Bor – występowanie, funkcje

XXI wiek można nazwać erą suplementów. Ludzie suplementują wiele witamin nawet nie zdając sobie sprawy z ich działania. Większość z nich jesteśmy w stanie dostarczyć z pożywienia-wystarczy tylko odpowiednio dobrana dieta.

Społeczeństwo XXI wieku coraz częściej zwraca uwagę na prowadzenie tzw. zdrowego stylu życia, którego częścią jest spożywana żywność, zawierająca składniki o prozdrowotnym działaniu. Dlatego też prowadzone są szerokie badania dotyczące wiedzy o zdrowotnej roli odżywczych składników diety, w tym: witamin, składników mineralnych, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), które można podzielić na dwie grupy: omega-3 i omega-6.

Czym jest bor?

W 1808 roku trzej chemicy Humphry Davy, Joseph Louis Gay – Lussac i Louis Jacques Thenard odkryli bor. Jego nazwa pochodzi od łacińskiego borium. Należy on do podstawowych pierwiastków śladowych, które są niezbędne zarówno dla ludzi jak i roślin. Pod względem chemicznym bor przypomina krzem i węgiel (tworzy borowodory).

Bor jest pierwiastkiem śladowym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu, w tym przede wszystkim do utrzymania gospodarki wapniowej. Mikroelement ten nie jest uważany za równie istotny co osławione żelazo i magnez, jednak istnieją silne przesłanki o wpływie boru na np. stężenie witaminy D czy odpowiadanie za poziom miedzi, wapnia i magnezu w organizmie. Już to sprawia, że jest niezbędny do utrzymania dobrej kondycji organizmu i zachowania poprawności zachodzących w nim procesów. Organizm nie wymaga dużych ilości boru, a jednak jego niedobory mogą być bardzo brzemienne w skutkach, o czym później.

Bor jest pierwiastkiem chemicznym naturalnie występującym w ludzkim szkielecie, a także śledzionie i tarczycy. Pod kątem budowy chemicznej jest podobny do węgla i krzemu.

Wyróżnia się dwie główne odmiany, różniące się między sobą barwą:
– amorficzny o kolorze brązowym,
– krystaliczny, który jest czarny i bardzo twardy.

Silny stack boostujący libido oraz testosteron od AH

Działanie boru

Bor bierze udział w wielu procesach zachodzących w ludzkim organizmie, m. in.:

• łagodzi objawy menopauzy,
• wspomaga budowę tkanki mięśniowej u osób aktywnych fizycznie,
• poprawia pamięć i koncentrację,
• łagodzi reakcje alergiczne,
• bor posiada właściwości antybakteryjne, grzybobójcze i przeciwwirusowe. Ponadto, biopierwiastek przeciwdziała nadmiernemu gromadzeniu się fluoru w organizmie skutecznie usuwając jego nadmiar. Bor jako silny chelator usuwa toksyny z ustroju. Poza tym, normalizuje on układ hormonalny stymulując produkcję hormonów (testosteronu i estrogenu),
•  bor wzmacnia odporność, wspomaga proces gojenia się ran i wzmacnia system odpornościowy. Poza zastosowaniem go w chorobach kości i stawów można wykorzystać terapeutyczne właściwości boru w leczeniu innych chorób tkanki łącznej niż zapalenia stawów, nadwagi, chorób układu krążenia i nowotworów, a także paradontozy i zmian degeneracyjnych w kręgosłupie,
• dieta bogata w bor zapobiega zbyt szybkiemu starzeniu się skóry. Dodatkową suplementację stosuje się nie tylko w przypadku wyżej opisanych chorób, ale także w razie zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi,
• zapobiega utracie wapnia z organizmu, dzięki czemu jest szczególnie pomocny w profilaktyce osteoporozy (razem z wapniem, magnezem, witaminą D3 i witaminą K2). Bor wpływa również na stan układu szkieletowego. Suplementacja boru powoduje zwiększenie aktywności estrogenu, który ma wpływ na gęstość kości u kobiet. W związku z tym, że bor korzystnie wpływa nie tylko na układ kostny kobiet, ale i na kondycję szkieletu u mężczyzn. Dawkę profilaktyczną przeciw osteoporozie ustalono na poziomie 2-3 mg. Tyle boru dziennie wystarczy, aby utrzymać prawidłową gęstość kości.

