zdjęcie: Getty Images / SAKDAWUT14
Od wieków czy to w medycynie, czy żywieniu wykorzystywane są rośliny i ich ekstrakty standaryzowane na substancje aktywne, które mogą wykazywać szereg działań. Do tej grupy należy miedzy innymi Eurycoma Longjack uważany za afrodyzjak.
Czym jest Eurycoma longifolia?
Tongkat ali (Eurycoma longifolia), znany również jako longjack lub malezyjski żeń-szeń (niezwiązany z Panax ginseng) to zioło pochodzące z Azji Południowo-Wschodniej. Ekstrakt z korzeni rośliny był tradycyjnie stosowany w celu zwiększenia poziomu testosteronu u mężczyzn, choć stosowany był również, aby obniżyć ciśnienie krwi, gorączkę i zmęczenie. Głównymi bioaktywnymi składnikami tongkat ali są związki: quassinoidowe (eurycomanon i eurycomanol), eurykolaktony, metabolity kantyn-6-onu, eurylen i teurilen (pochodne skwalenu) oraz eurypeptydy.
300 mg ekstraktu z Tongkat ali w jednej kapsułce – KUP TUTAJ
Główne benefity Tongkat ali
Tongkat ali był głównie badany pod kątem jego zastosowania jako afrodyzjak. Jednak mechanizmy, dzięki którym tongkat ali może zwiększać „afrodyzję”, nie są dobrze poznane, a większość badań przeprowadzono na zwierzętach. Suplementacja może zwiększać całkowity testosteron u zdrowych i hipogonadalnych mężczyzn (niedobór testosteronu), poprawiać erekcję i łagodzić objawy zaburzeń erekcji, zwiększać płodność oraz poprawiać funkcje seksualne i samopoczucie. Jedno z badań przeprowadzonych na ludziach wykazało dowody na anksjolityczne (zmniejszające lęk i stres) działanie tongkat ali.
Bardzo ciekawym wydaje się być badanie z 2020 z podwójnie ślepą próbą oraz place, gdzie przez 6 miesięcy podawano ekstrakt z Tongkat Ali. 45 mężczyzn (47,38 ± 5,03 lat) podzielono losowo na 4 grupy (G1: kontrola + placebo; G2: kontrola + Eurycoma longifolia; G3: trening + placebo; G4: trening + Eurycoma longifolia). 22 osoby otrzymywały 200 mg suplementu Eurycoma longifolia, a 23 poddano interwencji z treningiem, 3 razy w tygodniu przez 60 minut z progresywną intensywnością. Wykazano, iż połączenie Eurycoma longifolia i jednoczesnego treningu poprawiło funkcje erekcji i zwiększyło całkowity poziom testosteronu u mężczyzn z ADAM (androgen deficiency of aging males).
Wpływ na zdolności treningowe
Nie przeprowadzono wielu badań nad ergogenicznym działaniem tongkat ali. W badaniu pilotażowym (przedstawionym jako abstrakt konferencyjny) u mężczyzn, którzy suplementowali 100 mg tongkat ali podczas 5-tygodniowego treningu obwodowego (60% 1-powtórzenia maksimum dla 2 zestawów po 10 powtórzeń, łącznie 10 stacji, 1-minutowe przerwy na odpoczynek) odnotowano, że doświadczyli oni większej poprawy siły i beztłuszczowej masy ciała w porównaniu z grupą kontrolną, która trenowała bez tongkat ali.
Eurycoma a poziom testosteronu
Jedną z głównych zalet tongkat ali jest jego zdolność do zwiększania poziomu testosteronu u mężczyzn. Podczas gdy mechanizmy u ludzi są stosunkowo słabo zbadane, istnieją dwie podstawowe ścieżki, za pomocą których może wystąpić ten efekt. Pierwszy z nich polega na zdolności eurykomanonu (głównego bioaktywnego składnika tongkat ali) do zwiększania produkcji prekursorów androgenów, w tym pregnenolonu i DHEA. Eurykomanon hamuje również enzym aromatazy, który przekształca testosteron w estrogen[15]. Może również zwiększać poziom testosteronu poprzez zwiększenie produkcji LH.
