Mięta - właściwości zdrowotne - Testosterone Wiedza

Kategorie

Najczęściej czytane

Mięta – właściwości zdrowotne

@joeazar

@joeazar

 

Mięta to wspaniała roślina z rodziny jasnowatych. Roślina ta może obejmować nawet ponad 40 różnych gatunków. Jednak są elementy, które łączą te wszystkie rodzaje, a są to płożące się kłącza osiągające nawet 1,5 metra wysokości; naprzeciwległe ulistnienie; korna kwiatowa fioletowa, biała lub różowa. Wszystkie gatunki wydzielają, także intensywny zapach, który mimo nazwy rośliny nie zawsze jest miętowy [1].

Fakt, że roślina ta jest łatwa w uprawie sprawia, że stała się niezwykle popularna jako roślina lecznicza oraz ozdobna [2]. Ponadto w łatwy sposób krzyżuje się z innymi roślinami, dzięki temu na rynku można spotkać takie odmiany jak: mięta truskawkowa, morelowa, jabłkowa, czekoladowa [3].

Sama nazwa mięta pochodzi natomiast od imienia greckiej nimfy Menthe- kochanki Hadesa, którą ten zmienił w roślinę – miętę, by uchronić ja przed żoną.

Mięta znana jest już od bardzo wielu lat, w starożytności stosowano ją m. in. jako środek łagodzący migreny  oraz otwierający umysł, poprawiający barwę głosu, czy jako środek do balsamowania zwłok [4]

Najbardziej znaną odmiana mięty jest mięta pieprzowa powstała z połączenia mięty zielonej i mięty nadwodnej. Jako mieszaniec nie wytwarza kiełkujących nasion i rozmnaża się wegetatywnie. Najlepiej rośnie, gdy pH gleby jest 6-7,5. Korzystne jest nawożenie jej wapnem [1].

Zastosowanie:

Głównym celem uprawiania mięty jest wykorzystanie jej zapachu i smaku zarówno w przetwórstwie perfumeryjnym, jak i kuchni. Charakterystyczny miętowy zapach tej roślinie pochodzi z olejku miętowego, a dokładnie z zawartej w nim substancji o nazwie mentol (w olejku z mięty pieprzowej może stanowić nawet 24,2% [5]), a jeszcze dokładniej z lewoskrętnego izomeru mentolu.  Związek ten nie występuje w odmianach o innym zapachu niż miętowy. Zapach ten wykorzystuje się także w przetwórstwie tytoniowym czy do aromatyzowania np. gum do żucia, czy past do zębów [6].

Jednak to nie jedyne zastosowanie mięty, gdyż wywiera ona także wiele korzyści zdrowotnych. Na największe uznanie zasługuje tu mięta pieprzowa. Wykazuje ona nie tylko największa intensywność zapachu miętowego, ale i zawiera największą ilość mentolu.

W medycynę wykorzystuje się najczęściej mięte w postaci olejków, które uzyskuje się za pomocą destylacji para wodna świeżego ziela, rzadziej suszonego.  Z liści mięty zawierają ok. 3% olejku eterycznego [5]. Olejek uzyskany z mięty pieprzowej może składać się w od 50 do 86%  z mentolu i jego pochodnych [4]. Oprócz tego w skład tego płynu wchodzą  garbniki, kwasy fenolowe, flawonoidy, triterpeny, terpeny i karotenoidy [6]. Jak do tej pory w składzie olejku zidentyfikowano ponad 100 różnych związków [4].

 

  • Działanie przeciwdrobnoustrojowe

Mięta zwłaszcza mięta pieprzowa wykazuje ślinę właściwości przeciwbakteryjne. Duża wrażliwość, a więc zahamowanie lub zmniejszenie wzrostu bakterii wobec olejku tej rośliny wykazuje między innymi Escherichia coli, szczep Staphylococcus aureus oraz w mniejszym stopniu na Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella pneumoniae, Enterococcus faecalis, Acinetobacter baumannii, Serratia marcescens. Najsilniejsze działanie widoczne jest przy stężeniu 5-30%. Ekstrakty z mięty także wykazują działanie przeciwbakteryjne, jednak nie jest ono tak silne jak w przypadku olejków [5] [6].