 

Dotychczas brak jest udokumentowanych badań na temat wpływu boru na ludzki organizm. Prace nad tym minerałem rozpoczęto dopiero w 1980 roku. Jednak wykonane do tej pory badania nad suplementacją boru dowiodły, że ma pozytywny wpływ na zwiększenie kondycji ruchowej, lepszą wydajność umysłową i poprawę pamięci krótko i długotrwałej. Poprawę zdolności manualnych, koordynacji ruchowej i zdolności koncentracji. Ma istotny wpływ na gospodarkę hormonalną. Bor w naszym organizmie odgrywa jeszcze jedną istotną rolę warunkuje poziom wapnia, magnezu i miedzi, decyduje o przyswajalności niektórych witamin i ich przekształcaniu. Ponadto stosując dietę wzbogaconą w bor dbamy o lepszą kondycję naszej skóry (przeciwdziałamy jej starzeniu). Suplementację borem stosujemy przy takich chorobach jak nowotwory, białaczka, reumatoidalne zapalenie stawów, zbyt wysokiego poziomu cholesterolu, niedoboru witaminy D w organizmie. Bor wzmaga aktywność leków zawierających testosteron. Powinny go także zażywać kobiety w okresie menopauzy.

Naturalny afrodyzjak

 

Skutki niedoborów i przedawkowania

Uważa się, że bezpieczna dawka boru dla osób dorosłych wynosi 20 mg i 15 mg i kobiet w ciąży i karmiących (przy czym zalecane są mniejsze dawki, jeśli nie istnieje realna potrzeba zwiększenia jego poziomu). W przypadku dzieci natomiast dawka ta wynosi od 0,5 do 3,5 mg dziennie. Jest to dawka dostarczana wraz z codziennym pożywieniem, dlatego nie zaleca się suplementowania boru u dzieci. Istnieją również opinie, że dzienne zapotrzebowanie na bor osób dorosłych wynosi zaledwie 9 mg na dobę. W rzeczywistości przedawkowanie tego pierwiastka jest możliwe w sytuacji przyjmowania dziennie powyżej 100 mg boru na dobę, bo jest on szybko wydalany z organizmu. To pierwiastek śladowy, dlatego nie ma potrzeby dostarczania go w większych ilościach. Symptomy przedawkowania boru to: biegunka, bóle brzucha, bóle głowy, wypadanie włosów, rozdrażnienie, osłabienie, drgawki i depresja. Jego nadmiar w organizmie zdarza się niezwykle rzadko (nie jest przez niego magazynowany).

W prawidłowej, pełnowartościowej, dobrze zbilansowanej diecie nie powinno zabraknąć minerałów, witamin, węglowodanów, czy białka. Jednych z nich potrzebujemy więcej innych mniej. Jest to uzależnione od naszego trybu życia, stanu zdrowia, indywidualnych potrzeb organizmu, oraz warunków, w jakich żyjemy. Należy pamiętać stosując suplementację, że inne zapotrzebowanie występuje u dzieci i dorosłych, inne u mężczyzn i kobiet. Pamiętajmy, że niekontrolowana suplementacja jednym pierwiastkiem może spowodować wypłukiwanie z organizmu innego lub do jego złego przyswajania czy wchłaniania. Najlepiej dla organizmu jest wtedy, gdy dietę i suplementację ustala dietetyk lub lekarz.

Zwiększone zapotrzebowanie na bor ma miejsce przy stosowaniu leków, które mogą zaburzyć przyswajanie boru.

Do najczęstszych objawów niedoboru boru zalicza się:

• dolegliwości bólowe kości oraz stawów.
• demineralizację kości,
• osteoporozę,
• choroby zwyrodnienia stawów,
• pogorszenie pamięci oraz koncentracji,
• apatię,
• zahamowanie wzrostu u dzieci oraz młodzieży.

 

Połączenie Omega-3, D3 i K2MK7

 

Gdzie szukać? 

Do produktów bogatych w bor należą przede wszystkim:

– rodzynki (4,51 mg/100 g)
– migdały (2,82 mg/100 g)
– orzechy laskowe (2,77 mg/100 g)
– suszone morele (2,11 mg/100 g)
– awokado (2,06 mg/100 g)
– masło orzechowe (1,92 mg/100 g)
– orzechy brazylijskie (1,72 mg/100 g)
– orzechy włoskie (1,63 mg/100 g)
– czerwoną fasolę Red Kidney (1,4 mg/100 g)
– suszone śliwki (1,18 mg/100 g)
– orzechy nerkowca (1,15 mg/100 g)
– daktyle (1,08 mg/100 g)

Do mniej zasobnych, ale rekomendowanych źródeł boru zalicza się poniższe warzywa i strączkowe: soczewicę (0,74 mg/100 g), ciecierzycę (0,71 mg/100 g), seler (0,50 mg/100 g), brokuły (0,31 mg/100 g), marchewkę (0,30 mg/100 g), cebulę (0,20 mg/100 g) i ziemniaki (0,18 mg/100 g).