Mechanizmy działania Tongkat Ali na testosteron
Systematyczny przegląd i metaanaliza opublikowane w 2022 r. obejmowały łącznie 9 badań, w których analizowano wpływ suplementacji tongkat ali na testosteron w porównaniu z placebo. Przeanalizowano łącznie 5 badań z 232 uczestnikami. Zaobserwowano znaczny wzrost testosteronu w przypadku tongkat ali (z dużą wielkością efektu), gdy suplementowano go w dawce 100-600 mg przez okres od 2 tygodni do 12 tygodni (chociaż jedno badanie trwało 6 miesięcy). Odnotowano jednak znaczną stronniczość publikacji, głównie z powodu uczestników odbiegających od przypisanych im interwencji lub problemów z procesem randomizacji.
Ponadto, gdy mężczyźni zostali podzieleni na grupy z poziomem testosteronu powyżej 300 ng/dL i poniżej 300 ng/dL (mężczyźni z hipogonadyzmem), znaczący efekt zaobserwowano tylko w grupie z hipogonadyzmem (średni efekt 1,9 w porównaniu z nieistotnym efektem 0,8 w grupie z normalnym testosteronem).
Ze względu na różnorodność stosowanych dawek, warto przyjrzeć się wynikom poszczególnych badań:
- 200 mg/dzień przez 6 miesięcy zwiększyło całkowity testosteron z 278 do 400 ng/dL.
- 100 mg/dzień przez 12 tygodni zwiększyło całkowity testosteron z 187 do 203 ng/dL.
- 200 mg/dzień przez 12 tygodni (to samo badanie co powyżej) zwiększyło całkowity testosteron z 200 do 225 ng/dL.
- 600 mg/dzień przez 2 tygodnie zwiększyło całkowity testosteron z 871 do 969 ng/dL.
- Badania z zastosowaniem 600 mg/dzień przez 2 tygodnie, 200 mg/dzień przez 6 miesięcy, 600 mg/dzień przez 8 tygodni i 300 mg/dzień przez 12 tygodni nie wykazały różnicy między tongkat ali i placebo.
Ogólnie rzecz biorąc, wydaje się, że tongkat ali tylko zwiększa poziom testosteronu u mężczyzn z niskim testosteronem, podczas gdy nie wydaje się przynosić korzyści mężczyznom z normalnym lub wyższym poziomem testosteronu tak często. Należy również zauważyć, że większość badań związanych z wpływem tongkat ali na testosteron była finansowana przez Biotropics Malaysia Berhad, firmę farmaceutyczną, która produkuje i sprzedaje Physta, suplement tongkat ali stosowany jako interwencja, a kilku badaczy jest również pracownikami tej firmy.
Połączenie Eurycoma + Fadogia w jednej kapsułce – KUP TUTAJ
Mechanizm działania substancji
Wpływ Tongat ali na wzmocnienie seksualne mężczyzn przypisuje się przede wszystkim eurycomanonowi, który ma aktywność steroidogenną. Wykazano, że eurykomanon ma działanie antyestrogenowe. Hamuje enzym aromatazy i zapobiega konwersji testosteronu do estrogenu w komórkach Leydiga jąder, głównym miejscu produkcji nasienia u mężczyzn. W wyższych dawkach eurykomanon może hamować aktywność fosfodiesterazy (PDE), powodując akumulację cyklicznego AMP, wzrost transportu cholesterolu i zwiększoną produkcję pregnenolonu, prekursora biosyntezy testosteronu. Co więcej, aktywacja enzymu CYP17a przez eurykomanon zwiększyła produkcję prekursorów testosteronu – DHEA i androstendionu. Tongkat ali może zwiększać produkcję spermy poprzez zwiększenie produkcji gonadotropin – hormonu luteinizującego (LH) i hormonu folikulotropowego (FSH), które odpowiednio podnoszą produkcję testosteronu i spermy w jądrach.