Na olejek miętowy wrażliwe są także grzyby. Wśród nich można wymienić: Candida albicans, Trichophyton rubum oraz Aspergillus Niger. Efektu tego nie zaobserwowano w przypadku ekstraktu [5].

Ponadto mięta działa także przeciw wirusowo oraz owadobójczo chodź działanie to nie jest już tak silne, jak w przypadku bakterii i grzybów [5] [6] [8]. Działanie to nie wynika jedynie z obecności mentolu w olejku, a także innych składników w nim występujących [6].

@chenyueg

 

  • Działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne

Mentol wywiera działanie chłodzące, przez co stosuje się go maściach, płynach oraz pudrach w celu łagodzenia podrażnień, świądu skóry oraz w stanach zapalnych skóry czy przy ospie wietrznej.  Działa on jako środek przeciw świądowy i przeciwbólowy.  Jako płukanki stosuje się olejki mentolowe w stanach zapalnych błon śluzowych oraz przyzębia. Mentol działa także jako środek antyseptyczny w przypadku zapalenia zatok, grypie. W nieżytach górnych dróg oddechowych dodaje się olejek mentolowy do gorącej wody i stosuje jako formę inhalacji [4] [6].

Miętę stosuje się także w migrenowych bólach głowy [4].

Kurkumina o silnym działaniu przeciwbólowym i przeciwzaplanym

 

  • Działania wiatropędne

Obok kopru, kminku, melasy, anyżu, rumianku, imbiru i kardamonu, mięta zajmuje jedno z miejsc substancji roślinnych o działaniu wiatropędnym [7].  Zawarty w mięcie mentol wpływa na transport błonowy jonów wapnia w mięśniach gładkich oraz powoduje w zależności od dawki efekt rozkurczowy i wiatropędny [4].

 

  • Działanie żółciopędne

Mięta, a dokładnie uzyskiwany z niej mentol w postaci olejków jest w składzie preparatów o działaniu żółciopędnym i odkażającym na drogi żółciowe [6].

 

  • Działanie uspokajające, relaksujące, orzeźwienie

Napary zmięty stosuje się w aromaterapii w celu uzyskania  odprężenia. Roślina ta wpływa także na pobudzenie zakończeń nerwów czuciowych, przewodzących bodźce termiczne skóry i błon śluzowych, przez co wywołuje ona delikatne uczucie chłodzenia [6].

Ponadto olejek miętowy może zmniejszyć skurcze mięśni dwunastnicy, jelita czego i okrężnicy. Za właściwości te odpowiedzialne są obecne w mięcie flawonoidy oraz inne związki zawarte w olejku miętowym [4]

Rhodiola Rosea charakteryzująca się silnym działaniem adaptogennym

 

 

  • Działanie przeciwutleniające

Mięta jest bogata w polifenoli, kwasów fenolowych, flawonoidów, substancje te wykazują silne właściwości przeciwutleniające przez to stosowanie mięty jako dodatku do potraw i/lub picie jej naparów wpływa na zmniejszenie ryzyka wystąpienia nowotworów oraz wielu innych chorób cywilizacyjnych wśród nich można wymienić: cukrzycę, miażdżycę, otyłość. Największa skuteczność przeciwutleniającą wykazują napary z liście mięty, napary z całego ziela są nieco mniej obfite w te związki [8]

 

Jeden z najsilniejszych roślinnych antyoksydantów

 

  • Medycyna alternatywna

Miętę wykorzystuje się jako jedno z ziół w terapiach alternatywnych: zespołu jelita wrażliwego, wzdęć, niestrawności, nudności, wymiotów, jak również kaszlu i zapalenia oskrzeli [7] [8].

 

Przeciwskazania do stosowania:

Mięty nie powinny spożywać osoby z nadwrażliwością na miętę lub sam mentol [6].

Ekstrakty, jaki i olejki o wysokim stężeniu nie powinny być także stosowane u małych dzieci i starszych osób. Spożywanie zwłaszcza oleju mentolowego w zbyt dużych dawkach (większych niż zalecane przez producenta na ulotce preparatu) mogą doprowadzić do negatywnych skutków ubocznych, wśród których można wymienić wymioty, bóle brzucha, a w skrajnych przypadkach problemy z równowagą i pokrzywkę [6].

Preparaty te nie powinny być także stosowane w pierwszym trymestrze ciąży [6].

