Każdy z nas posiada tkankę tłuszczową. Jedni mają jej skrajnie małą ilość, szczególnie osoby które startują w sportach sylwetkowych. Mieści się ona w granicach nawet 5%. Taki poziom tkanki tłuszczowej jest niebezpieczny i niekomfortowy dla naszego organizmu, ale należy pamiętać że jest to stan chwilowy. Warto dodać, że kobiety powinny mieć większą ilość tkanki tłuszczowej z wielu względów, na przykład jeżeli chodzi o regularność cyklu miesiączkowego. Inni zaś mają jej zbyt dużo, co również może negatywnie wpływać na stan naszego zdrowia.
Czym jest tkanka tłuszczowa?
Tkanka tłuszczowa to rodzaj tkanki łącznej, która składają się głównie z komórek tłuszczowych, czyli adipocytów. Jak każda inna tkanka składa się z komórek i macierzy pozakomórkowej. Komórki są najliczniejszymi elementami strukturalnymi tej tkanki, przeważającymi nad niewielką ilością macierzy pozakomórkowej. Główne komórki tworzące tkankę tłuszczową nazywane są właśnie adipocytami. Oprócz adipocytów obecnych jest kilka innych typów komórek; preadipocyty, fibroblasty, kapilarne komórki śródbłonka, makrofagi i komórki macierzyste. Te komórki tworzą wspólnie frakcję naczyniową, a ich główną funkcją jest wspieranie i ochrona tkanki tłuszczowej.
Macierz zewnątrzkomórkowa składa się z cienkiej sieci włókien siatkowych (kolagen typu III), których zadaniem jest utrzymywanie komórek w miejscu. Tkanka tłuszczowa jest bogato zaopatrzona w naczynia krwionośne i włókna nerwowe. Struktury te zwykle znajdują się w siatce, która oddziela sąsiednie adipocyty. Obecne są również komórki tuczne.
Jego podstawową rolą jest magazynowanie energii w postaci tłuszczu, chociaż również amortyzuje i izoluje ciało. Pełni również funkcję hormonalną poprzez wytwarzanie i uwalnianie różnych hormonów (zwanych adipokinami), w tym adiponektyny, estrogenu, leptyny, rezystyny oraz różne cytokiny. Wytwarzanie tych cytokin i ich uwalnianie do układu krążenia wpływa na funkcjonowanie innych hormonów poprzez interakcje z ich receptorami.
Rocket Fuel – silny spalacz od Apollo’s Hegemony
Gdzie znajduje się tkanka tłuszczowa?
Znajduje się ona w całym ciele. Można ją znaleźć pod skórą (tłuszcz podskórny), wokół narządów wewnętrznych (tłuszcz trzewny), między mięśniami, w tkance piersi oraz w szpiku kostnym, gdzie nadaje żółty kolor. Warto dodać, że żółty szpik jest najbardziej obfity u dorosłych.
Mężczyźni mają tendencję do gromadzenia większej ilości tłuszczu trzewnego (tłuszczu wokół narządów wewnętrznych), co prowadzi do otyłości wokół brzucha. Kobiety zaś mają tendencję do magazynowania większej ilości podskórnej tkanki tłuszczowej na pośladkach i na udach. Różnice te wynikają z hormonów płciowych wytwarzanych przez mężczyzn i kobiety.
Nadmiar i niedobór tkanki tłuszczowej
Najczęściej zbyt duża ilość tkanki tłuszczowej prowadzi do otyłości. Jest to spowodowane zbyt dużą ilością tłuszczu trzewnego. Otyłość wpływa na cały nasz organizm i prowadzi do wielu poważnych problemów ze zdrowiem. Zwiększa ona ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2, ponieważ powoduje oporność organizmu na insulinę. Powoduje ona wysoki poziom cukru we krwi co może negatywnie przełożyć się na nasze zdrowie. Zwiększa również ciśnienie tętnicze krwi, poziom cholesterolu i tendencję do krzepnięcia krwi. Przez to wszystko możliwe są zawał serca czy udar mózgu.