Dawkowanie
Standardowa dawka tongkat ali dla wsparcia produkcji testosteronu wynosi 100-600 mg/dzień. Dla zdrowia seksualnego i libido skuteczna wydaje się dzienna dawka 200-400 mg, którą można podzielić na 1-2 dawki dziennie, chociaż nie wiadomo, czy jeden z tych schematów dawkowania jest bardziej skuteczny.
Niepewności
Dostępnych jest niewiele danych dotyczących bezpieczeństwa, jakości i toksyczności tongkat ali pochodzących z badań na ludziach, wraz z brakiem standardowych kryteriów i regulacji dotyczących jego komercyjnych preparatów. Niektóre badania wzbudziły obawy dotyczące możliwego zanieczyszczenia preparatów ziołowych tongkat ali metalami ciężkimi w Malezji, w tym poziomami ołowiu i rtęci powyżej dopuszczalnych limitów – dlatego bardzo ważnym aspektem jest stosowanie produktów o sprawdzonej jakości. Badania bezpieczeństwa i toksyczności na gryzoniach wykazały, że LD50 dla tongkat ali (dawka, która po jednorazowym podaniu powoduje śmierć u 50% badanych zwierząt) jest większa niż 3000 mg/kg dla ekstraktu wodnego i między 1500-2000 mg/kg dla ekstraktu alkoholowego. Zmiany patologiczne w wątrobie zaobserwowano u szczurów przy dawce 1200 mg/kg, co odpowiada 1200 mg dziennej dawki u ludzi[11]. Wykazano jednak, że tongkat ali jest bezpieczny dla wątroby u ludzi.
W badaniach z zastosowaniem dawki 200-600 mg/dzień u ludzi odnotowano niewielkie i pojedyncze pod kątem osobowym skutki uboczne, w tym objawy żołądkowo-jelitowe i swędzenie. Ogólne działania niepożądane wydają się być rzadkie. Tongkat ali nie jest zalecany kobietom w ciąży i karmiącym piersią; mężczyznom z rakiem piersi lub prostaty, cukrzycą, chorobami serca, chorobami nerek, chorobami wątroby lub bezdechem sennym; oraz dzieciom, ze względu na brak danych w tych populacjach. Tongkat ali może utrudniać działanie propranololu, leku stosowanego w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi (nadciśnienia), poprzez zakłócanie jego wchłaniania i biodostępności.
Bibliografia:
- Bhat R, Karim AATongkat Ali (Eurycoma longifolia Jack): a review on its ethnobotany and pharmacological importance.Fitoterapia.(2010-Oct)
- Wahab MSA, Abd Hamid NN, Yassen AO, Naim MJ, Ahamad J, Zulkifli NW, Ismail FF, Zulkifli MH, Goh KW, Ming LCHow Internet Websites Portray Herbal Vitality Products Containing : An Evaluation of the Quality and Risks of Online Information.Int J Environ Res Public Health.(2022-Sep-20)
- Leisegang K, Finelli R, Sikka SC, Panner Selvam MK(Jack) Improves Serum Total Testosterone in Men: A Systematic Review and Meta-Analysis of Clinical Trials.Medicina (Kaunas).(2022-Aug-04)
- Kotirum S, Ismail SB, Chaiyakunapruk NEfficacy of Tongkat Ali (Eurycoma longifolia) on erectile function improvement: systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials.Complement Ther Med.(2015-Oct)
- Thu HE, Mohamed IN, Hussain Z, Jayusman PA, Shuid ANEurycoma Longifolia as a potential adoptogen of male sexual health: a systematic review on clinical studies.Chin J Nat Med.(2017-Jan)
- Talbott SM, Talbott JA, George A, Pugh MEffect of Tongkat Ali on stress hormones and psychological mood state in moderately stressed subjects.J Int Soc Sports Nutr.(2013-May-26)
- Ang HH, Lee EL, Cheang HSDetermination of mercury by cold vapor atomic absorption spectrophotometer in Tongkat Ali preparations obtained in Malaysia.Int J Toxicol.(2004)
