrol może okazać się przydatnym suplementem u osób zakażonych wirusem grupy.

Resweratrol a cukrzyca

 Ustabilizuj glukozę dzięki Resweratrolowi

Ważnym parametrem wpływającym na rokowanie pacjentów z cukrzycą typu II jest hemoglobina glikowana HbA1C. Określa ona wysycenie erytrocytów glukozą na przestrzeni ostatnich 120 dni(taka długość życia wykazuje średnio erytrocyt-krwinka czerwona). Codzienna podaż resweratrolu przez okres 3 miesięcy przyczyniła się obniżenia poziomu hemoglobiny glikowanej, zaburzeń towarzyszących cukrzycy, takich jak skurczowe ciśnienie krwi, poziom cholesterolu całkowitego, usprawniając tym samym kontrolę glikemii. Stężenie glukozy niedużo zmalało, jednak nie ma danych na temat posiłków poprzedzających pobranie próbki krwi , mogących wpłynąć na poziom glukozy na czczo[8].

Inną przyczyną otyłości i cukrzycy są zaburzenia w regulacji stężeń hormonów inkretynowych odpowiedzialnych za stężenia insuliny
i wrażliwość komórek na działanie tego hormonu oraz za kontrolę spożycia pokarmów. Resweratrol wpłynął na GLP-1 (glukagonopodobny peptyd 1) zwiększając jego sekrecję, przyczyniając się do zwiększenia insulinowrażliwości i regulacji stężeń insuliny, wpłynął na tłumienie aktywności glukagonu i opóźnienie czasu opróżniania żołądka, co w dłuższej perspektywie przekłada się na kontrolę spożycia pokarmu ułatwiając zrzucenie nadmiernej masy ciała[9].

Resweratrol wykazuje też działanie insulinomimetyczne, czyli naśladujące działanie insuliny, co przekłada się na niższe stężenia glikemii poposiłkowej.

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby

Jest jedna z najczęstszych chorób wynikających z nieprawidłowego sposobu żywienia. Nadmierna ilość trójglicerydów we krwi prowadzi do ich odkładania w organie odpowiedzialnym za ich metabolizowanie, czyli  w wątrobie. Narząd ten nie dając rady z metabolizmem takiej ilości triacygliceroli otłuszcza się jednocześnie podlegając procesowi zapalnemu. Dzienna podaż resweratrolu
w dawce 300 mg prowadzonej przez 3 miesiące przyczynia się do obniżenia markerów stanu zapalnego wątroby, tj. ALT/ASP (aminotrasferaza alaninowa/aminotransferaza aspraginowa), wpływa korzystnie na metabolizm lipidów, obniża poziom glikemii (który jest jednym z czynników prowadzących do nadmiernej lipemii poposiłkowej – wzrost poziomu trójglicerydów)[10]. Wyższe dawki resweratrolu, tj. powyżej 1 g/dziennie nie przekładały się na lepsze efekty[11,12].

Choroby neurodegeneracyjne[13]

Zauważono korzystny wpływ resweratrolu na hamowanie progresji choroby Alzheimera, w wyniku obniżenia toksyczności
beta-amyloidu w hipokampie. Związek ten korzystnie wpływał na ochronę komórek mikrogleju w wyniku zwiększenia aktywności glutationu.

Pozytywny wpływ resweratrolu zaobserwowano również w innych schorzeniach neurodegeneracyjnych jak choroba Hauntingtona czy choroba Parkinsowa. Efekt ten przypisuje się aktywności enzymów przeciwutleniających oraz czynnika wzrostu kolonii makrofagów
i granulocytów(GM-CSF), czynnika zdolnego do rozbijania złogów nieprawidłowo uformowanych białek. Ponadto resweratrol hamuje aktywność cyklooksygenzy 2(COX-2) promującej proces zapalny w chorobach neurodegeneracyjnych.

Zapobiegaj neurodegeneracji dzięki ALPHA GPC

Nowotwory

Trans-resveratrol, jedna z najsilniejszych i najlepiej wchłanialnych form resweratrolu w skutecznej dawce (szczególnie wobec zmian nowotworowych)!

Resweratrol odgrywa ważną rolę nie tylko w prewencji chorób nowotworowych, ale także w ich terapii. Badania wskazują, że ma on zdolność do blokowania każdego etapu w procesie powstawania nowotworów, tj. inicjacji, promocji i progresji.  Resweratrol wpływa na metabolizm detoksykacji czynników rakotwórczych w komórkach raka poprzez indukcję reduktazy chinonowej (QR-2) – enzymu II fazy uczestniczącego w unieszkodliwianiu substancji kancerogennych[15]. Ponadto głównym mechanizmem antynowotworowym resweratrolu jest hamowanie aktywności kinazy mTOR umożliwiającej przetrwanie komórkom nowotworowym[14].

W drugiej fazie karcenogenezy resweratrol zmniejsza aktywność związków z rodziny cytochromów P-450 (CYP) i hamuje ich transkrypcję. Cytochromy uczestniczą w wytwarzaniu wolnych rodników tlenowych oraz powodują zwiększoną aktywność czynników rakotwórczych. Związki te mogą inaktywować wiele leków, ograniczając czas ich działania. Resweratrol zmniejsza ekspresję
i aktywność CYP1A1, CYP1A2 i CYP1B1, przez co chroni komórki przed działaniem różnych związków kancerogennych np. wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. W ostatniej, trzeciej, fazie kancerogenezy resweratrol wycisza różne linie komórek raka, częściowo poprzez inhibicję polimerazy DNA (enzymu katalizującego syntezę DNA) i reduktazy rybonukleotydowej (enzymu potrzebnego do syntezy DNA w dzielących się komórkach). Ponadto jako antyoksydant, związek ten hamuje proliferację komórek nowotworowych poprzez zatrzymanie cyklu komórkowego w fazie G1/S[16].

W badaniach in vitro wykazano, że resweratrol zwiększa również efektywność chemioterapii, poprzez inaktywację białka  NF-κB). Czynnik ten tworzony jest przez komórki nowotworowe i kontroluje ekspresję wielu genów. Obecność NF-κB uodpornia komórki nowotworowe na chemioterapię, jak również pozwala im się namnażać. Resweratrol blokując ten czynnik powoduje, że chemioterapeutyki działają w miejscu przeznaczenia[17].

Ponadto, jako fitoestrogen związek ten reguluje ekspresję licznych genów związanych z rozwojem raka piersi i innych nowotworów estrogenozależnych[18].

Przyjmowanie resweratrolu nawet w przedziale 0,3 g/kg m.c. nie przynosi skutków ubocznych. Zalecana dawka dzienna to około 200-600 mg na dzień.

Źródła:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10498846
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4882663/
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5630227/
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9391166
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24812624
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15302137
7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14670590
8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22901562
9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26607942
10. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25577300
11. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26784973
12. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24582567
13. ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2011, 5 (78), 5 – 15
14. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26200935
15. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17890139
16. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2409823/
17. Zdrojewicz Z., Belowska-Bień K.: Resweratrol – działanie i znaczenie kliniczne. Adv. Clin. Exp. Med., 2005, 5 (14), 1051-1056.
18. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15149879