Brak tkanki tłuszczowej może również powodować różne problemy i obserwuje się ją coraz częściej w wyniku stosowania leków stosowanych w leczeniu chorób takich jak HIV czy AIDS.
W zaburzeniach (takich jak anoreksja, czyli jadłowstręt psychiczny) dana osoba nie spożywa wystarczającej ilości kalorii, aby utrzymać odpowiedni poziom tkanki tłuszczowej. Wpływa to na osiągnięcie niebezpiecznej masę ciała, a co za tym idzie często problemy z hormonami, tarczycą, łamiącymi się paznokciami, wypadającymi włosami, problemami ze skórą czy stałym uczuciem zimna nawet w ciepłe dni.
L-karnityna, jako wsparcie lipolizy
Rodzaje tkanki tłuszczowej
Ssaki posiadają dwa rodzaje tkanki tłuszczowej: tkankę tłuszczową białą oraz tkankę tłuszczową brunatną.
Biała tkanka tłuszczowa
Jej kształt zazwyczaj jest kulisty lub owalny, ale również i wielościenny. Największa część komórki jest wypełniona pojedynczą kroplą lipidową, która popycha i spłaszcza jądro na obrzeżach komórki.
Biała tkanka tłuszczowa zapewnia izolację, służy jako magazyn energii podczas głodu lub wielkiego wysiłku i znajduje się między narządami. W przypadku kiedy mięśnie i inne tkanki potrzebują energii – niektóre hormony wiążą się z komórkami tłuszczowymi i uruchamiają hydrolizę triacyloglicerolu, co powoduje uwalnianie bogatych w energię kwasów tłuszczowych i glicerolu. Ten proces nazywa się lipolizą. Enzymem odpowiedzialnym za hydrolizę jest lipaza, która występuje we krwi, w niektórych sokach żołądkowo-jelitowych oraz w tkance tłuszczowej. Lipaza jest aktywowana przez hormony epinefryny, noradrenaliny czy glukagon, które wiążą się z adipocytami.
Biała tkanka tłuszczowa jest również źródłem różnych hormonów, które pełnią różne role w metabolizmie człowieka. Wytworzone przez tłuszcz hormony: adiponektyna, leptyna i rezystyna biorą udział w metabolizmie energetycznym, na przykład zapobiega rozpuszczaniu zakrzepów krwi.
Brunatna tkanka tłuszczowa
W przeciwieństwie do białych adipocytów, brązowe adipocyty mają wygląd gąbki z powodu wielu kropelek w cytoplazmie.
Brązowa tkanka tłuszczowa zwykle znajduje się w ciele noworodków i stanowi około 5% ich masy ciała. Noworodki mają znacznie mniej tłuszczu podskórnego niż dorośli, dlatego są one predysponowane do hipotermii, czyli wyziębienia organizmu. Aby jej zapobiec noworodki mają więc dużą jej ilość, gdyż ma ona zdolność do termogenezy. Brązowa tkanka tłuszczowa, zużywając energię, uwalnia ciepło, które jest niezbędne do przebudzenia i wyjścia z uśpienia, dlatego też dużą jej ilość posiadają hibernujące zwierzęta, takie jak niedźwiedzie. Z wiekiem zmniejsza się ilość brązowej tkanki tłuszczowej, ale pozostaje ona równomiernie rozłożona w całym ciele, aż do okresu dojrzewania. Wreszcie u dorosłych brązowy tłuszcz w większości znika.Pozostaje tylko w niektórych regionach, takich jak; wokół dużych naczyń, odcinków szyjnych, między łopatkami oraz przy plecach i w okolicach piersi.
https://pixabay.com/pl/illustrations/oty%C5%82ych-waga-strat-cz%C5%82owiek-3011213/
Jak utrzymać odpowiedni procent tkanki tłuszczowej?