Pomimo że mięta stosowana jest w schorzeniach wątroby i żółciowych to nie powinna być stosowana w nadkwaśności żołądka czy chorobie relaksowej przełyku, gdyż może nasilać ich dolegliwości [6] [9].

Olejek miętowy może wchodzić także w interakcje z innymi lekami, przez tak jak w przypadku także innych preparatów ziołowych nie powinno się ich spożywać bezpośrednio lub w krótkim odstępie czasu (poniżej godziny) z innymi lekami [10].

 

@fazza_045

 

PODSUMOWANIE:

Mięta to wspaniałe ziele, łatwe w uprawie i wspaniałe do wielu dań zarówno wersji słodkiej, jak i wytrawnej. Chodź najczęściej używane jest, jako środek aromatyczny. Ponadto spożywanie go wzmacnia organizm, działa przeciwzapalnie, przeciwdrobnoustrojowo oraz profilaktycznie wobec wielu chorób cywilizacyjnych dzięki właściwością antyoksydacyjnym. Jednocześnie należy pamiętać, że o ile dodawanie świeżej mięty do potraw czy napoi nie spowoduje negatywnych skutków dla zdrowia. a wręcz przeciwnie, to spożywanie olejku miętowego, czyli skoncentrowanej formy mięty, w nadmiarze i w nieodpowiedni sposób może spowodować negatywne skutki zdrowotne.

 

BIBLIOGRAFIA:

  1. https://www.modr.mazowsze.pl/porady-dla-rolnikow/produkcja-ogrodnicza/429-uprawa-miety-pieprzowej.html 15.02.2021 rok
  2. Iwona Mystkowska, Krystyna Zarzecka, Alicja Baranowska, Marek Gugała: Mięta pieprzowa (Mentha piperita) – roślina zielarska o różnorodnych właściwościach biologicznych i leczniczych; Herbalism 2016, 1(2)
  3. Anna Kiełtyka-Dadasiewicz, Aleksandra Kubat-Sikorska: Walory smakowo-zapachowe niementolowych odmian mięt (Mentha ); Herbalism 2016; 1(2)
  4. Małgorzata Kania, Justyna Baraniak, Anna Grys: Ziołolecznictwo i zalecenia żywieniowe według św. Hildegardy z Bingen. Cz. II; Postępy Fitoterapii 2/2014, s. 104-109
  5. Adaszyńska, M. Swarcewicz, A. Markowska-Szczupak, D. Jadczak: Skład chemiczny i właściwości przeciwdrobnoustrojowe oliejku eterycznego i ekstraktu z mięty pieprzowej odmiany ‘asia’.; ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2013, 2 (87), 116 – 125
  6. Anna Kędzia: Działanie olejku z mięty pieprzowej ( Oleum menthae piperitae) na bakterie beztlenowe; Postępy Fitoterapii 4/2007, s. 182-186
  7. Jan Hasik: Postępowanie fitoterapeutyczne w gastroenterologii; Postępy Fitoterapii 2/2000, s. 2-9
  8. Agnieszka Najda: Skład chemiczny i działanie przeciwutleniające ekstraktów z Mentha x piperita; Post Fitoter 2017; 18(4): 251-2
  9. Janusz Ciok: Rola żywienia w chorobie refluksowej żołądkowo-przełykowej; Nowa Medycyna 10/1999
  10. Bogdan Kędzia, Jerzy Alkiewicz: Interakcje pomiędzy lekami roślinnymi stosowanymi w inhalacjach a lekami syntetycznymi stosowanymi doustnie; Postępy Fitoterapii 2/2006

Mgr. Dietetyki
Licencjat- UM w Lublinie, magisterka- UM im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Obecnie dietetyk/intendent w jednej ze szkół we Wrocławiu

Pasjonatka gotowania, a w wolnych chwilach rysunku i pieszych wycieczek.

Jestem przekonana, że żywienie ma być czymś prostym, przyjemnym, pomagającym nam i towarzyszącym przez całe życie, a nie mnóstwem wyrzeczeń i obowiązków.

Zawsze służę pomocą i wsparciem.

Facebook: Katarzyna Fidor Dietetyk
Instagram: dietetyk.kasiafidor

    Dodaj swój komentarz

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.*