Obraz PublicDomainPictures z Pixabay
Tapioka zyskała popularność za sprawą napoju bąbelkowego na bazie herbaty- Bubble tea. Jednak wykorzystać ją można nie tylko do tego.
Czym jest tapioka?
Tapioka to produkt powstający w procesie mielenia bulwy manioku jadalnego (Manihot esculenta Crantz). Najczęściej ma postać charakterystycznych kulek/ perełek o neutralnym smaku, przypominających kaszę. Początkowo są białe, twarde i kruche, ale po ugotowaniu pęcznieją i zmienią się w bezbarwne kulki o miękkiej i galaretowatej konsystencji.
Inną formą tapioki jest mąka. Otrzymuje się ją przez oczyszczenie, usunięcie skórki i detoksykację, a następnie gotowanie na parze, krojenie, suszenie i mielenie bulw manioku.
Charakterystyczne kulki nadają niepowtarzalnego wyglądu, a neutralny smak pozwala absorbować smak z pozostałych dodatków.
Kilka słów o manioku?
Maniok to niewielki krzew uprawiany na obszarach tropikalnych i subtropikalnych. Posiada podłużne długoogonkowe liście i drobne brudnozielone kwiaty. Wyróżnia się dwie odmiany maniku słodką i gorzką. Gorzki maniok ma ciemne, wpadające w czerwień liście i łodygi. Słodka natomiast ma jasnozielone liście i łodygi.
Próby wyhodowania manioku w warunkach europejskich kończyły się fiaskiem ze względu na zbyt niskie temperatury w porównaniu z naturalnym miejscem występowania.
Częścią jadalną tej rośliny są podłużne, brązowe z zewnątrz i białe w środku bulwy korzeniowe oraz po odpowiednim przygotowaniu liście. Liście dodawać można do sosów, czy fufu lub ryżu.
Obraz Fernando Augusto z Pixabay
Jakie składniki odżywcze posiada tapioka?
Tapioka jest dość ubogim w składniki odżywcze produktem. 100 g tapioki dostarcza ok. 358 kcal. Pawie w całości składa się z węglowodanów (88,7 g/100 g suchego produktu). Ponadto zawiera niewiele składników biologicznie czynnych (większość z nich stanowi 0,1% zalecanej dziennej porcji w 100g). Wśród witamin dominuje witamina B1 (tiamina), B4 (cholina), B6. Wśród składników mineralnych dominuje wapń, żelazo, cynk, selen, mangan, fosfor. Tapioka zawiera jednak spora ilość błonnika, bo w 100 g jest to od 0,1 do 3,7 g.
L-theanina – wparcie pamięci, koncentracji a także uczucia wyciszenia
Tapioka dla osób z celiakią
Tapioka i sam maniok należą do roślin bezglutenowych, a więc bez obaw mogą być spożywane przez osoby chore na celiakię, czy mają nietolerancję glutenu.
Chorzy do swojej diety coraz częściej wdrożyć mogą pojawiające się na rynku makarony z manioku, prażynki bądź tortille. Czasami dostępne są także gotowe mieszanki do wypieku chleba, w których również spotkać można mąkę z tapioki.
Multiwitamina od AH – skoncentrowane źródło witamin, skł. mineralnych oraz bioflawonoidów
Tapioka dla osób z cukrzycą i nie tylko
Zawarta w tapioce skrobia oporna wpływa na regulację stężenia glukozy we krwi, wzrost insulinowrażliwości.
Insulinomimetyk – wsparcie pracy gospodarki glukozowej
Odchudzanie i regulacja lipidogramu
Tapioka zmniejsza stężenie cholesterolu LDL we krwi oraz przyczynia się do spadku masy ciała. Wszystko to dzięki sporej zawartości błonnika i lekkostrawność. Właściwość ta jest korzystna dla osób chcących schudnąć, jak i osób z problemami trawiennymi i schorzeniami układu pokarmowego, takimi jak: wrzody żołądka, wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz choroba Crohna.
Źródło NNKT (omega-3: EPA i DHA) niezbędnych do prawidłowej pracy organizmu oraz lipidogramu
Składniki antyodżywcze w manioku, a tapioka
Maniok zawiera glikozydy cyjanogenne, szczawiany (liście) oraz toksyczne glikozydy (linamarin i lotaustralina; bulwy korzeniowe). Związki te przyczyniają się do powstawania wielu zatruć, zaburzeń zdrowotnych (w tym na tle nerwowym) i chorób m.in.kamieni nerkowych (w przypadku szczawianów). Zarówno liści, jak i bulwy, czy tapiokę w postaci kulek należy wcześniej poddać obróbce technologicznej np. gotowaniu.