Listę uzupełniają wymienione niżej owoce: brzoskwinie (0,52 mg/100 g), grejpfruty czerwone (0,50 mg/100 g), czerwone winogrona (0,50 mg/100 g), gruszki (0,32 mg/100 g), jabłka (0,32 mg/100 g), pomarańcze (0,25 mg/100 g) i banany (0,16 mg/100 g).

Do rekomendowanych źródeł boru zalicza się także miód (0,50 mg/100 g), oliwki (0,35 mg/100 g) oraz otręby pszenne (0,32 mg/100 g).

Pomimo tego, że istnieje wiele produktów zawierających w ten pierwiastek, duża grupa osób ma problem z zaspokojeniem zapotrzebowania organizmu na ten pierwiastek. Wynika to ze stosowania nawozów mineralnych do uprawy roślin.

Nawozy mineralne blokują bor, który rośliny czerpią z gleby. Ponadto gotowanie warzyw nie na parze, ale na wodzie powoduje, że bor traci swoje wartości odżywcze.

Pomimo że należy do pierwiastków śladowych jest niezwykle ważny dla prawidłowej pracy naszego organizmu. Nie należy zapominać o nim w swojej diecie. Warto monitorować poziom boru i w razie potrzeby przyjmować również suplementy diety zawierające bor.

 

https://nawozy.eu/wiedza/porady-ekspertow/tag/buraka.html

 

Przeciwwskazania

Bor uważany jest za bezpieczny pierwiastek, jednak istnieją dwie sytuacje, w których jego stosowanie może wiązać się z ryzykiem. Przede wszystkim w przypadku nowotworu może zachowywać się jak estrogen. Ma to znaczenie, gdy pacjent choruje na któryś z nowotworów kobiecych jak np. piersi, macicy, narządów rozrodczych, a także w sytuacji chorowania na endometriozę. W takich sytuacjach najlepiej zrezygnować z suplementacji borem. Przy problemach z nerkami natomiast może pojawić się problem z filtrowaniem związków boru. Jest to również nadmierne obciążanie nerek. Zewnętrznej suplementacji nie zaleca się również kobietom w ciąży czy karmiących piersią, bowiem uważa się, że codzienna zbilansowana dieta dostarcza w pełni wystarczających ilości boru.

2000 IU witaminy D3

Podsumowanie

Bor jest pierwiastkiem śladowym, lecz mającym bardzo duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wpływa na pracę wielu układów w naszym organizmie. Poza tym bor poprawia stan układu kostnego, chroni przed zwyrodnieniami stawów i osteoporozą. Bor jest biopierwiastkiem, którego brakuje w diecie obfitującej w wysoko przetworzone produkty. Jest obecny w świeżych i suszonych owocach, warzywach, więc warto zadbać o prawidłową dietę i zdrowe odżywianie- kto klucz do sukcesu 🙂

Bibliografia:

1. Prof. zw. drhab. inż. Stanisław Krompiec; “Borowce”; Uniwersytet Śląski, Instytut ChemiiZakład Chemii Nieorganicznej, Metaloorganicznej i Katalizy;
2. “5 Boron Benefits that will Dramatically Improve Your Health”;
3. Lara Pizzorno; “Nothing Boring About Boron”; Integr Med (Encinitas).
4. Forrest H. Nielsen PhD; “The emergence of boron as nutritionally important throughout the life cycle”
5. https://medpak.com.pl/blog/poradniki/bor-na-co-jest-potrzebny-wystepowanie-wlasciwosci
6. https://www.ekologia.pl/kobieta/zdrowie/bor-b-wlasciwosci-dzialanie-i-wystepowanie-boru,22810.html
7. https://123zdrowie.pl/bor-pierwiastek-kosci/
8. https://wsiiz.pl/dokumenty/wydawnictwo/publikacje/kosmetologia_ebook.pdf
9. https://iwoniczanka.pl/zbilansowana-dieta-czego-powinno-niej-zabraknac/
10. https://supli.pl/bor-wlasciwosci-rola-w-organizmie-skutki-niedoboru-zrodla/
11. http://www.odzywianie.info.pl/przydatne-informacje/artykuly/art,bor-funkcje-zapotrzebowanie-i-zrodla.html
12. https://medpak.com.pl/blog/poradniki/bor-na-co-jest-potrzebny-wystepowanie-wlasciwosci
13. https://sante.pl/biuro-prasowe/firma-sante-wchodzi-rynek-bakalii-szescioma-nowymi-produktami/
14. https://www.ekologia.pl/kobieta/zdrowie/bor-b-wlasciwosci-dzialanie-i-wystepowanie-boru,22810.html

https://bs.wikipedia.org/wiki/Bor_(element)