Należy spożywać określoną ilość kalorii, która jest potrzebna naszemu organizmowi uwzględniając wiek, wzrost, poziom aktywności fizycznej. W przypadku kiedy chcemy schudnąć – powinniśmy od tej wartości odjąć pewną ilość kalorii (zazwyczaj 300-500). W przypadku chęci przytycia należy spożywać większą ilość kalorii niż nasz organizm potrzebuje (wartości są podobne, lecz należy obserwować swój organizm). Ważne jest to, aby dieta była odżywcza, zawierała odpowiednie ilości białka, węglowodanów oraz tłuszczy. Patrzmy nie tylko na makroskładniki, ale i na jakość pożywienia. Wybierajmy głównie pełnowartościowe, nieprzetworzone produkty. Warto zadbać o odpowiednią ilość warzyw w ciągu dnia (około 400/500 gramów), błonnika oraz cennych witamin i minerałów. Wszelkie niedobory będą znacząco wpływały na nasze zdrowie oraz samopoczucie.
Nie można zapomnieć również o aktywności fizycznej. Wpływa ona nie tylko na nasz wygląd, ale również i zdrowie. Poprawia pracę serca, wspomaga układ oddechowy oraz wzmacnia odporność. Dodatkowo poprawia nasze samopoczucie oraz samoocenę. Poza zwykłymi treningami warto zadbać o odpowiednią ilość kroków (około 10 000 dziennie) oraz nawyki. Wybierajmy te formy aktywności fizycznej, które sprawiają nam najwięcej przyjemności. Róbmy to tak, abyśmy nie musieli się do niczego zmuszać i aby to była przyjemność sama w sobie.
https://pixabay.com/pl/photos/metra-%C5%9Brodek-regu%C5%82a-skala-wymiary-1179249/
BMI, a procent tkanki tłuszczowej
Wskaźnik masy ciała (BMI) jest aktualnie najbardziej popularnym wskaźnikiem, który mówi o otyłości, nadwadze czy niedowadze. Jednak warto wspomnieć, że bierze on tylko pod uwagę stosunek wzrostu do masy ciała u dorosłych i do klasyfikowania ich w grupy. Może być to jakimś odniesieniem i BMI może być przydatny w badaniach ze względu na jego szeroką akceptację w definiowaniu określonych kategorii masy ciała. Niestety nie uwzględnia on procentowej ilości tłuszczu czy mięśni zawartych w organizmie. Nie pokazuje on też w jakich miejscach ten tłuszcz się znajduje i czy może być zagrożeniem dla życia. Poprzez to może pojawić się wiele problemów zdrowotnych. Wystarczy spojrzeć na kulturystów, których masa ciała może wskazywać nadwagę, a ich procent tkanki tłuszczowej może być znikomy.
Lepszy trening dzięki kreatynie = więcej spalonych Kcal
Badania
Mimo sporej ilości środków zapobiegawczych i prewencji choroby sercowo-naczyniowe nadal są głównym powodem zachorowań i zgonów. Otyłość jest głównym czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych i ich powikłań. Warto pamiętać, że nie każdy rodzaj tłuszczu ma takie same działania zapalne, parakrynne i metaboliczne. Badania wykazały, że gromadzenie się tłuszczu trzewnego zamiast tłuszczu podskórnego wiąże się ze zwiększonym ryzykiem istnienia chorób serca. Istnieją jednak również dowody na to, że zwiększenie obszaru trzewnej tkanki tłuszczowej może pomóc chronić przed lipotoksycznością.
Podsumowanie
Należy zadbać o odpowiedni poziom tłuszczu w swoim organizmie. Aktywność fizyczna połączona z racjonalnym odżywianiem może być antidotum na wiele chorób, szczególnie cywilizacyjnych. Każde odchylenie od normy może powodować problemy ze zdrowiem. Z tego też powodu otyłość nie powinna być promowana, jak i skrajna chudość. Zbyt mała ilość tkanki tłuszczowej również będzie negatywnie wpływała na komfort życia. Warto dbać cały czas o siebie, nie tylko wtedy, kiedy pojawiają się problemy.
Źródła:
https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/adipose-tissue
https://en.wikipedia.org/wiki/Adipose_tissue
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30219068
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27340299
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3648822/