Gdzie kupić tapiokę?
Tapioka jest dostępna w sklepach ze zdrową żywnością lub dużych marketach, w postaci różnej wielkości kulek (o średnicy od 1 do 8 milimetrów) lub mąki.
Choć w podstawowej wersji tapioka jest biała, to na rynku znaleźć można wersje sztucznie barwione na inne kolory.
Cena 400 g kuleczek wynosi ok. 7-15 zł
Gdzie kupić maniok?
Bulwy manioku bardzo trudno znaleźć na polskich sklepowych półkach czy na straganach. Oferują je jedynie niektóre sklepy internetowe. Cena za 1 kg to ok. 15-25 zł.
Photo by Rosalind Chang on Unsplash
Co jeszcze można przygotować z tapioki oprócz Bubble tea?
Oprócz popularnego napoju pochodzącego z Tajwanu na bazie herbaty, tapiokę można wykorzystać jako dodatek do deserów, zastąpić nią kaszę czy makaron..
Tapiokę w postaci mąki wykorzystać można, jako zagęstnik do sosów, musów, kisieli, budyniów i puddingów oraz dodatek do naleśników, racuchów, omletów, sufletów.
Sposób przygotowania tapioki uzależniony jest od formy. Mąkę można wykorzystać od razu. Z kolei tapiokę w postaci małych kulek należy zalać gorącą woda, bądź mlekiem i odstawić do napęcznienia pod przykryciem, można ją też podgotować na małym ogniu. Duże kulki tapioki wymagają jednak obligatoryjne gotowania przed spożyciem. Dokładny czas gotowania podany zawsze będzie na opakowaniu produktu.
Przykładowy przepis na deser z tapioki
Obraz Wi Pa z Pixabay
Pudding z tapioki i mango
Składniki (2 porcje):
– 0,5 sztuki mango (zamiast mango można użyć dowolnego owocu zarówno świeżego, jak i dżemu),
– ok 70g tapioka kulki,
-mleko UHT lub napój kokosowy.
Tapiokę drobną zalać ciepłym mlekiem lub napojem (w przypadku dużych kulek całość trzeba chwile podgotować) i odstawić do napęcznienia. Następnie przełożyć do pucharków. Całość udekorować musem z mango.
Tapioka poza kuchnią
Wbrew powszechnemu przekonaniu tapiokę wykorzystać można nie tylko w kuchni, albowiem dodaje się ją również do kosmetyków do pielęgnacji ciała tj. kremach ochronnych do skóry zaczerwienionej, podrażnionej i narażonej na otarcia.
PODSUMOWANIE:
Tapioka to przede wszystkim wspaniały element deserów, który nadaje im niepowtarzalny wygląd, a jednocześnie jest neutralny w smaku, przez co można dodawać ją prawie do wszystkiego. Docenić ją powinny przede wszystkim osoby z celiakią (nie zawiera glutenu) i cukrzycą (reguluje glikemię dzięki skrobi opornej).
BIBLIOGRAFIA:
- Sztolcmana J.: O manioku.; Wszechświat 1886, 5(14): 210-212
- https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/169717/nutrients (dostęp 17.08.2022)
- Montagnac, J. A., Davis, C. R. i Tanumihardjo, S. A.: Nutritional Value of Cassava for Use as a Staple Food and Recent Advances for Improvement. Comprehensive reviews in food science and food safety, 2009, 8(3), 181-194.
- Trinidad, T. P. i in.: Sweet Potato and Cassava Can Modify Cholesterol Profile in Humans with Moderately Raised Serum Cholesterol Levels. Food and Nutrition Sciences, 2013, 4, 491-495.
- Pasqualone, A. i in.: Gluten-Free Bread Making Trials from Cassava (Manihot Esculenta Crantz) Flour and Sensory Evaluation of the Final Product. International Journal of Food Properties, 2010, 13(3), 562-573.
- Lu, H. i in.: Study on quality characteristics of cassava flour and cassava flour short biscuits. Food science and nutrition, 2019, 8(1), 521–533
