Chrom – właściwości

Chrom to niezbyt rozpowszechniony w świecie szeroko rozumianego zdrowia pierwiastek wykazujący prozdrowotne działanie. Pomimo jego powszechnego występowania jego wchłanialność w jelitach wynosi ledwie 2,5%! Nie jest to dużo, dlatego też warto zadbać o różnorodną i zbilansowaną dietę pokrywającą potrzeby również na ten pierwiastek.

 

Chrom pomimo faktu, że nie spełnia aż tak plejotropowej roli w organizmie jak np. Kwasy tłuszczowe omega-3, wykazuje on pewne działania wspomagające, szczególnie w przypadku osób narażonych na zaburzenia gospodarki węglowodanowej, np. Insulinooporność, cukrzyca, otyłość. Hiperglikemia itp.

 

Wśród form chromu wykazujących korzystne efekty biologiczne wymienia się chrom trójwartościowy, dostepny osobno w preparatach na rynku suplementów oraz formy w postaci pikolinianu. Więcej badań w tematyce chromu jest poświęconych pikolinianowi, dlatego też przytoczone badani będą głównie opierały się o tą formę suplementu.

 

W ramach ciekawostek poprzedzających przytoczone badania, warto wspomnieć o dosyć ciekawej roli chromu. Pełni on rolę składnika biała, tzw. Chromoduliny – Czynnika tolerancji glukozy, który uwalniany jest z wątroby w przypadku zaistnienia wysokiego stężenia glukozy we krwi w celu uwydatnienia przejścia glukozy do komórki za pośrednictwem receptorów insulinowych i samej insuliny. Właściwość ta sprawia, że chrom staje się bardzo istotnym składnikiem warunkującym właściwy metabolizm glukozy przy zachowaniu dobrej kondycji wątroby.

 

 

Inne ważne efekty ze strony chromu:

• Regulacja cukru we krwi
• Pomaga w kontroli łaknienia
• Regulacja parametrów lipidogramu
• Potencjalna rola w minimalizacji trądziku

 

1.Regulacja stężeń glukozy we krwi

W związku z przytoczonym powyżej argumentem, prawidłowy metabolizm glukozy uzależniony jest od właściwej sygnalizacji insuliny, dobrej kondycji wątroby i odpowiednim odżywieniu organizmu. Wśród grupy cukrzyków przeprowadzono badania z użyciem pikolinianiu chromu, gdzie po zakończeniu próby okazało się że dzienna suplementacja chromem w ilości 200 ug dziennie przyczyniła się do obniżenia stężeń HbA1c, czy wskaźnika hemoglobiny glikowanej, parametru weryfikującego skuteczność podjętych działań zdrowotnych[1].

 

Drugie badanie zostało przeprowadzone na grupie 60 pacjentów ze zdiagnozowaną cukrzycą typu II w wieku od 30 do 75 lat. Pacjenci do tej pory byli leczeni sulfonylomocznikiem przez okres 3 miesięcy. Wskaźnik hemoglobiny glikowanej HbA1c u pacjentów zaproszonych do badania wahał się od 7,5% do 12%, co przekłada się na średni wynik glukozy we krwi od 169mg/dl do 300mg/dl, a więc pacjenci od średnio zaostrzonej cukrzycy do znacznej jej postaci. Badani zostali podzieleni na 2 grupy, z czego grupa badawcza otrzymywała mleko w proszku z ilością chromu 200ug/20g produktu, a grupa kontrolna stanowiła placebo przez okres 16 tygodni.

 

Po zakończonej próbie pobrano próbki krwi do testów obciążenia doustnego glukozą oraz pomiar glukozy na czczo. Wyniki osób z grupy badawczej okazały się zdecydowanie mniejsze w stosunku do grupy placebo. Zaobserwowano poprawę szczególnie w przypadku glikemii na czczo, wyniki testu obciążenia glukozą także przyniosły zadowalające rezultaty. Dodatkowym notowanym efektem było obniżenie stężeń insuliny na czczo oraz poposiłkowej co silnie przyczyniło do poprawy samopoczucia. W obu grupach nie wystąpiły reakcje niepożądane oprócz drobnych zaparć w grupie ok 5% oraz wzdęć w tym samym przedziale procentowym. Podsumowując, 16-tygodniowa próba z uzupełnianiem chromu w ilości dziennej 400ug przyczyniła się do poprawy parametrów glukozy na czczo i po obciążeniu, te same efekty były notowane w przypadku kontroli insuliny[2].

 

Badanie Mclvera przeprowadzone na aż 62 000 osób dorosłych dowiodło, że przyjmowanie suplementów chromu było pozytywnie skorelowane z mniejszym ryzykiem zachorowania na cukrzycę typu II,warto nadmienić, że suplementy chromu stanowią dobre wsparcie w kontroli glikemii i insuliny u osób które są już w grupie ryzyka. Ze względu na to,że badanie było przeprowadzone na terenie USA(gdzie dane pokazują, że prawie co 2-3 amerykanin jest cukrzykiem), uzasadnione wydają się dalsze próby w celu uzyskania jak najdokładniejszych informacji na temat wpływu chromu na stan gospodarki węglowodanowej[3].

 

 

2.Kontrola łaknienia

Następną ciekawą właściwością chromu jest jego potencjał w kontrolowaniu łaknienia oraz redukowaniu chęci na zachcianki. Bardzo wiele osób dalej podąża błędnymi wskazówkami influencerów, czy też niekompetentnych specjalistów, układających diety po 1200kcal i nawet mniej! Takie działanie w rezultacie często kończy się znanym efektem jojo, niweczy większość założeń, postanowień i motywację do dalszego podejmowania prób. Jak widać proces samodoskonalenia swojego ciała jest długotrwały i wymaga przede wszystkim cierpliwości i zaszczepienia dobrych nawyków i relacji z żywnością. Przy dietach bardzo nisko kalorycznych często odnotowuje się chęć na zachcianki w formie słonej czy to słodkiej, absolutnie poprzez suplementację chromem nie zachęcam do stosowania diet głodówkowych, wręcz przeciwnie, dieta taka ma być odżywiająca i spełniać wymagania diety zbilansowanej i dostosowanej do potrzeb pacjenta/tki.