- Ang HH, Lee KLContamination of mercury in tongkat Ali hitam herbal preparations.Food Chem Toxicol.(2006-Aug)
- Ang HH, Lee EL, Matsumoto KAnalysis of lead content in herbal preparations in Malaysia.Hum Exp Toxicol.(2003-Aug)
- Rehman SU, Choe K, Yoo HHReview on a Traditional Herbal Medicine, Eurycoma longifolia Jack (Tongkat Ali): Its Traditional Uses, Chemistry, Evidence-Based Pharmacology and Toxicology.Molecules.(2016-Mar-10)
- Acute and Subacute Toxicity Studies of Eurycoma longifolia in Male Rats
- Turck D, Bohn T, Castenmiller J, De Henauw S, Hirsch-Ernst KI, Maciuk A, Mangelsdorf I, McArdle HJ, Naska A, Pelaez C, Pentieva K, Siani A, Thies F, Tsabouri S, Vinceti M, Cubadda F, Frenzel T, Heinonen M, Maradona MP, Marchelli R, Neuhäeuser-Berthold M, Poulsen M, Schlatter JR, van Loveren H, Matijević L, Knutsen HKSafety of (Tongkat Ali) root extract as a novel food pursuant to Regulation (EU) 2015/2283.EFSA J.(2021-Dec)
- Ulbricht C, Conquer J, Flanagan K, Isaac R, Rusie E, Windsor RCAn evidence-based systematic review of tongkat ali (Eurycoma longifolia) by the Natural Standard Research Collaboration.J Diet Suppl.(2013-Mar)
- Salman SA, Amrah S, Wahab MS, Ismail Z, Ismail R, Yuen KH, Gan SHModification of propranolol’s bioavailability by Eurycoma longifolia water-based extract.J Clin Pharm Ther.(2010-Dec)
- Low BS, Choi SB, Abdul Wahab H, Das PK, Chan KLEurycomanone, the major quassinoid in Eurycoma longifolia root extract increases spermatogenesis by inhibiting the activity of phosphodiesterase and aromatase in steroidogenesis.J Ethnopharmacol.(2013-Aug-26)
- TambiNutrients and botanicals for optimizing men’s health. Examining the evidence for Eurycoma longifolia Jack, the Malaysian Ginseng in men’s healthAsian Journal of Andrology.(2009-01-01)
- Low BS, Das PK, Chan KLStandardized quassinoid-rich Eurycoma longifolia extract improved spermatogenesis and fertility in male rats via the hypothalamic-pituitary-gonadal axis.J Ethnopharmacol.(2013-Feb-13)
- Henkel RR, Wang R, Bassett SH, Chen T, Liu N, Zhu Y, Tambi MITongkat Ali as a potential herbal supplement for physically active male and female seniors–a pilot study.Phytother Res.(2014-Apr)
- Chen CK, Ooi FK, Abu Kasim NA, Asari MAEffects of Jack Supplementation Combined with Resistance Training on Isokinetic Muscular Strength and Power, Anaerobic Power, and Urinary Testosterone: Epitestosterone Ratio in Young Males.Int J Prev Med.(2019)
- Alice Erwig Leitão, Melissa de Carvalho Souza Vieira, Diogo Almeida Gomes, Leonessa Boing, Andreia Pelegrini, Edson Luiz, Adriana Coutinho de Azevedo GuimarãesExercise associated or not to the intake of Eurycoma longifolia improves strength and cardiorespiratory fitness in men with androgen deficiencyComplement Ther Clin Pract.(2021 Feb)
- Alice Erwig Leitão, Melissa Carvalho de Souza Vieira, Andreia Pelegrini, Edson Luiz da Silva, Adriana Coutinho de Azevedo GuimarãesA 6-month, double-blind, placebo-controlled, randomized trial to evaluate the effect of Eurycoma longifolia (Tongkat Ali) and concurrent training on erectile function and testosterone levels in androgen deficiency of aging males (ADAM)Maturitas.(2021 Mar)
- Effects of Eurycoma longifolia Jack Supplementation on Recreational Athletes’ Endurance Running Capacity and Physiological Responses in the Heat