 

Pikolinian chromu w skutecznej dawce!

 

Kilka badań obrazuje nam jak kształtują się pod kątem kontroli łaknienia właściwości chromu.

 

Pierwsze z przytoczonych badań trwające 8 tygodni wykazało, że osoby suplementujące 1000 ug/dzień suplementu chromu, w tym przypadku pikolinianu zdecydowanie rzadziej sięgały po uciechę w postaci wysokoenergetycznych przekąsek, stosowało także mniejsze porcje podczas poszczególnych posiłków, warto nadmienić że równocześnie przeprowadzono kontrolę z grupą placebo, która już takich wyników nie osiągnęła. Natomiast samo zastosowanie chromu ze względu na zmniejszenie łaknienia, a co za tym idzie porcji pożywienia, przyczyniło się do redukcji masy ciała osób z grupy badawczej. Niestety mechanizm działania chromu na układ łaknienia wciąż pozostaje nieznany. Stanowi on jednak niezwykle ciekawy materiał do dalszych badań w tym kierunku[4].

 

Kolejne badanie z podwójnie zaślepioną próbą, randomizowane i pilotażowe potwierdza, że stosowanie konkretnych dawek pikolinianu chromu od 600 do 1000ug/d, przyczynia się do zmniejszania incydentów napadowego objadania się i nawet incydentów depresji, jeśli potwierdzą się przypuszczenia naukowców w związku z wpływem chromu na sygnalizację na szlakach insuliny, serotoniny i dopaminy, będzie można rozważać chrom jako niedrogą alternatywę dla SRRI[5].

 

3.Regulacja parametrów lipidogramu[6]

Drobne badanie przeprowadzone na 28 uczestnikach badało wpływ pikolinianu chromu przez okres 43 dni na parametry lipidogramu, takie jak poziom cholesterolu LDL, HDL oraz apolipoproteina B. Uczestnicy badania suplementowali dziennie 200ug chromu. Po zakończeniu próby zaobserwowano obniżenie parametrów LDL, nieznaczne podwyższenie cholesterolu HDL oraz znaczne obniżenie apolipoproteiny B, która odgrywa nieobojętną rolę w procesie zapalnym w miażdżycy.

 

4.Potencjalna rola w minimalizacji trądziku[7]

Istnieją pewne dowody na to, że chrom sam w sobie wykazuje antyzapalne właściwości wobec trądziku. Otóż badanie, gdzie dzienna podaż chromu w postaci drożdży wynosiła 400 ug/dziennie wykazała zmniejszenie dolegliwości skórnych ze strony trądziku. Produkty, które są bogatym źródłem chromu, np. Brokuły, posiadają szereg związków o charakterze antyoksydacyjnym, co także może mieć silne przełożenie na odczuwalne dolegliwości skórne. W tym wypadku jest to kwestia do omówienia w kolejnych badaniach.

 

Ze względu na ograniczone dane dotyczące ewentualnej szkodliwości chromu, nie został ustalony górny zakres jego spożycia w postaci suplementów. Jednak biorąc pod uwagę przytoczone badania skuteczna dawka, której nie trzeba zwiększać wynosi od 200 do 600ug/dziennie. W ramach praktyki sugerujemy wybierać preparaty od dobrych firm oferujących certyfikaty jakości, w celu pewności, że zakupiony produkt nie jest zanieczyszczony.

 

Warto jednak pamiętać, że część populacja, dosyć drobna bo do 5% maksymalnie wykazuje alergię na chrom, w tym wypadku zakazane jest przyjmowanie preparatów chromu oraz produktów z wysoką jego zawartością m.in. Twarda woda kranowa, ziemniaki, pomidory, czosnek, jabłka, pomarańcza, winogrono i rośliny strączkowe w umiarze.

 

Stabilizacja glukozy dzięki berberynie

Podsumowanie

Chrom jako pierwiastek wykazuje niezwykle ciekawe korzystny wpływ na gospodarkę węglowodanową, która potem ma nieobojętne przełożenie na gospodarkę hormonalną. Pomimo niewielu badań nad jego właściwościami, może śmiało stwierdzić że jego to pierwiastek o dużym potencjale zdrowotnym. Na pewno dobrze się sprawdzi w kontroli łaknienia oraz stabilizacji poziomu glukozy i insuliny, natomiast największe zmiany będą odnotowywane u osób z grupy ryzyka zachorowania na cukrzycę typu II i towarzyszące choroby cywilizacyjne, z tytułu powiązania z otyłością, oraz te które regularnie wykazują chęć na zachcianki, w wyniku czego nie zawsze zauważają efekty podjętych działań w drodze po lepsze zdrowie i sylwetkę, mimo wszystko zanim przystąpicie do suplementacji, warto skonsultować się ze specjalistą żywieniowym, który określi kiedy powinniście przyjmować taki suplement, tak aby nie powodował kompilacji ze strony ewentualnej interakcji z lekami, najczęstsze interakcje mogą być notowane przy zażywaniu dodatkowo beta-blokerów oraz niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

 

 

Źródła:

1.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24635480/

2.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16784965/

3.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26446484/

4.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18715218/

5.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4358897/

6.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1002252/

7.https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0306987787901344?via%3Dihub